Fálkinn - 02.05.1941, Blaðsíða 2

2
F Á L K I N N
- GAMLA BÍÓ -
HARDY NÝTUR LÍFSINS.
Þessi Hardy-kvikmynd er sú sjötta
í röðinni, í hinum fræga flokki þess-
ara skemtilegu mynda, og síst er hún
eftirhátur þeirra, sem á undan eru
farnar. 1 þessari mynd gerist það,
að Hardy sjer sjer leik á borði til
þess að eignast peninga. Hann upp-
götvar sem sje, að langalangafi hans,
stórfræg hetja úr stríðinu inikla 1812,
hafi látið eftir sig auðlegð mikla,
ekki minna en um tvær miljónir
dollara, og fer nú á stúfana til þess
að vitja arfsins. Vitanlega vill hann
hafa alla fjölskylduna með sjer og
leigir sjer flugvjel til þess að kom-
ast sem skjótast á staðinn, þar sem
peninganna er von. Andy nær ekki
upp i nefið á sjer við tilhugsunina
um alla peningana, og Mary systir
hans dreymir stóra drauma um það,
livað liægt verði að gera, þegar lnin
og þau öll sjeu orðin miljónamær-
ingar.
En Mickey litli þarf að hitta Polly
Benedikt vinkonu sína áður en
hann fer, en þá vill svo til, að hann
hittir þar slánann Dick Bannersley
frá Boston, mann sem honum lýst
prýðilega illa á. Mickey kveður Pol-
ly í hálfgerðu fússi. Segir nú ekki
frekar af ferðinni, fyr en á leiðinni,
að Milly frænka hittir í flugvjelinni
ríkan kaupsýslumann, talsvert full-
orðinn. Hann kynnir sig, og heitir
Terry Archer og verður þeim vel til
vina.
Þegar kemur á áfangastað hinnar
ríku arfleifðar halda þau Hardy-
hjúin þegar á arfleifðina, sem sann-
ast að segja er orðin talsvert niður-
nídd. Leeds hjet ættfaðirinn ríki og
þarna liitta þau kjörson síðasta af-
komanda hans, Philip Westcott að
nafni. Þar er og brytinn Dobss, og
kemur hann allmikið við sögu. Kjör-
sonurinn er allra þægilegasti piltur
og vel upp alinn, og verður því.ekki
neitað, að Mary líst dável á hann.
Þannig hefst sagan. En svo segir
myndin frá því, livernig Hardy-fólk-
inu gengur að framkvæma erindið:
sem sje að ná i aurana. Þar skeður
svo' margt óvænt, og með svo ein-
kennilegu móti, að engin tök eru á
að lýsa því. En vist er um það, að
engum leiðist meðan hann er að
horfa á þá atburði.
Það er vitanlega sama gamla ein-
valaliðið, sem leikur í þessari mynd
og i þeim sem á undan voru gengn-
ar. Hardy er leikinn af Lewis Stone,
sem ávalt er jafn skemtilegur hvað
gamall sem hann verour. En Andy
Hardy leikur hinn ungi fulltrúi em-
eríkanskrar kvikmyndalistar, Mickey
Rooney.En Cecilia Parker, Fay Hol-
den og Ann Butherford leika þær
Marian, frú Ilardy og Polly Benedict.
Sparaðu eyririnn —
þá kemur krónan.
Eitt allra fegursta landsetrið i
Pyreneafjöllum, Frakklandsmegin, er
eign fyrcverandi fatageymslu-umsjón-
armanns á hinum lieimsfræga París-
arveitingastað „Maxim“. í fjörutíu ói'
var þessi maður, sem hjá gestunum
gekk undir nagninu Gerard, í fata-
geymsdlunni og eyddi aldrei grænum
eyri í óþarfa. Var hann fastagestum
um jafn kunnur og staðurinn sjálfur,
stundum lánaði hann skyndilán þeim,
sem hann vissi að liann mátti treysta
og fjekk drjúga þóknun fyrir. En
þegar hann liætti störfum var hann
orðinn svo loðinn um lófana, að
han ngat keypt höllina og dvelur nú
þar i ellinni og þykir ósínkur ó fje.
RÆKTIÐ ÞIÐ SKÓG!
Leiðbeiningar uni trjárækt.
Víkingsútgáfan, Rvík. 1941.
Húkon Bjarnason samdi.
Ef hægt er að segja um bók, að
hún sje „orð í tíma talað“ þá ma
segja þetta um litla bók, sem Hákon
Bjarnason skógræktarstjóri hefir sam-
ið og Víkingsútgófan gefið út. Bókin
keifiur á rjettum tíma, einmitt undir
vorið, þegar moldin kallar á menn-
ina og biður þá um að iíota sig til
þess að klæða landið.
