Fálkinn - 09.08.1930, Síða 14
14
F A L K I N N
— Já, jeg skal gera það, sagði saklaus
strákhnokkinn.
Hann bar Oli kveðjuna. Hún sló hann utan-
undir fyrir bragðið og bannaði honum að
fara oftar inn í klausturgarðinn.
Þó vildi svo til að hann sá hana einu sinni
vera að tala við einn veiðimannanna. Og liann
lilýddi auðvitað ekki, því hann gat ekki hfað
án Zuanne og sona kertasteyparans.
Alla daga, nema á sunnudögum og á hinni
miklu hátíð hins heilaga píslarvotts, sem var
að vorlagi, var ömurlegt og einmanalegt í
hinum stóra sólbjarta garði, í hinum hrör-
legu fylgsnum, sem lygtuðu af vaxi, undir
geysistórum valhnotutrjánum, sem Anania
fanst vera miklu stærri heldur en sjálf Gen-
nergentu, og inni í kirkjunni, þar sem mál-
verkin og myndastytturnar virtust vera að
tapa sjer af hirðuleysinu og gleymskunni,
sem þeim var sýnd. Og þó mintist Anania
jafnan með sárum söknuði þessa eyðilega
staðar, þar sem blómin uxu fram á milli
steinanna og hin ryðbrúnu hlöð valhnotu-
trjesins fjellu til jarðar eins og vængir dauðra
fugla.
Zuanne, sem þjáðist af þrá eftir að fá að
leika sjer með drengjunum í garðinum og
var gramur yfir því að Anania ekki fór með
honum, var afbrýðissamur við syni kerta-
steyparans og gerði alt sem hann gat til þess
að koma i veg fyrir að vinur hans færi til
þeirra.
— Komdu með mjer á morgun, sagði hann
við Anania, á meðan þeir voru að steikja
kastaniur á glóðinni, jeg skal sýna þjer stór-
an hcp af hjeraungum. Þeir eru gríðar marg-
ir skal jeg segja þjer, og þeir eru eins litlir
eins og fingur á nianni, og alsnaktir með
löng eyru. Þessi líka litlu eyru, bætti hann
við með uppgerðar aðdáun.
Anania fór með honum til þess að leita
hjeraunganna, en fann þá auðvitað ekki.
Zuanne sór og sárt við lagði að þeir hefðu
verið þar áður, þeir hlytu að hafa flúið. Það
væri leiðinlegt að Anania hefði ekki verið
með honum daginn áður.
— Þú ert altaf að fara til þeirra þarna
sagði hann fyrirlitlega. Það er þjer sjálfum
að kenna, þú gast komið með mjer i gær.
— Hversvegna tókstu þá ekki?
— Jeg var auðvitað að bíða eftir þjer,
skilurðu það ekki, en nú skulum við sjá
hvort við getum ekki fundið krákuhreiðrið.
Hjarðsveinninn gerði alt sem hann gat til
þess að skemta Anania, en litla manninum
fór að verða kalt uppi við fjallsræturnar,
því það var farið að snjóa í fjallið og liann
labbaði aftur heim. Hann hafði litlar minn-
ingar um mcður sina frá þessum tíma, því
hann sá hana sjaldan. Hún var altaf úti-
við, vann daglaunavinnu í húsunum eða á
ökrunum og kom aftur heim á kveldin, rif-
in, helblá af kulda og glorhungruð. Langa
lengi hafði faðir Anania ekki sjest í Fonni,
og þess vegna mundi drengurinn ekki eiríu
sinni eftir að hafa nokkurntíma sjeð hann.
Eina manneskjan, sem svolítið hugsaði
um litla lausaleiksangann var ekkja ræningj-
ans. Hún hafði vaggað honum og sungið
hann í svefn með undarlegum, angurværum
vögguvisum, oft sinnis hafði hún þvegið
honum um höfuðið, klippt neglurnar á litlu
leiróttu höndunum og fótum hans og snýtt
honum duglega. Á hverju kveldi, sagði hún
honum um hetjudáð ræningjanna, meðan
hún sat við eldinn og spann. Drengirnir
hlustuðu hugfangnir , en Oli var ekki eins
mikið um sögurnar gefið og þaggaði oft nið-
ur í ekkjunni eða stóð upp frá arninum til
þess að leggja sig fyrir á hinu vesæla rúm-
fleti sínu. Anania svaf til fóta hjá henni.
Oft fann hann að móðir lians var sofnuð
helköld og reyndi hann þá að verma fæl-
ur hennar með litlu lieitu lófunum sinuin.
Oft og tiðum heyrði hann hana gráta í
næturþögninni, en þorði ekki að spyrja hana
um orsökina, til þess bar hann of mikla virð-
ing fjTÍr henni, aftur á móti trúði hann Zu-
anne fyrir því og fjekk b.ann á þann hátl
að vita um ýmislegt, sem hann hafði ekki
haft hugboð um áður.
— Það skaltu vita, að þú ert lausaleiks-
krakki, því pabbi þinn er ekki giftur mömmu
þinni. Það eru til margir lausaleikskrakk-
ar, sjerðu.
— Hvers vegna er hann þá ekki giftur
lienni?
— Af því að hann á aðra konu, hann gift-
ist henni sjálfsagt, bara ef hin deyr.
— Og hvenær deyr hin?
— Þegar guð vill. Jeg skal segja þjer að
pabbi þinn kom hingað oft áður til okkar,
jeg þekki hann vel.
— Hvernig er hann? spurði Anania og
hleypti brúnum með liaturskend gegn þess-
um óþekta föður, sem ekki kom einu sinni
og heimsótti hann, hann var viss um að
móðir hans grjet, af því að hann liafði yf-
irgefið hana.
