Sjómannablaðið Víkingur - 01.01.1943, Page 32

Helga magra og kútterinn Leslie. Mótorbáta
eignaðist hann og marga, einsamall, eða í félagi
með öðrum. Svo sem: Helenu, Víking, Norður-
ljósið, Brúna, Ingibjörgu, Hvíting, Gróttu, Báru
o. fl. —
í styrjöld þeirri, er nú geisar, hafði hann í
förum þrímastraða skonortu, Gróttu „stærri“,
sem Björgvin Bjarnason á Isafirði keypti síð-
ar og er búinn að láta breyta í landsins „flott-
asta“ fiskibát.
Meðal skipstjóra á skipum Ásgeirs, sem síð-
ar urðu landsþekktir athafnamenn, voru
Ingvar Guðjónsson, Stefán Jónsson, Rafn Sig-
urðsson, Guðm. Þorlákur Guðmundsson og
margir aðrir.
Það mun aðallega hafa verið síldarsöltunin
og verzlunin með þá vöru, sem hugur Ásgeirs
beindist að öðru fremur, og á þeim vettvangi
lánaðist honum að verða sá jarl, er aðrir lutu
fyrir. Hinir miklu möguleikar, sem fólust í þess-
um atvinnuvegi, ásamt áhættum þeim, sem hon-
um fylgdu, munu hafa heillað hina atorkusömu
víkingslundu þessa óvenjulega manns.
Stundum græddist honum svo mikið fé, að
hinum litlu fjárstofnunum norðanlands fannst
sér það nærri ofvaxið að geyma það. En þegar
verðfallið varð á íslenzkum afurðum eftir styrj-
öldina, varð hann fyrir svo miklum skellum,
að þesar stofnanir urðu að hlaupa undir bagga.
Ásgeir átti þá við mikla fjárhagslega örðug-
leika að stríða, eins og flestir íslenzkir atvinnu-
rekendur á þeim tímum, en hin óviðjafnanlega
þrautseigja hans og bjartsýni fleytti honum
yfir allar torfærur. Áræðni hans og stórhug-
ur var alveg einstæður, og hann réðist í margt
og honum lánaðist margt, sem aðrir töldu ekki
árennilegt.
Sjómönnum er enn í fersku minni bjartsýni
hans um veturinn 1935, þegar hann ásamt
Beinteini Bjarnasyni réðist í að gera línuveið-
arann Bjarnarey á reknetaveiðar við Suðurland
eftir að komin var 25. oktober. Skipin, sem
höfðu verið að veiðum í Faxaflóa höfðu lítið
eða ekkert veitt, en orðið fyrir tilfinnanlegu
netatjóni og voru nú hætt veiðum. Almennt
töldu menn frekari reknetaveiði útilokaða i það
sinn. Veður voru líka tekin mjög að spillast,
og fáir voru þeir, sem töldu vit í að halda
lengur áfram.
En Ásgeir lét enga svartsýni aftra sér. Það
var norðaustan stormur og vestan foráttu brim,
þegar hinn ötuli skipstjóri, Björn Hansson,
lagði skipi sínu Bjarnarey úr höfn og lensaði
því suður fyrir Reykjanes. Það er vægast sagt,
að fáir aðrir en Ásgeir Pétursson hefðu fengist
til að bera kostnaðinn af slíkri för.
En það er af Birni Hanssyni að segja, að
hann hélt Bjarnareynni suður í Eyrarbakka-
bugt og lagði netjum sínum þar upp á grynni.
En þegar hann fer að draga skeður það ótru-
lega, netin eru svo búnkuð af síld, að hann fær
þarna 400 tunnur úr því sem hægt var að inn-
byrða af netjunum.
Þannig sótti Bjarnareyjan hvern farminn
eftir annan á sömu slóðir og flutti hann til
Hafnarfjarðar. Hin skipin, sem höfðu lagt árar
í bát, fóru nú að hugsa aftur til glóðarinnar,
og þarna hófst nú sú vetrarsíldveiði, sem áður
var óþekkt í íslenzkri fiskveiðasögu.
Þetta haust fékkst mjög gott verð fyrir síld-
ina, sem var seld til Þýzkalands, svo þessi
vetrarsíldveiði varð uppgripa þénusta fyrir
margan útgerðarmanninn, sem áður hafði bar-
ist i bökkum. Guðmundur Þorláksson skipstjóri,
sem þá var að hefja útgerð sína á m.b. Jóni
Þorlákssyni, hefir sagt, að það sem hann aflaði
fram tiJ jóla þennan vetur, eftii' að hann byr.j-
aði á reknetunum aftur eftir 13. nóvember,
hafi orðið til að hjálpa sér yfir mestu byrj-
byriunarörðugleikana.
Asgeir Pétursson var maður mikill að vallar-
sýn og fyrirmannlegur. Hann var fjör- og gleði-
maður með afbrigðum, og mjög vel látinn af
öllum, sem kynntust honum. Hann var framúr-
skarandi hjálpfús og vildi gjarnan hvers manns
vandræði leysa, og þeir munu vera margir, sem
hann hefir veitt stuðning, bæði beint og óbeint.
— Síðustu árin þ.jáðist hann af illkynjuðum
hjartasjúkdómi, sem liann varðist með einstæðu
þreki, en sem að lokum leiddi hann til dauða.
Þótt Ásgeir hafi verið alinn upp í sveit, var
hann snemma sendur til sjóróðra, og það er
sagt, að hann hafi byrjað að róa til fiskjar
undir eins og hann gat valdið árinni, og upp
írá því má segja að samband hans við sjóinn
og s.jómennina hafi ekki slitnað.
Beinteinn Bjarnason og systkini hans, börn
séra Bjarna Þorsteinssonar að Hvanneyri, á-
samt nokkrum góðkunningjum Ásgeirs, hafa
gefið fyrirhuguðu dvalarheimili sjómanna veg-
lega gjöf til minningar um hann, og þar í
iiópi hinna lífsreyndu sjómanna, í stofu sem
bera mun nafn hans, mun verða varðveitt minn-
ingin um forustumanninn, sem með mikilvægu
lífsstarfi bjó í haginn fyrir eftirkomendurna.
Ekkert mun hafa valdið Ásgeiri meiri á-
nægju, en að vita það áður en hann dó, að
síldarútvegurinn, þessi nýgræðingur, sem dafn-
aði í skjóli hans, skyldi vera orðinn að blóm-
legasta atvinnuvegi landsmanna, og sá, sem lík-
legastur er til að bera hina uppi í framtíðinni.
Henry Halfdansson.
32
VÍKINGUR