Samvinnan - 01.04.1981, Blaðsíða 43

Samvinnan - 01.04.1981, Blaðsíða 43
Vísnaspjall MEÐ VORINU hefjast funda- höld samvinnumanna, fyrst deildaf undir kaupf élaganna um land allt og loks koma kjörnir fulltrúar saman á aðalfund, sem um langt skeið hefur verið haldinn að Bifröst í júnímánuði. í þessum þætti skulum við rifja upp fáeinar vísur, sem kveðnar voru á aðalfundi Sambandsins árið 1957. Fundarritari var þá Óskar Jóns- son í Vík, og þegar hann hafði lesið fundargjörð eftir fyrri dag fundar- ins, afsakaði hann lesturinn með því, að hann væri nýbúinn að láta draga úr sér tennumar. Þetta henti Karl Kristjánsson á lofti og kvað: Fjölþætt er vort félagsstarf, fjármagnsvöntun á oss brennur. Enn er margt sem eignast þarf. Óskar jafnvel skortir tennur. Nokkru síðar flutti Óskar ræðu og var gerður góður rómur að máli hans. Þá orti Baldur á Ófeigsstöð- um: Það er ekki saga sönn, sem við fengum nú að heyra. Óskar hann á eftir tönn, í aðra þyrfti að kaupa fleira. Aðalfundi lýkur jafnan á kosning- um í trúnaðarstöður. Þegar lokið var kosningu í formannsstöðu Sam- bandsins, kom í ljós að kjörinn hafði verið Sigurður Kristinsson með öllum greiddum atkvæðum — nema einu. Þetta eina atkvæði hafði Karl Kristjánsson hlotið. Þá kvað Skúli Guðmundsson: Atkvæði var ýmsum greitt, þótt engar væru sennur. Kalli hlaut þar aðeins eitt, er hann þó með tennur. Þetta þoldi Karl að sjálfsögðu ekki bótalaust og svaraði fyrir sig með þessari vísu: Mér var gefið atkvæði’ eitt, er engu fékk að vonum breytt. Á því hefur skapi skeytt Skúli, sem fékk ekki neitt. í síðasta þætti voru birtar vísur, sem Hallgrímur Jónasson kennari orti til Gunnars Benediktssonar rithöfundar, vegna þess að ekki var hægt að hafa kirkjugarð í Hvera- gerði, þar sem jarðveg skorti til þess, og urðu því hreppsbúar að vera upp á náð Árnesinga komnir varðandi hinstu hvíluna. Tilefni þessara vísna vantaði hins vegar, en það var eftirfarandi gamanbrag- ur eftir Gunnar Benediktsson. Hér er kominn hreppur nýr, hann er sagður kostarýr, þegar lífs við brjótum brýr bæði segi og skrifa: f öllum hreppnum engin mold í að greftra látið hold. Við neyðumst til að nuddast við að lifa. En svo er aftur önnur sveit einstaklega kostafeit, enga frjórri augað leit um að tala og skrifa: Þar er þessi þykka mold, þar má greftra látið hold, þar eru menn sem þurfa ekki að lifa. Björn Egilsson oddviti á Sveins- stöðum sló eitt sinn kirkjugarðinn í Goðdölum. Þá kvað Sigurjón Sveinsson, áður bóndi í Bakkakoti og Byrgisskarði: Oddvitinn er eins í flestum greinum: alla að flá. Djöflast yfir dauðra manna beinum með dreginn Ijá. Hjörleifur eldri Jónsson á Gils- bakka orti af sama tilefni: Þegar ekki er feitt að flá á frónskan mælikvarða, oddvitarnir ættu að slá alla kirkjugarða. Hér á eftir fara þrjár vísur eftir Þórmund Erlingsson, sem lengi var starfsmaður Sambandsins: Herðir takið atómöld, óttans þjakar doði, skal þó vaka vetrarkvöld verði staka í boði. Esja mænir út á sjá ein á kvöldum löngum. Er hún máske af ástarþrá orðin grá í vöngum? Eitt er horfið, öðru breytt, allt er skekkt á grunni. Tíminn getur ýmsu eytt, en aldrei minningunni. Þegar páskarnir eru liðnir styttist óðum til vors, og fer því vel á því að ljúka þættinum að þessu sinni með vel gerðri vorvísu. Hún er einnig eftir Þórmund: Blundi værum sefur sær, silfurtær er áin, lindin hlær og grundin grær, golan bærir stráin. 4 til sölumeðferðar, og varð verðhækkun hennar á fyrri stríðsárunum mjög til þess að þoka mönnum að félag- inu. — Haustið 1914 aug- lýsti Örum & Wulf verð á fyrsta flokks kindakjöti 84 aura fyrir pundið og gáfu út fjártökubréf með því verði, þar sem slátrun átti að byrja á mánudag. En mánudagurinn leið og öll vikan svo að ekkert fé kom, annað en tveir heimaaln- ingar frá Gunnarsstöðum, er bændur þar gripu með sér í bát yfir fjörðinn, er þeir voru að sækja vöru. Snæbjörn Arnljótsson spurði þá með nokkrum þjósti, hvort þetta væri allt féð frá Gunnarsstöðum. í lok þessarar viku voru nokkrir bændur búnir að fá loforð fyrir að fé þeirra yrði tekið á Kópaskeri, en þar var verðið 1,00 kr. fyrir pundið, en Snæbjörn sendi þá til manna boð um að hann gæfi eins fyrir, og hættu þá flestir við að reka féð burtu. — Eftir þetta (1918) fór félagið að taka sláturfjárafurðir, en haust- ið 1920 er fyrst slátrað í gamla pöntunarhúsinu, er félagið hafði þá keypt. Árið 1922 er félagið farið að taka fiskinn, og á næstu árum þokast til þess að félagið hafi til sölumeðferðar alla gjaldeyrisvöru úr héraðinu, eins og það hefur haft frá þvi um 1930, enda lítið um kaupmannaverzlanir á Þórs- höfn eftir það. Árið 1920 var hér harðæri, svo að bændur eyddu miklu fé til kaupa á fóðurbæti, og þá samtímis urðu stórkost- legar verðsveiflur á gjald- eyrisvörum, svo að menn stóðu mjög höllum fæti, og greiðslugetan var næsta takmörkuð. Kom þetta hart niður á félaginu og lenti það nú i talsverðum skuldum. En um 1924 fóru framleið- endur að rétta við fjárhag sinn og félagið þá um leið. 41

x

Samvinnan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.