— Jú, jeg skal segja þjer, sagði Zuanne,
og hugsaði sig um, hann er hár og fallegur
og augun hans eru eins og ljósormar. Hann
gengur á hermannakápu.
— Hvar er liann?
— I Nuoro. Nuoro er horg, sem sjest frá
Gennargentu. Jeg þekki biskupinn í Nuoro,
því hann fermdi mig.
— Hefirðu komið til Nuoro?
— Já, það hefi jeg, staðhæfði Zuanne lýgi-
lega.
— Það er ekki satt, þú hefir aldrei komið
þangað, jeg man vel að þú hefir aldrei kom-
ið þangað.
— Jeg kom þar áður en þú fæddist, það
skal jeg nú segja þjer.
Eftir þessa samræðu fór Anania fúslega
með Zuanne, jafnvel þó kalt væri. Hann
vildi altaf fá að lieyra eitthvað um föður
sinn, um Nuoro, og um veginn, sem ætti
að fara eftir til þess að komast þangað. Og
svo að segja á hverri nóttu dreymdi hann
um þennan veg og sá borg með mörgum
kirkjum og stórum húsum og umhverfis
hana risu fjöll, sem voru ennþá hærri en
Gennergentu.
Kvöld nokkurt í lok nóvembermánaðar,
þegar OIi kom heim frá þakkarhátíðinni í
Núoro, lenti lienni í orðakasti við ekkjuna,
hún var áður tekin upp á því að stæla við
alla, sem hún mætti og berja drengina.
Anania heyrði að hún grjet alla nóttina,
og þó hún hefði flengt hann daginn áður
kendi hann þó innilega í brjóst um hana.
Hann langaði til að segja við hana „Gráttu
ekki mamma mín góða, Zuanne segir, að
ef hann væri í minum sporum myndi hann
fara til Nuoro þegar lian væri orðinn stór,
leita pabba uppi og neyða hann til að koma
til okkar, en jeg vil fara strax, lofaðu mjer
það mamma mín,,,
Hann þorði þó ekki að æ'mta nje skræmta.
Það var ennþá nótt. Oli reis á fætur, gekk
niður i eldhúsið, kom inn aftur, fór aftur
niður og kom inn með dálitinn pinkil.
— Ristu upp sagði hún við drenginn.
Hún hjálpaði honum að klæða sig, hengdi
mjóa festi um háls honum og vab festur
við hana svolítill grænn sitkipoki, sem var
saumaður vel sáman.
— Hvað er í honum? spurði drengurinn
og þuklaði á pokanum.
— Verndargripur, sem færir þjer liam-
ingju, gamall munkur, sem jeg liitti í ferð-
inni gaf mjer hann. Þú skalt altaf hafa þenna
litla poka á beru brjóstinu, tíndu honum nú
ekki.
— Hvernig leit gamli munkurinn út?
spurði Anania hugsi. Hafði hann langt skegg?
Og staf. . . .
— Já, langt skegg og staf....
—- Var það hann?
— Hvaða hann?
— Herra Jesús Kristur. . . .
— Ef til vill hefir J)að verið hann, svar-
aði Oli. Já lofaðu mjér því nú að tapa lion-
um aldrei. Viltu sverja það?
— Jeg sver það við samvisku mína, svar-
aði Anania liátíðlega. Er keðjan sterk?
— Hún er sterk.
Oli greip pinkilinn, tók í hendi drengsins,
og leiddi hann fram fyrir húsið. Þar gaf hún
honum kaffi í könnu og hrauðbita. Síðan
hengdi hún svarta rifna ullarþríhyrnu um
herðarnar á honum og dró hann út með sjer.
Það var að byrja að daga.
Kuldinn var napur. Dalúrinn lá fullur af
þoku. Þokan huldi hina liáu fjallaveggi, að-
eins einstöku háir fjallstindar stóðu upp úr
henni eins og silfurgljáandi hvít ský, og
Monte Spada kom ýmist fram úr þokunni
eða huldist aftur eins og geysimikið bronse
líkneski í hinar mjúku þokuslæður.
Anania og móðir hans gengu eftir þorpinu
auðu og mannlausu, og hjeldu síðan niður
eftir hinum gráa og breiða þjóðvegi, sem var
þakinn krapa og lá svo langt sem augað
eygði niður liallann. Anania heyrði hjartað
berjast i brjósti sjer. Þessi grái, stóri vegur,
sem lá upp að ystu húsunum í Fonni, spón-
þök húsanna litu út eins og stórir svartir
fjaðralausir vængir, þessi vegur , sem lá
lengra og lengra niður á við niður i koldimt
hyldýpi fullt af þoku, það var vegurinn til
Nuoro.
Móðir og sonur hjeldu rösklega áfram, oft
varð drengurinn að hlaupa, en hann þreytt-
ist ekki. Hann var vanur að ganga, og því
lengra sem þau kornu því liðugri, ljettari á
sjer og heitari fanst lionum hann vera, hon-
um fanst hann vera eins og fuglinn fljúg-
andi. Margsinnis spurði hann:
— Hvert eigum við að fara, mamma mín?
— Við förum að tína kastaníur, sagði hún
einu sinni og í annað skifti sagði hún: Nið-
ur á sljettuna, þú færð nú að sjá til.
Anania gekk og hljóp, hnaut og valt uW
koll; og þess á milli þuklaði hann um litla
pokann á brjóstinu. Þokunni var að ljetta,
efst uppi sá í blágráan himininn, umkringd-
an Iöngum, hvítum rákum, fjöllin sáust ó-
Ijóst á bak við þokuna. Gulleitum sólargeisla
tókst loksins að smeigja sjer gegn um þok-
una og ljómaði á litlu kirkjunni í Gonare,
sem lá á brúninni á pyramidalöguðu fjalli»