Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1943, Síða 21

Ur ýmsum áftum
Árið sem leið var ár mikilla og misjafnra
tíðinda. Margt er það á þessu liðna ári, sem
hefði betur aldrei skeð. Okkar litla þjóð hefir
ekki farið varhluta af þeim slysum, er hið
grimma stríð hefir haft í för með sér. Öllum
þjóðum heims hlýtur að blæða meðan á þeim
djöfladans stendur. Margir menn hafa af þess-
um sökum farizt, já, allt of margir fyrir okkar
litla þjóðfélag, og of mörg skip hafa tapast.
Skipstapann mætti bæta með nýjum og betri
skipum, ef vel væri á haldið, en mannslífin
verða aldrei að fullu bætt, og því síður því
meiri mannkosta- og dugnaðarmenn, sem um er
að ræða. Öllum koma fyrst í hug þau slys, er
beint leiða af stríðinu, en vitanlega verða einnig
slys og mannskaðar af öðrum sökum, og slíkar
fréttir eru ávallt hinar verstu fréttir, hvernig
svo sem slysin ber að höndum.
★
Á síðustu árum hefir verið nokkuð gert að
því að breyta skipunum, lengja þau og setja
í þau mótorvélar í stað gufuvélar. Þetta er í
sumum tilfellum nauðsynlegt, í öðrum eðlilegt,
að menn vilji stækka skipin til þess að þau
geti borið meira magn, en það sem athuga þarf
um leið, er það, að skipin séu helzt betri sjó-
skip eftir en áður, um leið og þau bera meira
magn og spara meira eldsneyti. Þetta er mjög
auðvelt, ef góð samvinna er á milli þeirra, sem
sem bezt geta um það borið, hvort slík skilyrði
eru fyrir hendi eður eigi. Þ. e. þeirra sem með
stjórn skipanna fara annarsvegar, eigendur
þeirra og skipaskoðendanna hinsvegar. Þetta
með mishleðslu skipa og sjóhæfni, er mjög at-
hyglisvert mál, og þarf að rita um það sér-
staklega. Eru likur til að það verði gert bráð-
lega.
★
Margt hefir verið sagt um sjómennina og
störf þeirra, sumt rétt, annað miður rétt, en
eitt er víst, og það er þegar að þeir eru komnir
að starfi sínu á hverskonar skipum sem er,
þá er það almennt óskir þeirra, að starf þeirra
beri árangur, og því er um að gera að þeim
séu fengin sem bezt og traustust skip, svo eigi
sé óhæfni skipanna um að kenna, ef illa fer.
Þá geta þeir, er í landi búa, verið rólegir og
þurfa ekki að naga sig í handarbökin þótt eitt-
hvað óvænt komi fyrir.
★
Ýmislegt er það, sem gerzt hefir með þjóð
vorri á hinu nýliðna ári, sem er í frásögur
færandi, og sem öllum kemur við, er þetta land
byggja. Sumt er ekki til neinnar sæmdar fyrir
þjóðfélagið; svo sem moldviðri það og ósómi,
sem verið hefir í kringum þær tvennar kosn-
ingar, er fram fóru á árinu, og nú síðast, eftir
að Alþingi kom saman. Eigi er séð fyrir end-
ann á því ennþá, hvernig þeim danzi líkur, en
bezt er að hafa þar sem fæst orð um, enda
þetta blað eigi til þess ætlað að taka þátt í
þeirri orrahríð. En eigi verður hjá því komizt,
að segja þann sannleika, að ættj arðarástin muni
vera nokkuð neðarlega hjá þeim mönnum, er
þannig leika með dýrmætan tíma frá alvarleg-
um störfum á þeim örlagatímum, sem nú ganga
yfir allar þjóðir.
Um framkvæmdir á þeim málum, er sérstak-
lega snerta sjómenn, svo sem vita-mál og fleira,
er fátt eitt að segja. Yitar eru nú reistir á
hverju ári eftir svipuðum reglum og upp voru
teknar fyrir tveim árum, þ. e. einn viti í hverj-
um landsfjórðungi, ef við verður komið, vegna
þess takmarkaða fjár, er til þeirra fæst árlega.
Erfiðlega gengur og um útvegun ljóskera í
þá, og eru þeir því margir ennþá sem leiðar-
merki, og koma ekki að fullum notum fyrr en
að ljóskerin fást. Um vitamálin er það auk
þess að segja, að eigi virðist vera áhugi fyrir
þeim hjá þingi og stjórn, sem búast mætti við,
af löggjöfum þjóðarinnar, og æskilegt væri.
Það ætti þó að liggja í augum uppi, að það
er eitt af fyrstu skilyrðum til þess, að hægt sé
að sigla við strendur þessa lands í skammdeg-
inu, með viðunandi öryggi og hraða, að ströndin
sé svo vel lýst, að fullnægi nútíma þörf. En
það sem þarf til þess, að svo verði, er að meiru
fé verði veitt til vitamála en verið hefir. Enda
þótt sú samþykkt hafi verið gerð á Alþingi
við upphaf stríðsins, þegar allt var í óvissu
um afkomu þjóðarinnar, að vitagjöldin skyldu
að stríðinu loknu öll ganga til vitanna, þá er
VlKINGUR
21