Fálkinn - 29.08.1931, Blaðsíða 7
F Á I. K I N N
7
O "'IIIIH'" O ""llllii* ................ O -'illlli.- O -'Ulllii- O -'illin.-O .................................. O ....................... .............. "'lllllii- O "'IIIIII'- O ....................
Raunaleg draugasaga.
Örlögin höföu hat/að ]wi svo, ai)
viö lentum saman i leiðinlegu sveita-
þorpi. Við höfðum hisl i járntíraut-
arvagni og kgnsl þar, af þvi að við
ivlluðum allir á sama staðinn, og
þegar þangað kom fórnm við allir
á sama gistihúsið. Við vorum
þrir: Dr. Lunkowski, skemtilegur
námngi, Stein náttúrufneðingur og
jeg. Við hittum sjaldan annað fálk
i þorpinu, en hjeldum hópinn, þrir.
Einn góðan veðurdag fjekk Lun-
kowski stöðu við háskólann i Char-
kow, Stein varð bókavörður i stærra
sveitáþorpi og svo siindraði'st fje-
lagsskapitrinn. Tveimur dögum
áður en hann fór komum við sam-
an á herbergi hans til þess að kveðja
liann. Við drukkum og reyndum
að vera skemtilegir en það gekk illa.
Uegar klukkan var um tiu og við
œtluðum að fara að skilja, var barið
lnvgl á dyrnar.
Kom inn! kalláði Lunkowski.
Ilurðin opnaðist og hár maður,
snyrtilega til fara kom inn. Hann
var með stuttklipt yfirskegg, dökk-
mvrður, en hárið talsverl hivrnskot-
ið.
Leyfist mjer að kynnu mig.
Jeg vr Nikolai Getmanow verkfræð-
ingur.
Við stóðum upp, sögðum nöfn okk-
ar og báðnm hann að fá sjer sæti.
Herrar mínir, jeg er lijer á
ferðalagi. Ileld áfram á morgun. líý
á nr. 1 og er einstæðingur hjer. Jeg
sá af tilviljun nafnið Lunkowski á
gistihúslistcmiim. Mjer fanst jeg
kannasl við nafnið, og þessvegna
kom jeg inn. Jeg vona að þjer takið
ntjer það ekki illa upp. Á morgun
lield jeg áfram!
Dvert á móli það er okkur
ánægja, svaraði Lunkowski.
— Fyrirgefið spurninguna, hr.
Lunkowski, en liafið þjer gengið á
háskóla í Moskva? spurði verkfræð-
ingurinn.
Já, svaraði hinn.
Þekluð þjer ekki fjölskyldu,
sem hjel Lichtenberg, i Ljubanka?
—- Jú.
Mjer datl þuð i liug. Jeg hefi
ágæll minni. Ef jeg liefi sjeð mann
á anncið borð, þá gleymi jeg hon-
iim ekki.
Verkfræðingurinn og Lunkowski
fórn að talast við og söktu sjer nið-
ur í endurminningar frá stúdents-
árunum, um veitingahúsin og alls-
konar ástaræfintýr. Það hýrnaði yfir
mönnum. Lunkowski bað um vín, og
þegar þjóninn hafði komið með li
flöskur af linrgunder, fylli hann
cglösin.
Yðar skál, Getmanow verk-
fneðingiir!
Við klingdum glösum, gamlar
einlurminningar komu upp á yfir-
borðið og við sögðtim, hver um sig,
frá einhverjum gömlum viðburði i
lifi okkar. Þegar röðin kom að Get-
inanow hrisli hann svolitið höfuð-
ið en fór svo að segja frá:
Þegai' jeg gekk á landbúnaðar-
háskólann i Moskva, var jeg eitt
sumariö lærlingur i verklegum bún-
aöi á stórbúi einu. Jörð jiessi var í
i’oltavahjeraðinu og var fyrirmynd-
arbú. Húsin voru í stórum trjá-
garði og jasmin og sýrenurunnar
umhverfis, og manni leið svo vel
þarna á þessum yndislega stað, að
allar raunir gleymdust.
