Skinfaxi - 01.12.1929, Blaðsíða 9

SKINFAXI
121
Máttur hjegómans.
Stórir herkongar drögu lið sitt saman forðum daga,
og fóru yfir lönd og höf, til þess að leggja undir sig
þ}óðir og auðlegð, og verða sem víðast ráðandi. Fengu
margir þeirra frægð mikla og það svo; að sumir þeirra
hafa geymst í sögunni og hlotið langvarandi tignun
þjóðanna. Má þvi til sönnunar nefna álla Napóleonsdýrk-
unina á síðustu öldum. Og rjeð hann þó fyrir að dr'épa
menn, svo að nam hundruðum þúsunda! — Nú er slík
herdrottnunarfrægð heldur í rjenun í heiminum, og, sem
betur fer, litlar líkur til að hún eigi framar uppreinsnar
von.
En til er þó einn voldugur höfðingi heims þessa,
sem á vlðlendara veldi enn nokkur annar hefir ált. —
Það er hjegóminn! — Hann er allstaðar og i öllu ráð-
andi, að kalla má. f lifnaðarháttum manna og löngimum,
I verkum þeirra og þörfum, siðum og framgöngu. Hann
er alltaf sjálfum sjer líkur, og lætur allt dansa c-ftir
sínu höfði, þar sem hann hefir völdin. Hann veldur þvi
að menn liafna oftlega, eða burt kasta og fyrirlita það
sem gott er og nytsamlegt, en sækjast eftir því, sem fá-
nýtt er og skemmilegt. — Og fávisaan er æfinlega I
fylgi með honum!
Oft er með miklum rjetti talað um að tískan sje það
afi, sem mörgu spilli, án þess unt sje að reisa rönd við.
Þvt fer þó fjarri, er sumir menn halda fram, að öll tíska.
sje skaðleg. Það er misskilningur einn. Tískan er siður
sinnar tíðar: þeirrar tíðar, er hún fylgir eða á uppruná
til. Nú er það vfst, að menn geta alveg eins fundið
upp góða siði og bætandi, eins og hina sem spilla.
Verður þá einnig auðsætt, að fengi aldrei neinn nýr
siður viðtökur, vegna þess að menn vildu spyrna á
á móti öllu þvl, sem kynni að verða tíska, mundi það
einnig hamla útbreiðslu margra góðra hátta. ~
En það sem gerir tlskuna viðsjárverða og skaðsam-