Samvinnan - 01.09.1953, Side 20

Tut-ench-Amon...
Framh. af bls. 10.
narvon og Carter varð það því um
þessar mundir á að gizka á sín í milli,
að líklega væri þetta bara annar felu-
staðurinn frá og þá í hæsta lagi um
að ræða neyðarhöfn fleiri smyrlinga,
er flestu hefðu verið rúnir. Og svo
slegið á smiðshöggið með innbroti
ræningja einnig hér.
En þegar ruðningurinn hafði verið
hreinsaður að fullu burt frá innri dyr-
unum, gátu þeir nú samt ekki varizt
smá-vonargosum og glömpum upp úr
hugardrunganum. „Þá var komið að
úrslitastundinni,“ skrifar Carter.
„Með skjálfandi höndum gerði ég of-
urlitla rauf á hurðina efst til vinstri.“
Carter potaði nú með járnteini inn
um raufina og fann ekkert fyrir. Hann
kveikti á kerti til öryggis við kol-
sýru. Þá stækkaði hann gatið.
Þarna voru allir viðstaddir, er helzt
voru við uppgröftinn riðnir: Carnar-
von lávarður og dóttir hans lafði Eve-
lyn, Callender, Egyptalands-fræðing-
ur, sem flýtt hafði sér til þeirra og
boðið fram hjálp sína undir eins og
fréttin um fundinn barst út. Carter
kveikti skjálfhentur á eldspýtu, hélt
henni að kertiskveik og bar kertið að
gatinu — hann skalf frá hvirfli til
ilja — og loftið, sem á kertislogann
streymdi gegnum gatið, frískaði log-
ann. Hann stakk blysi inn fyrir og
setti augað að gatinu, en gat fyrst
ekkert greint. Svo fór hann að sjá
móta fyrir hinu og þessu í flöktandi
blysskininu. Svo fór hann að greina
skugga hlutanna, og loks liti. Ekkert
hljóð heyrðist frá honum. Hann hafði
gleymt öllu öðru en að rýna — gleypa
— háma í sig með augunum. Þeir,
er biðu, brunnu orðið af óþolinmæði.
Loks gat Carnarvon ekki haldið leng-
ur aftur af sér. „Sjáið þér nokkuð?“
spurði hann.
Carter sneri höfðinu hægt við og
svaraði skjálfandi röddu: „Já, und-
ursamlega hluti.“
„Óhikað má fullyrða, að aldrei
nokkuru sinni í allri sögu fornfræði-
legs uppgraftrar hafði önnur eins sjón
blasað við auga neins manns og sú,
er við nú litum í blysbjarmanum.“
Svo skrifar Carter í frásögn sinni um
það, sem þessi litli hópur manna nú
sá, er þau, hvert af öðru, gengu að
hurðargatinu til að gægjast inn. Þeg-
ar dyrnar svo urðu fullopnaðar 17.
desember, reyndist lýsing þessi ekk-
ert orðum aukin. Birtu sterkrar raf-
magnsperu var nú brugðið yfir gullna
beði, gyllt hásæti, tvö stór, svört lit-
merki, nokkur alabastursker og
skrítnar skrínur. Skuggar af fárán-
legum dýrahöfðum léku á veggjun-
um. Gullin slanga gægðist út um dyr
einnar af hirzlunum. Konunga-lík-
neskjurnar tvær stóðu andspænis
hvor annarri eins og varðmenn, „með
lendaklæði úr gulli, ilskó úr gulli,
vopnaðir kylfu og staf, og með helg-
ar verndarslöngur rísandi upp af enn-
inu.“
Innan um allan þenna gullna Ijóma
dýrgripanna voru hinsvegar ummerki
lifandi manna, er stungu kynlega í
stúf við hann. Við dyrnar var ílát,
hálffullt af kalkhræru, og rétt hjá
lampi svartur af ós. Það voru fingra-
för á málningu. En á þröskuldinum
var blómaflétta.
