Fálkinn - 22.11.1930, Blaðsíða 13

F A L K I N N
13
■|lllllllllllllll■llllllllllllllll■llll■■■lllllllllllllllllllllllllllllllllll■
era wm
Útvegsbanki (slands h.f.
Ávaxtið sparifje yðar í Útvegsbanka
íslands h. f.
Vextir á innlánsbók 4'/2% p. a.
Vextir gegn 6 mánaða
viðtökuskírteini 5% p. a.
Vextir eru lagðir við höfuðstólinn
tvisvar á ári og þess vegna raun-
verulega hærri en annarsstaðar.
VICTORIA SAUMAVJELAR
stígnar og handsnúnar, nýkomnar.
Viðurkendar lijer á landi og erlendis fjTÍr gæði.
Sendar um alt land gegn póstkröfu.
Fimm ára ábyrgð.
Verksmiðjan Fálkinn, Laugav. 24
■iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiS |8><38$><§» Best að auglýsa i Fálkanum
ASKA.
Skáldsaga eftir Grazia Deledda.
nótt, svefnleysi og þungar hugsanir sóttu að
honum.
Möguleikinn fyrir því að önnur konan i
ljósrauða húsinu gæti verið móðir lians var
úti lokaður eftir þær upplýsingar, sem liús-
móðir hans gaf honum um þær yfir borð-
um. En livað hafði það að segja? Ef hún
ekki var hjer, þá var liún á einhverjum öðr-
um stað, sem hann vissi ekki um, annað-
hvort hjer í Cagliari, Róm eða einhversstað-
ar, það var liann viss um, og lifði svipuðu
lifi og konur þessar, sem íbúarnir við Via
San Lucifero ætluðu að reka burtu úr borg-
arlilutanum.
„Hversvegna hefir Margherita skrifað
mjer?“ hugsaði hann. „Og hversvegna liefi
jeg svarað? Þessi kona mun altaf skilja okk-
ur; á morgun skrifa jeg Margheritu og segi
henni alt. En hvað á jeg að segja? Og ef þessi
kona væri nú dauð? Hversvegna á jcg að
reka frá mjer liamingjuna? Og hver veit
nema Margherita viti að jeg sje sonur ber-
syndugrar konu. Ef hún skammaðist sín fyr-
ir mig myndi hún ekki hafa skrifað. Jú, en
lmn lieldur náttúrlega, að móðir mín sje
dáin eða að minsta kosti dauð fyrir mjer;
jeg finn það alveg á mjer að hún lifir, og
jeg svíkst ekki undan þeirri skyldu minni
að liafa upp á henni og leiða hana frá braut
lastanna .... Og ef hún skildi nú liafa tekið
bót og hetrun? Nei, það hefir hún ekki. 0,
það er hryllilegt, jeg liata hana, jeg fyrirlít
hana!“
Andstyggilegar sýnir komu fram i huga
lians; hann sá móður sína í handalögmáli
við aðrar konur, konur með ógeðsleg, dýrs-
leg andlit, lieyrði trylhngsleg öskur og skalf
af viðbjóði.
Um miðnætti fjekk hann grátkast. Hann
kæfði grátinn með því að bíta sig í varirnar,
hann bylti sjer til og greip höndunum um
brjóst sjer, hann sleit af sjer verndargrip-
inn, sem Oli hafði gefið honum daginn, sem
þau struku frá Fonni og kastaði honum í
vegginn, á sama hátt hefði liann viljað fleigja
frá sjer öllum minningunum um móður sína!
Skyndilega varð liann hissa yfir því að hann
skyldi liafa grátið. Hann steig á fætur og tók
upp verndargripinn, en hengdi hann þó ekki
aftur um liáls sjer. Svo spurði hann sjálfann
sig hvort hann myndi hafa þjáðst eins við
þugsunina um móður sina ef hann ekki hefði
elskað Margheritu og átt ástir hennar og
hann svaraði því játandi.
Smátt og smátt færðist einhver tómleiki
yfir hann. Hann var orðinn þreytur á að
pína sjálfan sig og livarf frá þvi að hugsa um
þessi erfiðu viðfangsefni, hugur hans beind-
ist að hinu ytra umhverfi. Drunur liafsins
fundust honum einna líkastar öskrinu í þús-
undum nauta, sem árangurslaust stönguðu
skerin. Og honum komu í hug skógarnir á
Orthobene og hann mintist þess að honum
liefði fundist hvinur steineikanna einna lik-
astur liafsogum.
En skyndilega skaut spurningunni aftur
upp í huga lians: „Ef hún nú bætir ráð sitt?“
Það er alveg sama. Jeg verð að leita hennar
og lijálpa henni. Hún yfirgaf mig af því það
var best fyrir mig, annars hefði jeg ekki átt
nokkurt nafn eða stað í þjóðfjelaginu. Ef jeg
liefði verið hjá henni hefði jeg orðið að fara
og heiðast ölmusu; jeg hefði ef til vill lifað
við skömm, orðið þjófur, afbrotamaður ....
