Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.2003, Page 69
Coðajoss í haji. Myndin er tekin ajtur með bakborðssíðunni. Næst er björgunarbátur á ejra þilfari miðskips þar sem örlagaríkir atburðir áttu ejtir
að eiga sér stað.
Um klukkan ellefu að morgni fimmtu-
dagsins 9. nóvember var sjónpípan upp
úr sjó á U-300 sem enn var staddur
norður af Garðskaga. Reykjavík var í
sjónmáli. Skýjað var og mistur. í gegnum
sjónpípuna sást flugvél sem virtist taka
sveig yfir höfuðstaðnum.
Er klukkan nálgaðist tólf sáu kafbáts-
rnenn eitthvað á sjónuin sem þeir töldu
vert að kanna betur. Nú komu i ljós
korvetturnar tvær sem þeir höfðu séð
þremur dögum áður. Pær voru í um sex
kílómetra fjarlægð og sigldu samsíða
með á að giska 400 metra millibili. Hraði
þeirra var um lf sjómílur á klukkustund
og var þeim stýrt beint í áttina að kaf-
bátnum.
Á meðan Fritz Hein og menn hans
bjuggu sig undir að skjóta lundurskeyti
voru skipin komin einurn kílómetra nær
- en þá beygði önnur korvettan skyndi-
lega í bakborða og fór í gagnstæða
stefnu. Eftir nokkrar mínútur sneri hún
svo við á ný og sigldi á auknum hraða á
eftir hinni korvettunni. Síðan hurfu þær
úr sjónmáli kafbátsmanna í suðvesturátt
fyrir Garðskaga. Síðdegis sást svo
korvetta i fimm kílómetra fjarlægð og
tvær orrustuflugvélar við Garðskaga. Eft-
ir þetta var tekið að skyggja og U-300
var siglt í kafi, ýmist með öndunarröri
eða ekki.
Utn borð í Goðafossi var loftskeyta-
maðurinn að koma með vélritað plagg
sem látið var ganga til áhafnar og far-
þega. Fréttir frá umheiminum bárust um
borð í gegnum loftskeytastöð skipsins.
Komið var með svonefnda Pressu í yfir-
mannamessann en einnig í borðsal und-
irmanna og í farþegaplássið. Nýjustu
fréttir af stríðinu frá fréttastofu í London
voru meðal annars þessar.
„Kafbátahernaði Þjóðverja er að mestu
leyti lokið miðað við það sem áður hefur
verið. Aðeins einu skipi hefur verið
sökkt að undanförnu.“ Þessar fréttir
glöddu marga í áhöfn Goðafoss en skip-
stjórann þó rnanna mest. Hann hafði
reyndar tekið eftir að flugvélar sem
gjarnan höfðu fylgst með skipalestum á
leið til landsins virtust nú ekki gera það -
dregið hafði verið úr viðbúnaði.
Síðdegis fimmtudaginn 9. nóvember
var Goðafoss farinn að nálgast ísland en
þá var sjór orðinn úfinn. Um klukkan tíu
um kvóldið var kominn gríðarlegur
stormur með éljagangi. Á vaktaskiptum í
brúnni um miðnættið buðu hásetar og
stýrimenn hverjir öðrum góðan dag að
sjómannasið - á miðnætti var kominn
nýr dagur - föstudagurinn 10. nóvember.
Sigurður skipstjóri var i brúnni. Fyrir
stríð hafði stjórnpallurinn verið opinn en
í stríðinu var byggð brynvörn til að verja
manninn við stýrið ef árás yrði gerð. Var
hún gerð úr steinsteypu og stálplötum. Á
henni voru útgönguleiðir hvor út á sinn
brúarvænginn og fimm gægjugöt að
framanverðu en engir eiginlegir gluggar.
Skipinu var stýrt eftir kompás en í björtu
fylgdu menn gjarnan næsta skipi á und-
an í skipalestinni. Að næturlagi var
kompásinn upplýstur og menn stýrðu
samkvæmt gráðutölu sem stýrimaður eða
skipstjóri sagði þeim fyrir um. Þess var
þó vel gætt að engin ljósu'ra slyppi út.
Stýrið var fremur stíft - röraleiðni lá ofan
úr brú og niður að stýrisvélinni sem var
fyrir ofan aðalvélina. Þaðan var keðju-
leiðsla aftur á stýrið. Báðum megin við
stýrið voru skápar með ýmsum
merkjaflöggum sem notuð voru til að
gefa til kynna ýmis fyrirmæli, skilaboð
eða upplýsingar í skipalestum.
Ingólfur Ingvarsson háseti var að taka
við stýrinu og leit út urn eitt gægjugatið
á brúnni:
„Ég tók eftir að nú snjóaði nánast
stöðugt. Einstöku sinnum rofaði þó að-
eins til. Um klukkan tvö fór Sigurður
skipstjóri að hugleiða það að láta skipa-
lestina snúa við - sigla upp í veðrið.
Hann treysti sér ekki til að sigla með
lestina í gegnum Húllið svokallaða, milli
Eldeyjar og lands.“
Klukkan tvö um nóttina átti Goðafoss
eftir hátt í 50 kílómetra að Reykjanesi.
Komin voru austsuðaustan 10 vindstig,
rnjög þungur sjór og snjóbylur - bandvit-
laust veður. Skyggni var komið allt niður
í 500 til 1000 metra - of lítið til að hægt
væri að fara með skipalestina fyrir
Reykjanesið. Sigurður ákvað að skipin
skyldu snúa við. Ingólfur fylgdist með
því sem skipstjórinn fyrirskipaði:
„Nú voru send ljósmerki á milli skipa.
Sigurður skipstjóri bað enska signal-
manninn sem var um borð hjá okkur að
Sjómannablaðið Víkingur - 69