Stúdentablaðið - 01.12.1939, Síða 16
8
STÚDENTABLAÐ
Bárður Jakobsson formaður Stúdentaráðs:
Frá stúdentum
I. Sjálfstœðismálið.
Á sínum tíma höfðu íslenzkir stúdentar
forystuna í sjálfstæðisbaráttu þjóðarinnar.
Þá sögu er óþarft að rekja hér, enda mun
hún flestum kunn.
Vettvangur þeirrar baráttu, sem lauk með
setningu sambandslaganna 1918 var erlendis
og átökin voru við erlend yfirráð.
Þetta breyttist 1918. Baráttan fyrir endan-
legu sjálfstæði þjóðarinnar, er nú háð með
henni sjálfri og í hennar eigin landi. Það,
sem nú er um að ræða, er það, hvort þjóðin
sjálf fæst til að ákveða, hvort hún á að fá
fullkomið sjálfsforræði í öllum sinum mál-
efnum, eða hvort halda skal þá sömu braut,
áð nokkru eða öllu leyti, sem farin hefir verið
áíðan 1918.
Eins og um hnútana er búið með 18. gr.
sambandslaganna, er þess full þörf að mál-
inu sé haldið vakandi. í þvi efni hafa stúd-
entar alltaf verið á varðbergi í ræðum og
ritum, einkum i sambandi við 1. desember, sem
þeir hafa helgað sér sem hátíðisdag frá önd-
verðu.
Nýr skriður komst á sambandsmálið, þegar
félag lýðræðissinnaðra stúdenta, „Vaka“,
boðaði til almenns stúdentafundar um það
í febrúar 1937, og var þar samþykkt svohljóð-
andi ályktun:
„Fundur háskólastúdenta, boðaður af
„Vöku“, félagi lýðrœðissinnaðra stúdenta,
lýsir yfir þeim eindregna vilja sínum, að
ísland taki öll sín *mál í eigin hendur og
segi sundur sambandinu við Dani, svo fljótt
sem auðið er.“
Þessi samþykkt vakti allmikla athygli, m. a.
í dönskum blöðum.
Á almennum stúdentafundi, sem haldinn
var í haust, kom það skýrt fram, að allur
þorri stúdenta mun fylgjandi því, að íslend-
ingar skríði úr hýðinu fyrir fullt og allt og
ráði öllum sinum málum til hlunns á sitt
eindæmi, eftir 1943.
Uppsögn eða endurskoðun sambandslag-
anna, einstök ákvæði þeirra eða greinar, verð-
ur sleppt að ræða hér. Það hefir þegar oft ver-
ið gert og jafnan með svipuðum niðurstöðum.
Því verður frásögn ofanritaðrar afstöðu stúd-
enta til málsins, sem mun vera almenn og
óháð stjórnmálaskoðunum, látin nægja.
íslenzkir stúdentar eru að vísu ekki stór
hópur, en það er vert að veita samþykktum
þeirra athygli. Margir þeirra, sem að ýmsum
samþykktum standa og stóðu, verða og eru
áhrifamenn í þjóðfélaginu, og því ekki alls
kostar ósennilegt að þeir geti ráðið töluverðu
um gang og úrslit mála, sem þeir hafa tekið
afstöðu til sem stúdentar.
II. Takmörkun á aðgangi að deildum
Háskólans.
í ræðu, sem prófessor Alexander Jóhannes-
son hélt við setningu Háskólans, drap hann
á það, að Háskólaráð hefði á prjónunum til-
lögur um það, að takmarka skyldi aðgang að
tveim deildum Háskólans, lækna- og laga-
deild.