Slórbóndinn var ástúðlegur
öhlungur, sem var siviunandi úli við
frá morgni til kvölds. Hann var ekk-
ill og átti eina dóttur barna, sem
hjet Werotschka. Hún var há og
grönn, íturvaxin og mjög fríð. Aug-
un stór og tinnusvört, augnhárin
silkimjúk og hárið glóbjart. Hún
var eins og kongsdóttir i æfintýri,
i ljetta og Ijósa sumarkjólnum sínum
og með uppbretta Panamahattinn.
Slcæri hláturinn hennar heyrðist frá
morgni til kvölds. Jeg vann allan
daginn, en á kvöldin sat jeg á svöl-
'unum með Werotshku og föður
hennar. Hún hafði nýlega iokið
námi á Smolnyskólanum I Pjeturs-
borg og kunni frá mörgu að segja.
.... Svona liðu tveir mánuðir.
Verkfræðingurinn hringdi og þeg-
ar þjónninn kom bað hann um sex
fiöskur af Bourgogne. Þegar þjónn-
in hafði fært okkur vinið helti hann
glasið sitt fult og drakk það út i ein-
um teig.
. — Hvað á jeg að segja ykkur
meira. Það er gainla sagan; sem alt-
af verður ný. Kitt kvöldið, þegar
gamli maðurinn var háttaður spurði
jeg Werotschku hvort luiu vihli
verða konan min.... og þið gelið
giskað á hve glaðut' jeg varð, þegar
hún roðnaði og sagði já. Við hlupum
inn til föður hennar, vöktum hann
og háðum um hlessun hans. Gamli
maðurinn svaraði muldrandi:
Miklir bjálfar erúð þið. Gátuð þið
ekki heðið þangað til á mor’gun. En
blessun mína fáið þið.
í lok ágústmánaðar varð jeg að
skreppa til Moskva, en ællaði að-
eins að standa stutt við. Og um
miðjan september ætluðum við að
gifta okkur.
Daginn áður en jeg fór kom ungt
fólk úr nágrenninu í heimsókn lil
Werotschku. Við fórum i berjaleit
út i skóg og um kvöldið sátum við
i borðstofunni og sungum okkur til
skemtunar og allir voru i besta
skapi. Einn af piltunum i'ór svo að
tala um drauga og afturgöngur. Jeg
trúði ekki draugasögum og ljet efa
minn i ljós. Þá sagði Werotschka all
i einu:
Jeg trúi því ekki, að þú sjert
ekkert hræddur við afturgöngur. Ert
þú þá ekki hræddur við dauða
men n?
Werotschka, sagði jeg. Það
er ástæða til að vera hræddur við
lifandi menn, en ekki þá dauðu:
Dánir menn eru hættulausir!
— Úr því að þú ert svona hug-
aður, þá þorir þú víst að sofa í
gamla baðskálanum i nótt?
Það skal jeg gera með ánægju,
svaraði jeg hlæjandi.
Við fórum að taka á okkur náðir
undir ldukkan ellefu. Piltarnir báru
bedda út i baðskálann. Jeg skrapp
inn í herbergið mitt og tók þar regn-
frakka og til vonar og var stakk jeg
skammbyssu í vasann.
Baðskálinn var spölkorn frá hús-
inu, rjett við vatnið. Þetla var gam-
alt og hrörlegt hreysi, rúðurnar
brotnar og dragsúgur um alt. Þeg-
ar við komum inn flögraði leður-
blaka út um dyrnat'. .leg kom bedd-
anum f.vrir, þuklaði á vasanuin sem
byssan var i og sagði svo:
Jæja, nú er mjer ekkert að van-
Ininaði. Góða nótt!
Werotschlca kysti mig og fór svo
með gestunum.
Þegar jeg var orðinn einn setlist
jeg á beddann, kveikti mjer i sígar-
eltu og lansl, að nú hefði jeg gerl
mig sekan í flónsku. Svo lagðist jeg
fyrir, breiddi kápuna ofan á mig og
sofnaði brátt. Eftir stundarkórn
vaknaði jeg við einhvern fyrirgang.
Það var komið tunglsljós og ein-
hversstaðar heyrðist hundur gelta.
