Náttúrufræðingurinn - 1960, Síða 46

98
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
Sitt af hverju
Náttúruvernd og skógrœkt
Náttúruvernd og skógrækt hljóta oft og tíðum að vera andstæður,
ekki sízt þegar um er að ræða gróðursetningu og ræktun erlendra
trjátegunda. Þetta liggur í augum uppi, enda miða náttúruvemdar-
aðgerðir í nágrannalöndum okkar mjög að því, að verja ákveðin
landsvæði fyrir livers kyns ræktun og varðveita þar með uppruna-
legan gróður þeirra og dýralíf. Þetta hlýtur líka að verða eitt af verk-
efnum okkar enda þótt aðgerðir af þessu tagi séu ekki jafnaðkallandi
hér á landi og í þeim löndum, sem eru þéttbýlli og betur fallin til
ræktunar. Nú dettur mér að vísu ekki í hug að hvetja til andstöðu
gegn skógræktartilraunum þeim, sem hér hefur verið unnið að af
miklum myndarskap og dugnaði á undanfömum árum. Slíkt væri
fásinna, enda mun flestum virðast svo, sem landrými sé hér nóg til
skógræktartilrauna og allir munu sammála um það, að nauðsynlegt
sé að fá úr því skorið á óyggjandi hátt, hvort takast megi að rækta
nytjaskóga hér á landi. Áróður fyrir skógrækt, sem að sjálfsögðu er
nauðsynlegur til að þoka þessum málum áleiðis, hefur fallið í góðan
jarðveg meðal íslendinga, sem lengi hafa verið haldnir rótgróinni
minnimáttarkennd vegna skógleysis landsins, og vilja allt til vinna
til að geta sagt og sýnt útlendingum, að raunverulegir skógar vaxi á
íslandi. Þetta er aðeins ein hlið á þjóðarkomplexi, sem lýsir sér meðal
annars í því, að íslendingar mega helzt ekki heyra nefndar vissar
landfræðilegar staðreyndir svo sem, að ísland sé kalt og hrjóstmgt
land, sem sé staðsett á útjarðri hins byggilega heims.
En hvað sem þessu líður, þá er yfirleitt ekki nema gott eitt um
skógræktaráhuga íslendinga að segja. Það er aðeins ein hlið á þessu
máli, sem er miður æskileg. Ég á hér við áráttu hinna áhugasömu
skógræktarmanna að gróðursetja barrtré á sérkennilegum og fögrum
stöðum, sem ætla má að fyrr eða síðar verði settir undir náttúra-
vernd. Ég nefni hér aðeins nokkur dærni um slíka staði: Þjóð-
garðurinn á Þingvöllum, Ásbyrgi, Bæjarstaðaskógur í Öræfum,
Dverghamrar á Síðu og Dimmuborgir við Mývatn. Ég tel gróður-
setningu barrtrjáa á stöðum þeim, sem hér hafa verið nefndir, hrein