Já . . og er það ekki sama nú? Er ekki líka
úti um mig? Nei, nei, það er það elcki. Það
er komið undir þvi hvernig jeg sjálfur breyti.
En Margherita vill ekki verða mín, af því að
.... já hversvegna, hversvegna? Á livaða
hátt er jeg brotlegur eða óvirtur orðinn?
Henni þykir vænt um mig, vegna minna
eigin verka. Hver veit svo sem lieldur nema
þessi kona sje dáin? — Æ, hversvegna er
jeg að reyna að blekkja mig? Jeg finn á mjer
að hún er það ekki, liún lifir, hún er ennþá
ung . . í hlóma lífs síns þrjátíu og þriggja
ára . . ó hún er ung ennþá! Hún er skuggi
lífs míns. Jeg verð að leita hennar og fá hana
til að vera kyrra hjá mjer, en lirein koma
vill aldrei vera hjá oklcur; jeg og liún erum
eitt! Á morgun verð jeg að skrifa Marglieritu,
Hugsa sjer ef hún enn þá vill mig.
Tilhugsun þessi gerði liann rólegri, en brátt
fanst honum hún ólikleg og fyltist aftur ör-
væntingu.
Daginn eftir gat hann þó ekki fengið af
sjer að nefna hina leynilegu áætlun sína við
Marglieritu, þó það altaf væri i huga hans
og eggjaði liann og píndi liann.
„Jeg ætla að tala munnlega um það“, hugs-
aði hann, en fann úm leið á sjer, að hann
mundi þaðan af siður hafa kjark til að skýra
alt fyrir henni þegar hann stæði augliti til
auglitis við hana; hann álasaði sjálfum sjer
fyrir þetta kjarkleysi silt og liuggaði sig að
sumu leyti með að þetta kjarklcysi myndi
verða til þess að hann ekki gæti fullkomnað
hið svokallaða hlutverk sitt. Aftur fanst hon-
um stundum að þetta hlutverk sitt væri svo
háleitt, að liugsunin um að hætta við það
gerði hann graman í skapi.
Eftir þetta kveld, þegar hann hafðí horft
á gauraganginn fyrir framan gluggann siun,
horfði hann aldrei út um gluggann niður á
götuna. En þegar hann var að fara að heim-
an eða á leiðinni heim til sín sá hann kon-
ur þessar oft, önnur þeirra sat á svölunum
innan um þvottinn og nellikurnar og liin
sat á þrepskildinum.
Einkum önnur þeirra — sú þeirra, sem
var frá Capri di Sopra — dró að sjer at-
ygli hans. Hún var há og fallega vaxin með
kolsvart hár og skær, blá augu. Hún lijet
Marta Rosa, var svo að segja altaf drukkin
og oft illa til fara, reikaði um göturnar ó-
greidd, berfætt eða á löppuðum, rauðum
skóm.
Stundum kom hún út skrautlega klædd,
með hatt og í fjólubláum flauelsmöttli með
hvítan fjaðrabúa. Stöku sinnum skelti hún
sjer niður á svalirnar og ljest vera að sauma
og söng með slcerandi röddu fallegar vísur
frá átthögum sínum. Oft hætti hún þá í
miðju kafi til þess að lirópa skammaryrði
til þeirra, sem fram hjá gengu, ef þeir gerðu
gis að henni eða hún helti úr sjer skömm-
unum yfir grannkonurnar, sem hún altaf
átti i haráttu við, af því að hún leiddi eig-
inmenn þeirra og syni á glapstigu.
FúkjTði hennar heyrðust alla leið upp í
herbergi Anania, og hann lilýddi á þau með
sársauka.
Marta Rosa vakti sorg hans og með-
aumkvun, og jafnvei þó að hann vissi úr
livaða liverfi og af hvaða fólki hún var,
fjekk hann stundum alt í einu þá hugmynd,
að það lilyti að vera móðir hans. Já, þær
voru að minsta kosti liver annari lilcar!
Hræðilegt!
Iíveld nokkurt kallaði Marta Rosa og fje-
lagi hennar í hann á götunni; liann tók til
fótanna, skjálfandi af ógeði og örvinglun.
Guð, ó, Guð. Honum fanst eins og hún
hefði verið með.......
Hann var iðinn að lesa og skrifaði Marg-
heritu löng brjef.
Ást þeirra var nákvæmlega- hin sama og
hundruð þúsunda annara fátækra stúdenta
og ríkra stúlkna, en Anania hjelt að engir
í heiminum gætu elskast á sama liátt og þau
og að minsta kosti enginn gæti elskað eins
og hann. Ást hans gerði hann liamingjusam-
an, aðeins einstöku sinnum greip hann ótt-
inn við að Margherita kynni að yfirgefa
hann, ef liann fyndi aftur móður sína. Hugs-