Fyrirgangurinn heyrðist aftur. Jeg
l'ann hvernig jeg skalf af ótta og
hárin risu á höfðinu á mjer.
í dyrunum sá jeg nú fjórar verur
í hvítum kuflum. Þær komu hægt
og sígandi inn í miðjan baðskálann
og báru stóra kistu á öxlunum.
Jeg reis upp við dogg og sagði:
— Hættið þið þessum fíflalátum, þið
getið ekki gert mig hræddan!
En'ejiginn svaraði eða ljet sem
hann heyrði. Svo settu þeir kist-
una á mitt gólfið og fóru síðan út.
Nú færðist óttakvölin yfir mig á ný.
lvistulokið lyftist upp og nábleikt
andlit gægðist up.
Nú er nóg komið, hrópaði jeg.
Nóg komið. Hættið þjer þessum
fíflaleik! En veran skreið hægt og
liægt upp úr kistunni og settist á
kistubarminn. Jeg dró óafvitandi
skammbyssuna upp úr vasanum og
hrópaði eins og vitlaus maður:
- Svarið þjer, annars skýt jeg. .
Hver er það? Jeg tel upp að þreniur
og ef þjer svarið ekki þá skýt jeg.
En mjer var svarað með hlátri.
- Einn, tveir, þrír. . Jeg þrýsti
á gikkinn , skotið reið af, óp heyrð-
isl og veran hnje niður á gólfið. Og
eins og í æði kastaði jeg mjer á
hnjen til þess að sjá hver þarna
væri Það var Werotschka!
Hjálp, hjálp. Jeg he.fi drepið
hana! Svo fjell jeg í ómeginn.
Þegar jeg rankaði við mjer aftur
lá jeg i Moskva, heiina hjá móður
minni. Mjer var sagt að jeg hefði
fengið taugakast og hefði legið með-
vitundarlaus í þrjá mánuði. Síðar
var mjer sagt, að Werotschku og
kunningja hennar hefði langað til
að gera mig hræddan og þessvegna
filjað upp á samtalinu um afturgöng-
urnar. Svo var gengið frá öllu, og
meira að segja tekin skotin úr
skammhyssunni minni, en gleýmt að
taka það, sem lá í hlaupinu sjálfu.
Werotschka hafði særst mikið, en
tíminn læknar öll sár.... skotið
hafði liilt hana í annað lungað, og
faðir hennar hafði sent hana til í-
talin til heilsubótar. Jeg skrifaði, jeg
símaði, en fjekk ekkert svar. Tveim-
ur árum seinna frjetti jeg, að hún
hefði andast suður i Nizza eða San
Itemo.
Þessi atburður gjörspilti lifi mínu
og gerði mig gráhærðan. — —
— Gerið svo vel og segið mjer
hvað unnusta yðar hjet? spurði
Stein og varð alvarlegur á svipinn.
Hún hjet Wera Sabawskaja, svur-
aði verkfræðingurinn i þönkum.
- Þá skjátlast yður, svaraði Stein.
Wera Sabawskaja lifir og er í fullu
fjöri. Hún er konan mín, og hefir
sagt mjer þessa sög'u.
— Nú eruð þjer að gera að gamni
yðar, sagði verkfræðingurinn og
fölnaði.
Litið þjer nú á! Stein tók upp
vasabókina sína og fann mynd, sem
hann rjetti Getmanow hikandi. Verk-
Iræðingurinn leit á myndina, rýndi
svo á hana, eins og hann reyndi að
sannfærast um, að þetta væri ekki
draumur. Með skjálfandi hendi rjetti
hann Stein hana aftur:
— Jeg bið ykkur að afsaka mig,
sagði hann náfölur um leið og hann
stóð upp og skalf eins og hann hefði
hitasótt .......leg held að jeg sje
veikur......leg kem undir eins aft-
ur. Og svo skundaði hann út.
Næstu tvær þrjár mínútur var
dauðaþögn í herberginu, hið eina
sem heyrðist var fótatak þess, sem
burt fór, úti á gistihúsganginum. Við
sátum þöglir og horfðum spyrjandi
hver á annan.
