Skinfaxi - 01.04.1977, Blaðsíða 9

Höfuðstaðarfólkinu þótti líf sitt ein-
kennast af menningu og háu siðgæði,
en fiskvinnslufólk þótti þvi að sama
skapi menningarsnautt og lítt siðað.
Með því að hafast ekki að i trausti
þess að sjómenn myndu um alla fram-
tíð halda áfram að draga þorsk úr sjó,
gróf borgarþjóðin öllum íslendingum
gröf sem þeir falla nú dýpra og dýpra
í. — Sá timi kom, að sjómenn drógu
ekki nógan þorsk til að sjá fyrir lands-
fólkinu. Borgarþjóðin lét sér í fyrstu
ekki bregða og tók lán í útlendum
bönkum og lifði eins og áður. Þegar
ekki rættist úr var landhelgin stækk-
uð og sjómönnum útvegaðir nýir og
fullkomnir togarar. Enn voru tekin
útlend lán og vonað að allt færi nú
að lagast. En allt kom fyrir ekki. Fiski-
miðin voru ekki lengur sú gullnáma
sem áður var, og enn varð að taka lán
og nú til að borga af gömlu nánun-
um.
Borgarþj óðin tók nú að örvænta um
sinn hag, krónan féll og verðbólgan
óx svo sífellt þrengdi að kjörum fisk-
vinnslufólks. Borgarþjóðin reyndi eft-
ir bestu getu að halda sínum hlut og
beitti ýmsum ráðum. Sumir smygluðu
víni og eiturlyfjum ellegar stóðu í
fasteignabraski eða innflutningi á
hinu og þessu. Aðrir drógu sér fé úr
bankakerfinu með velskipulögðu ávís-
anafalsi. Margir tóku að heimta að
herstöðin yrði gerð að meiri gróðalind
en fyrr, og að stórveldið greiddi margt
af því sem telst til sameiginlegra þarfa
landsmanna, því ekki gat hinu auðuga
stórveldi munað um slíka smámuni.
Loks sýndist valdsmönnum í borginni
þó að hér þyrfti meira til. Tóku þeir
þá til að skrifa bónarbréf til stórfyrir-
tækja um víða veröld og spyrja hvort
nokkurt þeirra væri vilj ugt til að taka
við rekstri þrotabúsins íslands, en fá
í staðinn nóga vatnsorku fyrir álver
og aðrar stórverksmiðjur sem þjóna
vígbúnaði ogó óhófsneyslu í Vestur-
heimi. Gekk þetta vonum seinna, en
nú þegar þetta er skrifað virðist loks
kominn skriður á. Auðhringur einn
mun nú eiga að reisa álver í öllum
landshlutum og fylla loftin eimyrju.
Þykjast borgarmenn nú hafa stytt sér
leið að marki og bætt fyrir fyrra dug-
leysi.
Ætla þeir nú tryggt að þeir geti
áfram eytt arðinum af landsins gæð-
um í eigið óhóf og íburð 1 stað þess að
festa hann í nytsömum framleiðslu-
fyrirtækjum. Aðra drauma eiga þeir
ekki. Ómerkileg tilfinningasemi þykir
þeim að amast við erlendum áhrifum
í landinu, eða því að þjóðin sé gerð
ómyndug og ósjálfbjarga í efnahags-
málum. Og raunar skiptir þá ekki
máli hvort ísland kallast sjálfstætt
ríki eður ei.
Það er örlagastund í íslandssögunni.
Hvað er eftir af draumum alda-
mótakynslóðarinnar?
Stendur nú öllum á sama um þjóð-
frelsi og manngildi?
Nei, — þeim sem starfa út um
byggðir landsins, bæði í sveitum og
sjávarplássum stendur ekki á sama.
Æskulýður landsbyggðarinnar sem á
ísland að föðurleifð vill ekki fram-
selja það né auðlindir þess í hendur
útlends auðvalds. Það eru ný átök
framundan. Tími er kominn til að
taka sér aldamótakynslóðina til fyrir-
SKINFAXI
9