Fálkinn - 07.05.1938, Blaðsíða 5
F Á L K I w n
takmarkaður og jeg gafst upp i illu
skapi.
En tilviijunin kom.óskum minum
li! hjálpar. Þegar jeg var á ferðinni
i áætlunarbíinum i gegnum LÖns-
(iálen í Norður-Noregi, bendjr bíl-
stjórinn mjer á að þar væri Lappa-
tjald ekki langt frá véginum: Jeg
bað liann endilega að stoppa.
Jeg gekk upp fjallið þangað, sem
jeg sá reykinn stíga upp. Jeg nálg'-
aðist bústað Lappanna hálf feimnis-
lega, því að jeg var ekki viss um
hvort mjer yrði vel tekið. Hið
l'yrsta sem jeg sá, var tjaldið og
tveir torfkofar studdír af birkistofn-
um og hríslum. Drengur nokkur sat
á stórum steini og tálgaði hrein-
dýrsbéin. Jeg heilsaði honum með
handabandi og á sænsku. Jeg fann
strax að hann talaði ágætlega sænsku
og spurði hann, hvaðan hann væri
ættaður. Frá Karesuando, svaraði
hánn, en nú erum við búsett hjer
í Noregi. Meðan á samtali okkar
stóð, komu margar geitur úr skóg-
inum. Þær höfðu bjöllur um háls-
inn. Kiðlingur einn fjckk aldrei
nóg af að láta mig klappa sjer og
fylgdi mjer altaf jarmandi þegar
jeg hætti að kjassa hann.
Jeg var einmitt að athuga hvernig
jeg gæti best fengið fólkið, sem var
í tjaldinu og sem jeg ekki ennþá
hafði sjeð, lii þess að iáta taka
ipynd al' sjer. Þar nálgaðist maður
sem jeg hjelt fyrst að væri verka-
maður við simalinuna. En hann
var Lapþi og húsbóndi tjaldsins.
H'ann heilsaði mjer mjög kurteis-
lega á sænsku. Jeg sauði honum
l'rá því að mig langaði að taka
myn'd af fólkinu í tjaldinu til að
skrifa um þetta alt heima á íslandi.
Hán-n leyfði mjer það góðfúslega,
en við ákváðum að biða eftir sól-
skini, sem var að koma.
Hann bauð mjer að koma inn i
tjaldið og það þáði jeg með hinni
mestu ánægju. Tjaldið er sterk-
lega bygt eins og vænta má um
hþsakynni sem á að veita fólkinu
skjól í livaða veðri sem er. Að inn-
anverðu er grind af birkigreinum,
juir yfr tjalddúkur breiddur og
að útanverðu er aftur birkigrind og
steinum raðað á tjaldskörina hring-
inn i kring. Inngangurinn er ekki
hægilegur fyrir menn með istru;
harin er mjór. Hurðin er trjegrind,
sem pokar eru spentir yfir. í miðju
tjaldinu er eldstó úr steinum.
i>egar jeg steig fæli í tjaldið, byrj-
uðu hundarnir að gelta. Litill svart-
ur hundur reis úr trjekassa og áður
en nokkur maður gat hindrað hann
hafði hann bitið mig í iærið. Fólkið
afsakaði þetta með mörgum orðum.
Húsbóndinn barði hann og batt
hann þvínæst með snæri við kass-
ann. Orsök árásarinnar á mig var
sú, að þetta var tík með hvolpum.
Við eidinn sat húsmóðirin með
smábarn á brjósti. Tvö börn sátu
við hlið hennar. Ungur maður lá
reykjandi á marglitu teppi. Jeg
hcilsaði öllum með handabandi og
var því vel tekið. Meðan húsbónd-
inn sótti brauð, smjör, sultu, gráða-
ost og kjöt, leit jeg i kringum mig
í tjaldinu. Tjaldið likist keiiu, efst
er op, hálfur meter að þvermáli.
Birkigreinarnar voru kolsvartar ai'
sóii, þar hjengu fiskar og kjöt-
slykki alsvört af reyk. Gólfið var
þakið stiiáuni birkihrislum, þar yfir
voru breidd hreindýraskinn og teppi
Þar sáust hvorki borð nje stólar.
