Stúdentablaðið - 01.12.1961, Side 4
4
STÚDENTABLAÐ
eiga Islendingar brýnni hags-
muna að gæta en nokkur önnur
þjóð, af því að utanríkisverzlun
þjóðarinnar er tiltölulega meiri
miðað við íbúafjölda, en hjá öðr-
um þjóðum.
Sennilega væri auðveldara að
svelta íslendinga með hafnbanni
en nokkra aðra þjóð. I landinu
eru aðeins til nokkurra vikna
birgðir af eldsneyti og nauðsyn-
legum matvælum. Stöðvist sigl-
ingar til landsins, mundu híbýli
fljótt kólna, bifreiðar og flugvél-
ar stöðvazt, verksmiðjur loka og
bæði kaupskipa- og fiskifloti
þjóðarinnar liggja bundinn í
höfn. Af þessum ástæðum eru
lífshagsmunir íslenzku þjóðar-
innar nátengdir þeim ríkjum, sem
hafa yfirráð á Atlantshafi, í friði
og ófriði.
Til viðbótar við hernaðarlegar
og viðskiptalegar röksemdir fyrir
þátttöku íslands í vestrænu sam-
starfi, verður að bæta menningu
og hugsunarhætti. Yfirgnæfandi
meiri hluti Islendinga getur ekki
staðið með einræði og ófrelsi
gegn lýðræði og frelsi. Það er
með öllu óhugsandi. Þjóðin vill
ekki horfa þegjandi á grannþjóð-
ir sínar sameinast til að stöðva
yfirgang og verja frelsi sitt, en
láta sem hún sjái ekki, hvað er
að gerast. Slíkt hlutleysi stappar
nærri stuðningi við árásaröflin,
enda mun einmitt það vaka fyrir
sumum þeirra Islendinga, sem
berjast mest fyrir hlutleysi lands-
ins.
Þessar eru þá höfuðröksemdir
fyrir þátttöku Islendinga í vest-
rænni samvinnu:
1) Landið hefur veigamikla,
hernaðarlega þýðingu, sérstak-
lega fyrir Atlantshafsríkin. Við
göngum þessa götu, af því að við
eigum heima við hana. Ef Is-
larjd yrði skyndilega rifið úr
þessum samtökum og gert hlut-
laust, mundi það verða hnefa-
högg í andlit nágranna okkar,
ekki sízt Norðmana, sem byggja
frelsi sitt, öryggi og friðarstarf
á vestrænu samstarfi.
2) Þjóðin byggir líf sitt á um-
fangsmiklum utanríkisviðskipt-
um og eru hagsmunir hennar ó-
aðskiljanlegir þeim þjóðum, sem
Atlantshafið tengir saman. Sú
regla hefur gilt um afkomu Is-
lendinga frá dögum Gamla sátt-
mála, og gildir enn, að stöðvist
siglingar til landsins, mun neyð-
in knýja á dyr. þjóðarinnar. Að
berjast gegn þeim þjóðum, sem
tryggja frjálsar og friðsamlegar
siglingar um Atlantshaf norðan-
vert, er sama og að berjast
gegn lífshagsmunum Islendinga
sjálfra.
3) Islenzk menning er grein á
stofni vestrænnar menningar. Is-
lendingar hafa tileinkað sér hug-
sjónir frelsis og mannhelgi, og
vilja ekki frá þeim víkja. I skjóli
vestrænnar stjórnmálaþróunar
eru Islendingar sjálfstæð og full-
valda þjóð. Þeir óska ekki eftir
örlögum Eista, Letta eða Lit-
haugalendinga.
4
Á grundvelli þessara augljósu
staðreynda mótuðu Islendingar
afstöðu sína til styrjaldarinnar
allt frá 1941. Á sama grundvelli
hefur íslenzk utanríkisstefna þró-
azt, síðan styrjöldinni lauk, og
mun halda áfram að þróast í
nánustu framtíð. Þessi stefna
hefur notið stuðnings yfirgnæf-
andi meiri hluta þjóðarinnar, og
allar tilraunir til að hekkja
henni, með stofnun nýrra flokka,
baráttu fyrir kosningar og milli
kosninga, hafa mistekizt.
