Náttúrufræðingurinn - 1961, Blaðsíða 17

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
165
6. mynd. Jökulrispað grágrýti á Hjallafjalli. Hægra meginn á myndinni sjást
óljóst grópir eldra kerfis. — Rundhöcker auf Hjallafjall. Zwei Systeme von
Glestscherschliffen. — Ljósm. Þ. E.
kom upp, eða haft spurnir af því. Þess goss er getið í Landnámu
(Jóhannes Áskelsson 1955). Góða lýsingu á eldgosi frá fyrstu öld
íslandsbyggðar er einnig að finna í Völuspá (Sól tér sortna, 57.
vísa).
Þá er einnig þess að geta, að eldsuppkomuna má tímasetja all-
nákvæmlega, og er það óvenjulegt um náttúruviðburð, sem gerzt
hefur hér á landi fyrir nær 10 öldum. Alþing kom saman á Þing-
völlum fimmtudaginn í 10. viku sumars. Gosið á Hellisheiði ætti
því að hafa byrjað laugardaginn í 10. viku sumars eða um 20.
júní árið 1000.
Eldstöðvar þær, sem bezt eiga við frásögn Kristnisögu, er eystri
gossprungan á Hellisheiði. Hún er um 7 km að lengd frá rótum
Stóra-Skarðsmýrarfjalls gegnum Lakahnúka allt suður til Eldborg-