Fatnaður og ýmsir búshlutir lágu
hingað og þangað á gólfinu. Hund-
Lapj) a.
að hreindýrakjöt. En jeg kom með
íslenskan harðfisk úr ferðatöskunni
minni. Þau brögðuðu á harðfisk-
inurn með smjöri og þótti þeim
aranir sváfu — nú orðnir rólegir -
hver í sinum trjekassá. Klukka og
speglar hjengu á veggnum.
Húsbóndinn breiddi dúk á gólf-
ið nálægt eldinum, og ljet þar á
matinn. Þar á meðal var líka þurk-
aftur. Þurkaða hreindýrakjötið var
næstum svart og hart eins og trje,
en mjer þótti það bragðgott og
þessi nýstárlegi matur ágætur. Þau
báðu mig um að senda þeim sýnis-
horn þegar jeg væri kominn heim
keypti jeg eitt kiló hjá þeim.
Eftir að við voruni búnir að
borða, spilaði jeg mörg lög á munn-
hörpunni og hlustuðu allir. Mjer
fanst þau ekki vera eins ómúsikölsk
eins og jeg ímyndaði mjer, el'tir
orðum prestsins, þvi að þau hrós-
uðu sumum lögunum, en þau þögðu
um þau lög sem þeim geðjaðist ekki
að.
Sólin skein i gegnum tjaldopið á
konuna og börnin litlu. Jeg ætlaði
að taka eina mynd, sótti vjelina og
færði mi| á annan s'tað til þess að
hafa betra ljós. Jeg settist niður í
hrúgu af fatnaði og tók tvær mynd-
ir. Alt i einu hreyfðist klæðahrúg-
an undir mjer og rauðlitaða tepp-
inu var lyft upp. í ljós kom reift
andlit gamallar konu, sem kvartaði
með djúpri rödd yfir því, að maður
skyldi setjast á liana. Mjer brá reglu-
léga við og jeg afsakaði mig með
mörgum kurteisum orðum. En það
þýddi lítið fjölskyldan liló, þó
ekki upphátt, að þessu en gamla
konan hirti ekki um afsakanir mín-
ac og breiddi aftur yfir sig teppið
tautandi og noldrandi og hjelt svo
áfram að sofa.
Þvinæst tók jeg myndir úti.
Nokkrir gestir komu. Þeir heilsuðu
hvor öðrum með því að nudda
nefjuhum saman á hátiðlcgan hátt.
Anders Persson Blinde, en svo
hjet Lappinn, sagði mjer að nokkur
hundruð hreindýr væru eina dag-
leið í burtu þaðan á fjöllum og að
það að minsta kosti mundi taka
tvo daga, ef jeg ætlaði að skoða
þau. En þar eð tími minn var orð-
inn mjög takmarkaður vegna skips-
ferðarinnar heim, mátti jeg því
miður ekki vera að því. Anders
Persson spurði mig mikið um ís-
land, meðal annars hvort þar
væri til hreindýr. Jeg svaraði hon-
um, að þar lifðu nokkur hundruð
hreindýr villt á austurhluta lands-
ins. Hann var mjög hrifinn að heyra
það og fjekk mjer sýnishorn af
lireindýramosa. Hann bað mig að
skrifa sjer, hvort hann yxi á íslandi.
Auk þess átti jeg að spyrja yfir-
vöidin islensku, hvort Lapparnir
gætu fengið ieyfi að flytja með
hreindýr sín til íslands til að búa
þar og skila jeg þessari lyrir-
spurn hjer með tii rjettra hlutað-
eigenda. — —•
Meðan við töluðum saman fyrir
framan tjaldið komu liu símaverka-
tnenn að, sem voru að leggja nýja
.síinalínu yfir Lönsdalsheiðina rjett
fram hjá Lappa-tjaldinu. En þess-
Framhald á bls. 10.
Fjallvatn í Lapplandi. LandslagiS gœti veriS islenskt.
Sumartjöld