Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1958, Qupperneq 21

Maður, sem ég gleymi aldrei
Eftir dr. wed. Frederic Loomis
„Læknir“, sagði kunnuglegur
málrómur í símanum, „munið
þér eftir föður mínum, skipstjór-
anum? Hann, sem heimsótti mig
á spítalann, þegar ég átti litla
drenginn minn. Nú liggur hann
þar sjálfur. Hann er orðinn 74
ára, og yfirlæknirinn segir, að
það sé lítil von með hann. Gætuð
þér ekki gefið yður tíma og litið
inn til hans augnablik? Hann er
víst ekki alveg með sjálfum sér.
Hann heldur, að hann sé á sjón-
um aftur. En hann segist gjarn-
an vilja tala við yður“.
Þegar ég hafði lokið sjúkra-
vitjunum á minni deild, fór ég
til skipstjórakáetunnar eins og
hjúkrunarkonurnar kölluðu stof-
una þar sem gamli maðurinn lá.
Þegar ég kom inn, leit hann upp
til að sjá, hver væri að ónáða
hann. En svo þekkti hann mig,
og andlit hans ljómaði af ánægju.
„Halló, kapteinn“, kallaði hann.
„Legðu að og settu upp landfest-
ar, ég hef beðið eftir yður“. Hann
settist upp í rúminu og setti upp
gamla einkennishúfu. Á nátt-
borðinu stóð sextant og við hlið-
ina á honum skipslandherna, sem
varpaði daufu, rauðu ljósi út yf-
ir stofuna. Ég rétti honum hend-
ina, sem hvarf inn í stóra hendi
hans, eins og mús, sem hleypur
inn í holu. „Mér hefur verið til-
kynnt bilun í vélarúminu, lækn-
ir“, byrjaði hann. „Það hlýtur að
vera komið rúst í ketilrörin, en
hvernig það hefur komið er ekki
gott að segja. Ég sagði nú við
dóttur mína, að ég vildi óska, að
þér væruð skipstjóri á skútunni
hérna“. Allt í einu þagnaði hann
og lokaði augunum, og andlitið
hrukkaðist af verkjum.
„Fyrirgefið þér“, sagði hann,
þegar verkirnir voru liðnir hjá.
„Ég hef sent eftir yður, því að
það er nokkuð, sem ég verð að
segja yður. Hitt fólkið hefur
VlKINGUR
náttúrlega sagt yður, að ég væri
ekki með réttu ráði. En það er
ég nú samt. Allt þetta sjómanns-
tal er bara reykský, sem ég held
mig á bak við. Ég veit fjarska
vel, hvað að mér er, og ég veit,
að ég stend aldrei upp úr þessu
rúrni hérna. Það er þess vegna,
sem ég leik þennan leik, því að
ég he!d ekki út að liggja alltaf á
bakinu og bara hugsa, ég verð
að hafa eitthvað að gera“. Hurð-
in var opnuð og hjúkrunarkona
kom inn. „Hvers slags ókurteisi
er þetta“, kallaði hann, „þegar
þér komið inn í káetu skipstjór-
ans eigið þér að berja að dyrum
fyrst“. Þegar stúlkan, sem varð
dauðhrædd, var farin aftur, sneri
gamli maðurinn sér að mér aft-
ur. „Þér fyrirgefið, læknir“,
sagði hann rólega. „Enn er ég
neyddur til að standa mig í hlut-
verkinu. Ég vil ekki láta fólkið
halda, að ég sé hræddur við
dauðann. Þá hugsun gæti ég ekki
haldið út. Ég kemst aldrei meira
á sjóinn, en það gerir ekkert til,
ef ég bara get látið eins og ég
sé um borð í skipi. Það er eitt,
sem ég ætla að biðja yður um,
þegar kveðjuflautið er þagnað,
og ég verð farinn frá borði. Ætla
ég að biðja yður að segja Nancy,
að ég hafi leikið öll þessi fífla-
læti að yfirlögðu ráði, og að ég
hafi ekki verið vitund ruglaður.
Ég vil ekki, að hún verði hrædd
og haldi, að þetta rugl gangi
kannski í erfðir til litla sonar
hennar“.
„Svo að við tölum meira, er
spítalinn eitt stórt herskip. Yfir-
læknirinn er flotaforinginn; hon-
um verð ég að hlýða. Ég er sjálf-
ur skipstjóri og það eru þér líka:
Þér eruð komnir um borð í mitt
skip til að heimsækja mig. Upp
á þennan máta getum við talað
óþvingað saman. Svo getum við
borðað bita saman, þó að hér sé
ekkert að hafa annað en mjólk-
urvelling og blávatn. Varalæknir-
inn er stýrimaður, og hjúkrunar-
konurnar eru þegnskylduháset-
ar“. Hurðin opnaðist og yfir-
læknirinn kom inn. Varð þá
gamli maðurinn allt í einu alvar-
legur. Um leið bar hann hendina
upp að húfunni og heilsaði að
hermannasið og blikkaði til mín
um leið. „Gott kvöld“, sagði
læknirinn. „Má ég biðja umskýr-
ingar á því, hvernig verkið geng-
ur?“ „Ennþá í þurrkví, verið að
skafa og mála botninn, herra
flotaforingi. Vinnan gengurheld-
ur hægt“. „Er nokkuð að frétta
úr vélarúminu, skipstjóri?" „Já,
vélafólkið er alveg ómögulegt".
Þegar hér var komið, kvaddi
ég og fór. Þegar ég var kominn
yfir á mína deild, hringdi ég til
útgerðarfélagsins, sem gamli
maðurinn hafði starfað hjá.
Sagði ég þeim frá líðan hans og
bað þá að senda mér flagg með
félagsmerkinu og ameríska þjóð-
fánann. Sendu þeir mér strax
tvö stór flögg og tvo silkiborð-
fána á flaggstöngum. Stóru
flöggin voru sett upp á vegginn
hjá gamla manninum, meðan
hann svaf. Varð hann ákaflega
hrifinn af þessu. Var svo aldrei
komið með matarbakka til hans,
svo að ekki stæðu á honum báðir
borðfánarnir.
Nancy kom til mín og sagðist
sjá, að honum hefði batnað mik-
ið við þetta. Ég kom oft til hans
á þessum tíma, sem hann lá
þarna, og sá ég, að honum hrak-
aði alltaf, hafði hann oft mikla
verki. Einn dag sagði hann við
mig: „Læknir, munið þér eftir
hrædda, litla messadrengnum, er
kom hér inn fyrsta daginn, sem
þér voruð hér? Ég er búinn að
finna út, hver hún er. Hún heitir
einhverju skandinavisku nafni,
Jónsson eða Jensen eða eitthvað
svoleiðis. Faðir hennar var sjó-
maður frá Osló. Hann drukknaði,
og nú er hún að læra að verða
hjúkrunarkona, svo að hún geti
hjálpað móður sinni, en hún er
ekki heilsuhraust, og læknarnir
halda, að hún þoli aldrei að verða
197