Náttúrufræðingurinn - 1969, Side 11

NÁTTÚRUFRÆÐ I NGURINN
5
um, þar sem vatnið er
grunnt, vaxa íirnin öll af
stórvaxinni tjarnalilju og
vatnaliranz með ljósrauð-
um blómum. Víða ber fyrir
augu hið fíngerða, rauð-
blóma glóðarlyng; en hér
er það mikið notað í lim-
gerði. Á þurrum skurð-
bökkunum morar allt í
blómstrandi rósalauk með
hálf-hnattlaga blómskipun.
Á víð og dreif innan um
grænar grastegundir vaxa 4. mynd. Múrsvölungur.
jómfrúliljur með purpura-
rauðum blómum; þær eru nokkru lágvaxnari en þær norrænu, en
samt engu síðri að fegurð. í þessu fagra umhverfi er ekkert óal-
gengt að sjá gekkóina sitja í makindum á steini og sleikja sólskinið.
En jafnskjótt og hún verður vör mannaferða, hverfur hún eins og
elding. Við hvert fótmál koma nýjar og nýjar blómarósir í ljós,
hver annarri fallegri. Hér fá menn að sjá skógarsóleyjar og goða-
liljur með ljósfjólubláum blómum, svo og draumsóleyjar með fag-
urrauðri krónu. Hérna íekast menn líka á dálítið sérstæða plöntu,
sem vex sem villiplanta á eyjunni, en er víða í borgum og bæjum
sem gestur. Þessi planta er Ijósalilja (Asphodilus albus). Hún er
nær því mannhæðarhá og er með stinnum, stofnstæðum blöðum.
Blómin eru hvít, einkar falleg og standa lengi. Jurtin hefur gild
rótarhnýði, er stuðla að því, að hún ber blórn snemma sumars.
Sumir halda, að átt sé við þessa jurt í Biblíunni, þegar talað er
þar um liljur vallarins. Utan við ræktaða landið eða úti í hög-
unum, eins og íslendingar mundu kalla það, vaxa líka margar
undurfagrar blómjurtir ásamt runnum og trjám. Þarna getur að
líta anganbuska með ljósfjólubláum blómum við hliðina á fagur-
gulum litunarrunnum. Og upp úr grasinu gægjast brúnleit brönu-
grös og gul og hvít varablóm. Og sízt af öllu gleymast hinar ljós-
rauðu og hvítu Stsíuí-tegundir eða sólrósirnar, þessir skemmtilegu
sígrænu runnar, sem minna á fegurstu rósir. Og ilmurinn af
brúðarlaufinu verkar á mann sem áfengur drykkur.