Sjómannablaðið Víkingur - 01.10.1965, Blaðsíða 40
3. Að í framtíðinni verði skip
undir 150 brl. ekki byggð með
bátapalli fyrir nót, heldur
þannig gerð, að nótin verði á
aðalþilfari og kraftblökk að
samaskapi neðar.
4. Að bannað verði að lesta fiski-
skip dýpra en að efri brún þil-
fars við skipshlið, þ. e. að skipin
verði ekki hlaðin meira en svo,
að ekki fljóti sjór yfir lægsta
hluta þilfarsins í sléttum sjó.
5. Að yfirþunga skipanna verði
stillt í hóf og skjólborð og þil-
farsuppstilling lækkuð verulega
frá því sem nú tíðkast.
6. Að bannað verði að skilja eftir
tómarúm neðarlega í lest. Séu
hillur notaðar skal einnig fyllaA.
undir þeim. Ennfremur verði
þær reglur, sem nú gilda um
hleðslu skipa á vetrarsíldveið-
um látnar gilda um skip á öðr-
um veiðum eftir því sem við
getur átt.
7. Að gengið verði þannig frá
bindingu nótarpokans á síðu
skipanna, að hægt sé að sleppa
honum í einu vetfangi, ef nauð-
syn krefur.
8. Að kjölfesta fiskiskipa verði
steypt í lestarbotn, en kjölfestu-
geymar ekki notaðir í minni
skipum.
9. Að haldið verði áfram að safna
stöðugleikaútreikningum fyrir
fiskiskipin og vinna úr þeim.
10. Að gerð verði grein fyrir þyngd
þeirrar föstu kjölfestu, sem sett
er í öll ný skip, og hvernig henni
er fyrir komið.
11. Að skipstjórar síldveiðiskipa
setji viðbótarballest í þau til
þess að vega upp á móti þyngd
veiðarfæra þannig að skipin
séu ekki óstöðugri en þau voru,
áður en þau tóku upp þessar
veiðar.
12. Að á þeim skipum, sem fram-
vegis verða talin hæf til þess
að hafa síldarnót á bátapalli,
verði þilfarshúsi lokað vatns-
þétt, svo og hvalbak eftir því
sem fært þykir. Þá verði skipin
ennfremur útbúin þannig, að
auðvelt sé að færa nót af báta-
pallinum og niður á þilfar.
13. Að lögð verði áherzla á í skól-
um og námskeiðum fyrir sjó-
menn að efla þekkingu þeirra á
stöðugleikalögmálum og sjó-
hæfni skipa og vara við þeim
hættum, sem stafa af rangri
hleðslu og ógætilegri siglingu.
m.
Samkvæmt þeirri flokkun, sem
gerð hefur verið á skiptöpum hér
að framan er heildaryfirlit þá á
tímabilinu 1946—1964 sem hér
segir:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Fjoldi
skipa: Rúmlestir: Manntjón: Mannbjörg:
Árekstrar ................ 9
Brunar................... 17
Leki .................... 38
Strönd .................. 45
Veður og sjór....... 38
Önnur sjóslys....... 3
Síldveiðiskip ........... 13
163
378 7 73
635 0 89
2794 7 205
4267 27 321
1932 155 45
1383 5 53
1494 17 137
12883 218 923
Auk þeirra skipa, sem að ofan
greinir, ráku á land og eyðilögðust
á sama tímabili 37 skip um 1282
rúmlestir brútto, þannig að saman-
lagt eru skipin 200 og rúmlesta-
tala þeirra 14.165. Búast má við,
að einhverju kunni að skeika í þess-
um tölum, þar sem heildarskrá yfir
skiptapa hefur eigi verið gerð fyrr
en Skipaskoðun ríkisins lét gera skrá
þá yfir útstrikuð skip, sem áður er
getið. Heildarmyndin er þó vænt-
anlega nærri lagi.
IV. Gúmmíbjörgunarbátar o. fl.
Árið 1957 voru gúmmíbjörgunar-
bátar lögboðnir sem bjargtæki á
íslenzkum skipum, stórum og smá-
um, eða allt niður í 15 rúmlestir og
ýtarleg ákvæði sett um gerð þeirra
og notkun. Notkun gúmmíbáta hafði
þó hafizt nokkrum árum áður og
árið 1952 björguðust í fyrsta skipti
hér við land 4 menn af skipi,
sem fórst, á gúmmíbjörgunarbát.
Gúmmíbjörgunarbátarnir hafa þeg-
ar sannað notagildi sitt, þar sem
þeir hafa bjargað mörgum tugum
sjómanna, sem að öllum líkindum
hefðu farizt, ef ekki hefðu verið
önnur tæki en skipsbátar. Yfir-
burðir gúmmíbátanna sem björg-
unartækis koma bezt fram, þegar
skip farast með snöggum hætti og
lítill sem enginn tími er til þess
að undirbúa björgunaraðgerðir eins
og átt hefur sér stað, þegar síldar-
skip hafa farizt, skip hafa strand-
að eða veður og sjór grandað þeim.
Ýmsar endurbætur og breytingar
hafa verið gerðar á gúmmíbátunum
eftir því sem reynsla hefur fengizt
af notkun þeirra, t. d. var fanga-
línan, sem notuð er til þess að blása
bátana út og festa þá við skipið,
styrkt til muna og hefur ekki síð-
an borið á því, að hún slitnaði eins
og áður vildi koma fyrir. Nefnd-
inni er kunnugt um þá erfiðleika
sem eru á því að blása bátana út,
þegar menn lenda í sjónum og ekki
hefur tekizt að blása þá út áður.
Þessi vandi er óleystur, en ekki
kemur til greina að leysa hann á
þann veg, að það geti haft aðrar
og meiri hættur í för með sér, eins
og sumar af þeim lausnum, sem
nefndar hafa verið í þessu sambandi,
benda til.
Einn aðalkostur gúmmíbátanna
er sá, að notkun þeirra er einföld
og auðlærð. Samt sem áður hefur
það komið fyrir í nokkrum tilvik-
um, að mistök hafa átt sér stað
við notkun gúmmíbátanna, þegar
gripa hefur þurft til þeirra. Slík
mistök mega ekki og þurfa ekki að
koma fyrir, er sjómenn sinna þeirri
sjálfsögðu skyldu sinni að læra notk-
un og meðferð gúmmíbátanna.
Eftir að menn eru komnir í
gúmmíbátana geta þeir engu ráðið
um ferð þeirra, en verða að láta
þar fyrir berast, án þess að geta
gert vart við sig. Af þessum sök-
um er meiri vandkvæðum bundið
en ella að finna bátana, en tafir á
því, þótt ekki séu miklar, geta orðið
örlagaríkar, einkum vegna kulda og
vosbúðar.
Á s.l. ári var lokið við samningu
á reglum um fjarskiptatæki, sem
hafa að geyma nokkrar nýungar
og endurbætur á eldri reglum. Er
þar m. a. gert ráð fyrir því, að þess
verði krafizt, að íslenzk skip 15 brl.
og stærri, verði búin neyðarsendi-
stöðvum, sem nota megi í gúmmí-
bátum. Jafnframt er gert ráð fyrir
því, að öll íslenzk skip verði búin
faststilltum móttakara fyrir neyð-
artíðnina 2182 krið/sek.
VÍKINGUR
278