Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1944, Síða 21

skipafélaginu og að ráðið fengi upplýs-
ingar um þær breytingar, sem verulegu
máli skipti“.
Gegn þessum aðdróttunum Viðskiþtaráðs
viljum vér fyrst og fremst skýra frá því að á
fundi Viðskiptaráðs 12. mai síðastl, daginn
sem lækkun farmgjaldanna var ákveðin, lýsti
formaður Viðskiptaráðs, Svanbjörn Frímanns-
son, því yfír gagnvart stjórnendum og fram-
kvæmdarstjóra félags vors, sem þar voru
staddir, að hann vildi ekki á nokkurn hátt
saka félag vort um það að hafa gefið vísvit-
andi rangar upplýsingar.
Ofangreindar ásakanir í greinargerð Við-
skiptaráðsins eru á tveim sviðum,
að félag vort hafi gefið Viðskiptaráðinu
skýrslur, sem ekki mátti byggja á, og
að félag vort hafi, til þess að leyna óvenju-
legum gróða, leynt Viðskiptaráðið upp-
lýsingum, sem það hefði haft eðlilega
kröfu til þess að því væru látnar í té.
Um skýrslur af hendi félags vors er það að
segja, að Viðskiptaráðið hefur engar aðrar
skýrslur fengið frá oss viðvíkjandi þessu máli
en þær, sem sendar voru ráðinu áður en hækk-i
un farmgjaldanna fór fram pr. 8. maí f. á. og
getið er hér að framan. En eins og að ofan
er sagt, hefur Viðskiptaráðið í greinargerð
sinni beinlínis viðurkennt að þær upplýsingar
„sem fyrir hendi eru“ séu á þann veg að megi
„fullyrða að reksturinn hafi á fyrstu mánuð-
um ársins gefið tilefni til liækkunar á flutn-
ingsgjöldunum“.
Með þessu liggur blátt áfram fyrir viður-
kenning Viðskiptaráðsins um það, að þær einu
skýrslur, sem það fékk frá félagi voru, hafi
ekki orðið til þess að blekkja ráðið né verið
óábyggilegar, eins og ráðið svo samt segir í
niðurlagi greinargerðar sinnar.
Þá skulum vér nú snúa oss að ásökuninni
um það, að vér höfum leynt Viðskiptaráðið
upplýsingum, sem það hafi átt rétt á að fá frá
oss, og félag vort þá væntanlega ætti að hafa
verið skyldugt til þess að láta í té.
Vér höfum frá upphafi reynt að gjöra Við-
skiptaráðinu skiljanlegt hversu afar erfitt það
er fyrir félag vort að gjöra, á þessum styrjald-
artímum, áætlanir fyrir framtíðina, um rekst-
ur félagsins. Það yrði of langt mál að skýra
hér nákvæmlega frá ástæðunum fyrir þessu,
en vér viljum þó drepa á nokkur atriði.
Eins og siglingum hefur verið háttað á
ófriðarárunum verður að fá frá New York og
Halifax reikninga yfir mikinn hluta af út-
gjöldum skipanna. En þessir reikningar fást
ekki hingað fyr en oft á margra mánaða fresti.
Ennþá seinna berast reikningar yfir leigu, vá-
tryggingu, aukabiðdaga m. m. viðvíkjandi
leiguskipum. Sem dæmi í því efni má nefna
að ennþá eru ókomnir reikningar yfir aukabið-
daga skips, sem tekið var á leigu fyrir eina
ferð 3. okt. 1942, en sá reikningur mun nema
á annað hundrað þúsund dollurum (yfir 650
þús. kr.) a. m. k. Sama er að segja um skip,
sem tekið var á leigu í Halifax í marz 1943
fyrir eina ferð. Ekkert uppgjör hefur fengist
ennþá fyrir leigu E.s. ,,Selfoss“, sem hófst i
ágúst og var lokið í október 1943.
Öfriðarástandið hefur haft í för með sér
að mest allar vörur til landsins verður að af-
ferma hér í Reykjavík, og flytja svo síðar út
um land þær vörur, sem þangað eru sendar.
Þennan framhaldsflutning út um land, sem
kostar stórfé, annast félag vort að mestu leyti
endurgjaldslaust til hvaða staða sem er á land-
inu. En oft líða margir mánuðir áður en
ákvarðanir eru teknar um það, hvað af vör-
unum skuli senda áfram héðan frá Reykja-
vík. Er því lengi mjög óvíst um hvaða út-
gjöldum félagið verður fyrir á þessu sviði.
Þá má benda á hina miklu óvissu, sem á
þessum tímum er um ýms útgjöld. Sérstaklega
viljum vér í því efni nefna hversu erfitt er að
áætla útgjöld til viðhalds og aðgerða skipanna.
Átakanlegt dæmi þess eru aðgerðir á e.s.
,,Goðafoss“ og e.s. „Lagarfoss" síðastl. ár.
Skipaskoðunarstjórinn áætlaði að þær myndu
kosta kr. 1.004.000.00 og var sú upphæð sett
sem áætlunarupphæð á reikningi félagsins fyr-
ir árið 1942 og sum blöð landsins sökuðu fé-
lagið um það að vilja með þessari upphæð
leyna gróða félagsins. En reynslan varð sú að
aðgerðirnar kostuðu kr. 2.572.517.19.
Svona mætti lengi telja, til rökstuðnings
því hversu erfitt, eða í raun og veru ómögu-
legt er fyrir félag vort, að gjöra áætlanir fyrir
ókomna tíð.
Auk þess, sem nú er sagt, sendum vér Við-
skiptaráðinu með bréfi voru dags. 8. des. f. á,
ítarlegt yfirlit um rekstur félagsins, eins og
hann hafði orðið árið 1942, til þess að sýna
hversu allar áætlanir á því ári hefðu, ef
gjörðar hefðu verið, orðið óábyggilegar sam-
kvæmt því sem raun varð á. Er þannig að
orði komist í téðu bréfi voru til ráðsins að
vér væntum þess að yfirlitið sýni: ,,að ekki
er hægt að finna neinar þær tölur, hvorki bein-
ar tölur né hlutfallstölur, að því er snertir
útgjöld eða ferðatíma skipanna, sem hægt er
að byggja áætlanir á, sem talist geti nokk-
urnvegin ábyggilegar“. 1 hinu sama bréfi fé-
lags vors segir ennfremur m. a. á þessa leið:
„Þegar öll aðstaða er slík, sem nú á
sér stað, og að framan er vikið að, má
VÍKINGVR
253