Frelsi Vesturlanda hefur gert
Islendingum kleift að marka sér
sjálfstæða utanrikisstefnu. I
meira en öld hefur engin tilraun
verið gerð til að knýja Islend-
inga til herþjónustu, jafnvel þótt
hinn frjálsi heimur hafi verið á
barmi glötunar í átökum við
nazismann. Stórveldin meðal ná-
granna okkar hafa kallað varn-
arlið sitt heim frá íslandi, þegar
kröfum um það hefur verið fylgt
eftir. Islendingar hafa leitt mál
eins og landhelgismálið til sigurs
gegn beinum og brýnum hags-
munum hinna voldugu nágranna,
og snúizt gegn þeim, á alþjóðleg-
um vettvangi, til dæmis í ný-
lendumálum, þegar þeim bauð
svo við að horfa. Enginn efast
um, að Island mundi verða hlut-
laust, ekki síður en Kúba, ef
meiri hluti þjóðarinnar kysi þá
óraunhæfu stefnu.
Slíkt frelsi smáþjóðar til að
ráða örlögum sínum kann að
virðast sjálfsagður hlutur, en svo
er engan veginn. Smáríki, sem
búa í nágrenni Sovétríkjanna,
njóta ekki slíks frelsis. Urðu ekki
Finnar að spyrja stjórnina í
Moskvu um leyfi, áður en þeir
gerðust aðilar að efnahagsbanda-
lagi sjöveldanna? Var ekki höfuð-
glæpur hinna ungv. frelsisvina
1956 að vilja gera Ungverjaland
hlutlaust? Ursögn úr Varsjár-
bandalaginu var ein aðalástæðan
fyrir ofbeldi Rússa gagnvart Ung-
verjalandi, ein höfuðákæran gegn
leiðtogum Ungverja, sem ýmist
voru teknir af lífi eða fangels-
aðir.
Um skeið hneigðust allmargir
íslenzkir menntamenn að hlut-
leysisstefnu og samvinnuslitum
við vestrænar þjóðir. Þeir sögðu,
að hlutleysi mundi ekki tryggja
öryggi þjóðarinnar, gæti jafnvel
kostað helming hennar lífið. Það
mundu Islendingar þola, en
menning þeirra, sál og sjálfstæði
mundu ekki þola náið samstarf
við nágrannaþjóðir okkar. Ára-
tugur er liðinn, og erlent varnar-
lið hefu dvalizt í landinu. Þó er
erfitt að finna röksemdir fyrir
því, að íslenzk tunga, menning
eða sjálfstæði standi hallari fæti
nú en 1949.
Þegar þessar röksemdir ekki
sannfærðu þjóðina, hófu
kommúnistar virkari þátt í and-
stöðunni og vörðu bæði fjár-
munum og starfskröftum til að
skipuleggja alls konar „hreyfing-
ar“ í þeim tilgangi. Nú var slegið
á þá strengi, að vegna herstöðv-
ar Atlantshafsbandalagsins hér á
landi mundi kjarnorkusprengjum
verða varpað á mesta þéttbýli
landsins og þar grandað tugþús-
undum Islendinga.
Þessi sprengjupólitík gegn ut-
anríkisstefnu Islendinga hefur
heldur ekki borið árangur. Is-
lenzk yfirvöld hafa aðeins leyft
nokkurn varnarviðbúnað í land-
inu, en þess hefur verið og er
vandlega gætt, að hér sé engin að-
staða til árásar á aðrar þjóðir,
sízt af öllu til kjarnorkuárása.
Kjarnorkueldflaugar Atlantshafs-
bandalagsins eru meðal annars á
Bretlandi, en ekki Islandi. Kjarn-
orkukafbátar hafa bækistöð í
Skotlandi, en ekki á Islandi.
Kj arnorkusprengjuflugvélar hafa
stöðvar í mörgum löndum, en
ekki á Islandi. Þess vegna er ekk-
ert tilefni til kjarnorkuárása á
Island og hverfandi líkur til að
slíkar árásir verði gerðar. Hót-
unin um þær er hins vegar hluti
af hræðsluáróðri kommúnista um
heim allan, sem er til þess gerður
að buga Islendinga, fá þá til að
lúta vilja heimskommúnismanns.
Fyrir slíkum hótunum mega
Islendingar ekki beygja sig. Ef til
vill er hægt að blekkja einhverj-
ar auðtrúa sálir til að skrifa að
óathuguðu máli undir eitt eða
annað, og túlka það sem mót-
mæli. Þegar málin liggja skýrt
fyrir, mun enn reynast svo, að
yfirgnæfandi meiri hluti íslenzku
þjóðarinnar er hlynntur vest-
rænu samstarfi, og vill, að það
beri árangur í friði og frelsi þjóð-
anna. I því samstarfi eiga íslend-
ingar vissulega að taka þátt.