Samvinnan - 01.03.1965, Síða 5

Fáeinar konur voru full-
trúar á fundi Norðurlanda-
ráðs, sem haldinn var í
Reykjavík dagana 12. til 18.
febrúar s.l. Þar á meðal var
Lis Groes frá Danmörku.
Hún er hávaxin, ber höfuð
yfir mörg þau stórmenni,
sem með henni sátu fundinn,
glaðleg, sköruleg, sýnilega
föst í fasi og veit hvað hún
vill, og segir það sem hún af
reynzlu og þekkingu er sann-
færð um. Hún er fædd og
uppalin í Kaupmannahöfn
og hagfræðingur að mennt-
un. Hún er húsmóðir á stóru
heimili og hefur alið manni
sínum níu börn. Og gift er
hún Ebbe Groes, forstjóra
danska samvinnusambands-
ins, FDB.
Frú Lis Groes fórnaði
Samvinnunni góðfúslega
nokkurri stund af dýrmæt-
um tíma sínum.
— Þér hafið komið mikið
við sögu opinberra mála, frú
Groes?
— Nokkuð. Ég hefi í nokK-
ur ár verið í forsæti fyrir
neytendaráði danskra hús-
mæðra. Það var stofnað eft-
ir striðið, þegar vöruskortur
og lítið vöruúrval einkemdi
viðskiptalífið í Danmörku.
Konurnar litu svo á, að það
væru fyrst og frems neyt-
endurnir, sem mest varðaði
um, hvaða vörur og hvernig
vörur væru framleiddar. Og
raunar alveg sérstaklega
húsmæður, sem svo mjög
hafa með forsjá heimilanna
að gera og meginhluta allra
vörukaupa til þeirra. Ráöið
beitir sér fyrir athugun og
samanburði á vörugæðum og
vöruverði og eins og ég sagði
í samtali við Rikisútvarpið í
dag, höfum við nú alveg ný-
lega efnt til samkeppni um
beztu gerð af barnaskóm.
Við reynum að knýja fram
samkeppni framleiðenda um
beztu framleiðslu og hag-
kvæmust vinnubrögð, til þess
að fá vöruna einnig sem ó-
dýrasta. Nýlega höfum við
hafið útgáfu á blaði, sem
kemur út í 80 þús. eintökum.
Það heitir „Hugsið“. Við vilj-
um reyna að fá neytendurna
til þess að hugsa, áður en
þeir gera innkaupin. Of'tast
virðist það svo, að það seu
auglýsingarnar, sem mestu
ráða um hvað framleitt er og
hvað keypt er. Ekki yfirveg-
un og brýn þörf. Þessu vilj-
um við reyna að breyta og
Barnflestu konurnar
áhugasamastar um
þjóðfélags- og
umbótamál
segir Lis Groes, eiginkona
forstjóra danska samvinnu-
sambandsins og forseti neyt-
endaráðs danskra húsmæðra
við erum ekki óánægðar nieð
árangurinn. Auðvitað segja
ýmsir að við höfum ekkert
vit á þessu og eigum þess
vegna ekki að vera að skipta
okkur af því. En við, sem
tökum þátt í stjórnmálum,
erum vön skömmum og
gagnrýni. En það eru rit-
höfundarnir og skáldin líka.
— En hvað um samvinnu-
félögin í sambandi við þessa
starfsemi ykkar?
— Það er hagkvæmt fyrir
samvinnufélögin að fram-
leiðsla þeirra og búðarvörur
séu bornar saman við ann-
að. Reynzlan hefur sýnt, að
i flestum tilfellum framleiða
þau og selja beztu og ódýr-
uStu vörurnar. Einstaka
sinnum öfugt og þá er nauð-
synlegt að þau fái að vita
það. Það er harla þýðingar-
mikið fyrir þjóðfélagið í
heild, að fjárhagur heimil-
anna standi á sem traust-
ustum grunni. Því betri sem
fjárhagur heimilanna er,
þeim mun betra verður þjóð-
félagið. Þetta er hreinlega
einn þýðingarmesti þáttur
lýðræðisins.
— Þegar ykkur tekst að
fá neytendurna til að hugsa
og þeir uppgötva gallaðar
vörur og óeðlilegt vöruverð,
hvað þá?
— Við höfum starfandi
nefnd, sem neytendurnir
snúa sér til með kvartanir
sínar. Nefndin tekur málið
til athugunar og reynist
kvartanirnar á rökum reist-
ar fá neytendurnir leiðrétt-
ingu sinna mála.
Annars er þetta mál flókn-
ara en í fljótu bragði virð-
ist. Það er engan veginn nóg,
að vöruverð sé lágt. Meira
að segja: lágt verð tryggir
ekki ódýrar vörur, fremur en
hátt verð tryggir góðar vör-
ur. Við verðum þess vegna
að læra að meta hvort
tveggja, verð og gæði. Og
það megið þér segja, að sam-
vinnufélögin í Danmörku
hafa verið mjög jákvæð í
þeim efnum að gefa réttar
upplýsingar, bæði um vöru-
verð og vörugæði.
— Það eru stór tíðindi að
gerast hjá dönsku samvinnu-
félögunum nú, frú Groes?
— Já, maður horfir með
mikilli eftirvæntingu á það
sem nú er að gerast. Sam-
vinnufélögin eru fóstruð upp
á öldinni sem leið og eru
Framh. á bls. 25.
SAMVINNAN 5