Samvinnan - 01.10.1953, Page 9

forsendu, að konur séu lélegii starfs-
menn en karlar. En oft er sú ein á-
stæðan, þegar svo er, að konurnar eru
ofþjakaðar af því, að vinna jafnframt
jnikinn hluta heimilisstarfanna.
Ef konan vinnur úti fullair vinnu-
dag er alveg óhjákvæinilegt að kaupa
að töluvert af því, sem samvizkusöm
húsmóðir vinnur heima, til að ,,spara“,
eins og komist er að orði um mörg
störf hennar. Hversu mikið er keypt
að af þessurn störfum, sem smátt og
smátt hætta að teljast til heimilisstarfa,
eftir því sem iðnaðarþróunin verður
víðtækari, fer eftir kaupgetu og kröf-
urn heimilisins. Ef kröfurnar eru
meiri en kaupgetan, auka þær á vinnu
konunnar lieima.
Þegar kaupgetan er sæmileg, er
hægt að kaupa að öll venjuleg vinnu-
stúlkuverk, þ. e. a. s. ræstingu á íbúð,
þvotta og frágang hans og matreiðslu
að miklu leyti, og þar að auki sauma-
skap og örugga barngæzlu nokkurn
hluta dagsins. En þrátt fyrir það geta
húsmóðurstörfin, sem heima bíða,
krafist 7—8 stunda viðbótarvinnu dag-
lega. Hvernig þau eru rækt, fer eftir
starfsorku konunnar.
Hver er þá raunverulega munurinn
á starfsdegi konu, sem vinnur úti og
kaupir að allverulegan hluta af heim-
ilisstörfunum, og hinnar, sem heima
starfar hjálparlaust. Munurinn er víst
ekki mikill. Ef önnur getur með réttu
talið sig hafa tvö störf á hendi, þá get-
ur hin það líka: Önnur hefur eitt-
hvert viðurkennt starf senr franrfær-
andi á manntölum og húsmóðurstarf
að auki, en hin hefur vinnukonuverk-
in ásamt húsmóðurstörfunum, og
mörg eru þess dæmin á stórum barna-
heimilum, að húsmóðirin verður að
leggja nótt með degi, enda þótt hún
hafi „fullkomna“ stúlku.
Hvers vegna ætti þá uppþvottakrafa
húsmæðranna, sem aðeins starfa
heima, ekki að vera jafnauðskilin og
hinna, sem úti starfa? kynni einhver
að spyrja. Það er augljóst, að kona,
sem hefur 8 stunda vimru utan lreim-
ilis, getur ekkert unnið heima á með
an, eir hitt er ekki hverjum mairni
jafnljóst, hvað koiran. sem heiirr’
starfar, hefur haft fyrir stafni þá 8
tíma, sem nraöurinn var við vinnu
sína.
„SNÚNIN GARN IR“
OG VERKIN.
Mikill hluti starfa húsmóðurimrar
kallast alls ekki vinna, heldur „sirúir-
ingar“. Koirurirar segja oft sjálfar:
„Maður er allair dagimr að snúast, svo
að ekkert verður úr verki fyrr eir börn-
iir eru sofnuð á kvöldiir.“ Veik kalla
þær, margar Irvei jar, aðeins þá vinnu,
sem sést degi lengur, þ. e. a. s. sauma-
skap, prjóir, vorhreingerniirgu og
airirað því líkt. Matreiðslair og barn-
gæzlan, þýðingarmestu störfin, eru
bara „smíningar", eirda voru þau áð-
ur fyrr einkunr falin gamalnremruin
og liðléttingunr.
Skihriirgsleysið á gildi „snúning-
anna“, sem oft taka fullan vinnudag
á írútímamælikvarða, á sök á þeim
skoðunum, að koirur gifti sig til þess
að láta sjá fyrir sér og að þær séu
framfærðar af eiginmönnum sínum.
Skaðlegustu afleiðingarnar af þeim
fáránlegu skoðuirum, að gift koira sé
framfærð og þar af leiðairdi ekki viirn-
andi mamreskja, er sú, að langþreytt-
ar húsmæður eru oft og eiiratt taldar
vera haldnar ímyndunarveiki.
Mörgum komurr hættir að vísu sjálf-
um til að kemra sjúkdómum þreytu
síira, því þær fá ekki skilið, að eiirkis-
verðir snúningar geti leitt til örþreytu.
Það skaðræði, sem læknar hafa valdið
með því að bera ekki skynbragð á
snúningana og þekkja ekki afleiðing-
ar þreytu á mairnlegair líkama, heldur
írefira þær óvirðingarnöfnum, hysteria,
móðursýki, taugaveiklun og ímyndun-
arveiki, er atriði, sem þyrfti að taka
rækilega til athugunar.
Hversu margar konur skyldu lrafa
neytt allrar orku til þess að reyna að
afsanna ímyndunarveikina, sem þær
voru álitirar lraldnar af, en ofþreyta
þjáði og bættu þær því gráu ofair á
svart. Þær minna á hest, sem brýst um
í botirlausu feiri og reynir árairgurs-
laust að konrast upp.
Og hve margar koirur skyldu lrafa
látið lífið um aldur fram, af því að
umkvartanir þeirra, sem stöfuðu ekki
af þreytu, voru álitirar ímyndunar-
veiki.
Lítum í Mannþekkingu eftir Dr.
Símoir Jólr. Ágústsson á bls. 175. Þar
segir nr. a. um álrrif þreytu á skyirjun-
ina: „Þreyta eykur t. d. írænri nranna
fyrir sársauka. Skynáhrif, sem óþreytt-
um manni finnast þægileg eða hvor-
ugt, verða þreyttum mamri óþægileg
eða jafirvel sársaukafull. Mælt liefur
verið, lrve fast þurfi að styðja með þar
til gerðu álraldi á hörund mamrs til
þess, að snertingin valdi honum sárs-
auka. Á hörund óþreytts nranns þarf
að styðja allfast til þess, að snertingin
hafi sársauka í för með sér, eir eftir
því sem maðurinn er þreyttari, þarf
minni þrýstiirg til, og örþreyttum
manni getur jafirvel fundist óþægilegt,
Iivað lítið sem við hamr er komið. Þann
ig er þessu farið á öðrum sviðunr. Það,
sem var þægilegt, missir aðdráttarafl
sitt og verður til æ nreiri ama og þján-
ingar, eftir því senr þreytan vex“.
Af þessum víshrdalegu staðreyird-

Maðurínu: I>að er ekki að undra, þótt þú scrt þreytt, kona. Það, sem þig vantar, er hvilandi og
hressandi lóm sl undavinna.
9