Carter og Carnarvon voru sem
steini lostnir fyrst í stað, er þeir litu
óhindraðir á öll þessi auðæfi, og það
var ekki fyrr en seint og síðar meir,
að það rann upp fyrir þeim, að í fjár-
sjóðasafni þessu sást hvorki líkkista
né smyrlingur. Aftur reis upp í huga
þeirra spurningin um, hvort hér væri
í raun og veru um grafhýsi að ræða
eða felustað aðeins. Þeir tóku nú að
líta fastar á veggina og sáu þá, að á
milli varðmannanna konunglegu voru
þriðju innsigluðu dyrnar.
„Og fyrir hugskotssjónir okkar
flögraði mynd af herbergi inn af her-
bergi, hvert um sig yfirfullt af dýr-
gripum því líkum, sem við þegar höfð-
um séð. Og við, nærri því að segja,
gripum andann á lofti.“ Callender kom
nú fyrir sterkum rafmagnsljósum, og
27. desember rannsökuðu þeir þessar
þriðju innsigluðu dyr. Þá sáu þeir, að
lítið gat hafði verið gert á hurðina,
niður undir gólfi, endurfyllt og end-
urinnsiglað. Ræningjarnir höfðu þá
samt verið komnir svona langt. En
hvað var hinum megin? Væri smyrl-
ingur þar, var hann þá heill og ó-
snortinn? Hér var sjónarsvið dular-
fullra athafna til forna. Bar hvort-
tveggja til, að herbergjaskipun var
frábrugðin því, er tíðkaðist um graf-
hýsi, og hitt, hvað því gat valdið, að
ræningjar höfðu verið að baka sér þá
fyrirhöfn að gera gat á þriðju inn-
sigluðu dyrnar, áður en þeir hirtu
fjársjóðina í herberginu, sem þeir
höfðu frjálsan gang að. Að hverju
voru þeir að leita, þessir menn, er
ekkert skeyttu um gull og gersemar?
Þegar Carter loks tók að jafna sig
innan um þessa fáheyrðu fjársjóðu og
þeirra undarlegu dulmál, fór hann að
sjálfsögðu og að veita eftirtekt forn-
fræðilegu og fagurfræðilegu gildi grip-
anna. Hvílík upplýsing um fornöld-
ina. Þarna var sægur hluta hins dag-
lega lífs, auk hluta með trúarbragða-
gildi, viðhafnarhluta og munaðar.
Hver fyrir sig hefðu margir þessara
gripa verið nægileg laun fyrir heils
vetrar uppgröft. Samanlagðir veittu
þeir slíkt yfirlit uin egypzka list og
egypzkt handverk á blómaöld Nýja-
ríkisins, svo bráðlifandi og fjölskrúð-
uga mynd, að snöggt yfirlit nægði
Varter til að sjá í hendi sinni, að þeg-
ar nákvæm athugun hefði farið fram,
myndi safn þetta hafa „stórum um-
breytt, ef ekki gersamlega umturnað
öllum okkar gömlu hugmyndum“ um
þau efni.
En það leið ekki á löngu, áður en
ný uppgötvun var gerð. Einhver, sem
verið hafði að gá undir beðina, fann
undir einum þeirra svolítið gat í vegg.
Hann kallaði hina til og þeir komu
skríðandi til hans með lampa á taug.
Og nú sáu þeir inn í annað herbergi,
minna en forherbergið, sem þeir höfðu
verið að skoða. En það virtist troð-
fullt af allskonar hlutum, bæði til
gagnsemdar og prýði. Innbrotsmenn-
irnir, sem hér höfðu verið á ferð, end-
ur fyrir löngu, höfðu sýnilega ekkert
kært sig um að ganga þar frá hlut-
um aftur, eins og þeir þó höfðu gert
í forherberginu. „Það hefði þurft dug-
legan jarðskjálfta til að umturna hlut-
um eins „og gert hafði verið í afher-
berginu. Raunar þótti líka sýnilegt,
að sumt af því, sem nú var í forher-
berginu, hefðu þeir grýtt þangað úr
afherberginu, enda var nokkuð af því
ónýtt. Og sýnilegt þótti líka, að þeir
hefðu lítið, ef nokkuð haft á brott með
sér. Hafði verið komið að þeim óvör-
um? Eða voru þeir að leita að ein-
hverju sérstöku aðeins?
20