Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1980, Side 61

Fiskveiðaseðillinn
fer um landið
Rétt eins og gangnaseðillinn létti
um skeið limaburðinn hjá hokn-
um kotbændum forðum, þannig
hleypir skýrsla Hafró um ástand
fiskstofna og aflahorfur árlega dá-
litlu fjöri í streitusljóa kerfiskarla.
Munurinn á þessu tvennu er þó
auðvitað mikill; nú á tímum veit
naumast nokkur hver fer með
hreppstjóravaldið, og helst vill nú
hver smala þar sem honum sýnist,
ef ekki þorskum í vörpur og net,
þá reka menn a.m.k. saman tölur
á blaði. Hve mikið má taka, hve
mikið á að setja á? Á þorskveiðin
að verða 300, 350 eða 400 þúsund
tonn?
í skýrslu Hafrannsóknastofn-
unarinnar, Ástand nytjastofna á
íslandsmiðum og aflahorfur 1980,
er auðvitað firnamikill fróðleikur,
þar á meðal talnatöflur margar.
Til dæmis er þar að finna töflu um
veiði helstu botnfiska á Islands-
miðum síðastliðin 30 ár. Flestum
er svo farið að þeir staldra stutt við
talnadálka og hugleiða ekki þann
veruleika sem að baki þeim býr.
Það gæti þó verið ómaksins vert
að gaumgæfa þorskdálkinn í
þessari töflu, nú þegar uppgripa-
afli hefur verið víða um land og
ársaflinn á þorski virðist stefna í
400 þúsund tonn. Er þjóðinni svo
mikil nauðsyn á þessum afla að
rétt sé að taka hann og setja æski-
lega uppbyggingu hrygningar-
stofnsins að veði?
Á þessu 30 ára bili varð þorsk-
aflinn bestur fyrstu 10 árin
(’50—’59), að meðaltali rúm 460
þúsund tonn á ári, minnkar síðan
verulega næstu 10 ár, á árabilinu
’60—’69 er hann áð meðaltali rúm
390 þús. tonn á ári. Og enn dregst
aflinn saman, síðustu 10 árin hef-
ur hann verið rúm 380 þúsund
tonn árlega. I þessum tölum felst
öll þorskveiðin á íslandsmiðum.
Aflatölur íslendinga eru allt aðr-
ar. Á árunum ’50—’59 var árlegur
þorskafli okkar að meðaltali rúm
260 þúsund tonn, minnstur ’51:
183 þús. tonn, en mestur ’55: 315
þús. tonn. Þetta árabil er þorskafli
Islendinga nálægt því að vera 36%
af heildar-þorskaflanum. Á næsta
10 ára bili er meðalársaflinn öllu
minni, rúm 240 þús. tonn, minnst-
ur varaflinn’67: 193 þúsund tonn,
en mestur ’60: 296 þúsund tonn. Á
þessum árum lætur nærri að ís-
lendingar hafi veitt um 61%
þorskaflans á íslandsmiðum. Á
síðustu 10 árum hefur meðal-
þorskafli íslendinga verið rúm 280
þúsund tonn á ári eða um 73% af
heildaraflanum. Minnstur var
þorskafli okkar á þessu árabili ’72:
225 þúsund tonn, en síðan má
heita að hann hafi vaxið verulega
nær því á hverju ári. Síðustu þrjú
árin, sem við höfum ráðið fisk-
miðum okkar einir, að kalla má,
hefur þorskafli okkar orðið meiri
en nokkru sinni fyrr: ’77 330 þús.
t., ’78 320 þús. t. og ’79 360 þús.
tonn. Þessi þrjú ár er afli íslend-
inga 96—97% af heildárþorskafl-
anum.
Þessar tölur sýna að hér er allt á
uppleið, hvað þennan þátt fisk-
veiðanna varðar. Til viðbótar
þessu koma upplýsingar frá fiski-
fræðingum um að hrygningar-
stofn þorsks sé nú stærri en verið
hefur í mörg ár. En sú dýrð
stendur þó stutt segja þeir ef við
förum langt yfir 300 þús. tonna
afla á þessu ári. Auðvitað getur
þeim skjöplast, en við hljótum að
spyrja sjálfa okkur: Hvaða áhættu
eigum við að taka? Eigum við að
lifa eftir boðorðinu að gína yfir
miklu og gleypa hratt?
FTH
Skoðun og viðgerðir
gúmmíbáta allt árið.
GÚMMÍBÁTAÞJÓNUSTAN
Eyjagötu 9 Örfirisey
Slmi 14010
VÍKINGUR
61