— Þetta hittist merkilega á, sagði
jeg lágt.
— Mjög einkennilega, sagði Stein
og leit til Lunkowski, sem hafði
hallað sjer fram í stólnum og hjelt
á myndinni í hendinni. Þegar hann
heyrði rödd Steins spratt hann upp:
Þetta er ófært. I því ásigkomu-
lagi sem hann er, væri hann vis til
að vinna sjálfum sjer tjón, sagði
hann og tók á rás til dyra. — Var
það ekki á nr. 7, sem hann á heima?
spurði hann, og án þess að biða
svars þaut hann fram á ganginn.
Hann fór stigann niður á fyrstu hæð
í 2—3 skrefum og Stein og je'g
reyndum að fylgja honum. Dr. Lun-
kowski komst að dyrunum á nr. 7,
staðnæmdist þar og hlustaði ineðan
hann með varúð sneri lásnum. Hurð-
in hrökk upp og i bjarmanum i her-
berginu sá hann verkfræðinginn
sitja í hægindastól, en glainpa á
hlaupið á skammbyssu, sem hann
hafði iniðað út að dyrunum, er
hann heyrði hnrðina opnast. Dr.
l.unkowski staðnæmdist i dyrunum,
sem snöggvast, en þetta augnablik
var eins lengi að liða og margar
klukkustundir.
Hættið þjer þessum fiflalátum
.... svarið þjer, annars hleypi jeg
af.....Óttaþrungin rödd verklræð-
ingsins kvað við úr slólnum, en
Lunkowski stóð þarna eins og
þrumu loslinn: Maðurinn, sem fyrn
ir fáum minútum hafði verið meðj
okkur, var orðinn brjálaður.......!
Hvellur iieyrðist og kúla lenti í
dyrastafnum og við það rankaði!
Lunkowski við sjer. Eins og elding
sveif hann á Gestmanow og við á
eftir, og hann barðist um á hæl og
linakka til þess að láta ekki afvopna
sig. í æðiskastinu hafði honum auk-
ist ásmcgin, svo að óvist var um úr-
slitin af viðureigninni. Mundi I.un-
kowski ná af honum byssunni án
þess að slys yrði?
Fótatak heyrðist úti á ganginum.
Það voru þjónarnir, sem höfðu kom-
ið vegna hávaðans í herberginu.
Hurðinni var hrundið upp og kveikt
á aðalljósinu i hei'berginu. Okkur
gafst færi á að sjá, að læknirinn
liafði náð taki á hægra úll'lið verk-
fræðingsins, sem enn hjelt dauða-
haldi um byssuna og nú sneri hlaup-
ið á verkfræðinginn sjálfan, en Lun-
kowski hafði tekið taki um kverkar
hans lil þess að lina hann. Þetta
var úrslitastund. Eftir tvær — þrjár
sekúndur hlyti hann að missa
skammbyssuna, en þá.... skothvell-
ur heyrðist aftur, verkfræðingurinn
misti allan mátt og vopnið datt nið-
ur á gólfið úr máttvana höndinni.
Læknirinn stóð upp en við störð-
um á hann með skelfingu. Hann leit
sem snöggvast á dána manninn, sem
lá við fætur hans, og við hliðina á
likinu sáum við nú mynd af Wer-
otschku Sabawskaja, samskonar
mynd og við höfðum sjeð áður um
kvöldið. En Lunkowski rnælti lágt:
Veslings Getmanow!
Ung brúðhjón.
í Frakklandi er karlmönnum bann-
að með lögum að gifta sig fyr en
þeir eru orðnir 18 ára og konan má
ekki gifta sig fyr en hún er 15. I
Normandi eru þó hjón ein, sem ekki
hafa náð þessum aldri, en þó hafa
fengið sérstakt leyfi til að ganga í
heilagt hjónaband.
Orsökin er sú, að þau áttu 10 mán-
aða gamlan son, og það þótti vera
uægilegt.
Brúðurin er ekki fullra lti ára og
brúðguminn er ekki 15, svo það er
enginn vafi á þvi að þau eru yngstu
lijón i Frakklandi.