Of mikið sinnuleysi hefir frá alda-
öðli ríkt um þau mál, sem kölluð
eru skógræktarmál. Þegar fyrsti skóg-
ræktarstjórinn var skipaður hjer á
landi, lir. Koefod-Hansen, þó átti
liann við svo ótrúlega örðugleika að
slríða af hálfu þeirra, sem hann átti
og ætlaði að vinna fyrir, að þess
munu fá dæmi. Nú, þrjátíu árum síð-
ar, er farinn að sjást árangur af
starfi lians, og m. a. gefst landsmönn-
um nú tækifæri til að atliuga, livað
friðun gamalla skógarleifa hefir mikla
þýðingu. Iíyrkingslegur skógur vex
og bætir við liæð sína á einum ára-
tug meiru eh hann liafði áður getað
gert á lieilli öld.
Eftirmaður hins fyrsta skógræktar-
stjóra íslands, Hákon Bjarnason, hef-
ir sýnt það á þeim fáu árum, sem
hann hefir liaft skógræktarmól ís-
, lands undir liöndum, að hann er
rjettur maður á rjettum stað. Fyrir
atfylgi hans hefir m. a. tekist að
friða stór skógsvæði og jafnframt
liefir hann verið ótrauður í því, að
gera tilraunir með nýjar viðarteg-
undir hjer á landi, sem áður þótti
lítil von um, að dafnað gætu lijer.
Má í þvi sambandi einkum minnast
á barrviðartegundir ýmsar, sem illa
liefir gengið að fást til að þrífast
hjer svo vel, að jiær geti orðið að
nytjaskógi þegar frá líður. — — —
Bók sú, sem hjer er getið, er ekki
nema stutt. Hún er skrifuð sem leið-
beining lianda fólki, sem hefir áhuga
á, að koma upp Qfurlitlum trjálundi
kringum híbýli sín. Bók sein þessi hef
ir ekki verið gefin út áður á íslenslui
máli, en vert er að minnast þess, að
Einar sál. Helgason garðyrkjufræð-
ingur gat út á sinni tíð bók, er liann
nefndi „Bjarkir" og miðaði að sama
marki. En hvorttveggja er, að sú
bók mun vera uppseld fyrir löngu,
og svo liitt, að síðan lnin var rituð
hefir fengist margvísleg reynsla hjer
innanlands um meðferð trjáa og val
á þeim tegundum, sem besl lienta
íslensku loftslagi. Er tvímælalaust
enginn maður á landinu, sem liefir
jafnmikla reynslu í þeim efnurii og
Hákon skógræktarstjóri.
Bók hans á því erindi inn á hvert
einasta heimili á landinu, sem hefir
ofurlitla holu fil gróðursetningár trjáa
og á innan heimilisins fólk, livort
heldur eru húsbændurnir eða börn-
in, sem langar til að skapa lieimilinu
þá bestu ónægju og mestu prýði, sem
heimili getur eignast. „Leiðbeiningar
um skógrækt“ er ennfremur einkar
Ijóst og vel skipulega samin bók,
sem engum er ofvaxið að færa sjer i
nyt.
Ilafi höf. og útgefandi þökk fyrir
bókina. Eftir nokkra áratugi mun
liún hafa reist sjer minnisvarða
víðsvegar um landið. Helst sem víð-
ast.
- NÝJA BÍÓ -

ÆSKA ABRAHAMS LINCOLNS.
Eftir hundrað ár verður ekki um
það sagt, hver þá verði vinsælastur
allra Bandaríkjaforseta. Sá nýi heim-
ur, sem skapast mun upp úr jiessari
styrjöld, mun t. d .skera úr því, hvar
núverandi Bandaríkjaforseti verði
settur á bekk — eini forsetinn sem
ti! þessa hefir verið kjörinn þrívegis
í forsetasætið.
En eitt er víst og það er það, að af
öllum liðnum forsetum Bandaríkja
er enginn jafn vinsæll og Abraham
Lincoln. Jafnvel George Washington,
hinn fyrsti forseti ríkjanna og liöf-
undur stórveldisins í Norður-Ameríku
kemst ekki í hálfkvisti við Lincoln.
Vera má, að þetta sje af jiví, að
Lincoln var í fylsta máta barn sinn-
ar eigin þjóðar. Upprunninn úr al-
þýðustjett, alinn upp i fátækt, og
hafði ekkert veganesti annað en það,
sem liann aflaði sjer að loknu striti
dagsins. Það sem Englendingurinn
kallar „selvmade man“. Hann brýst
i því, að afla sjer lögfræðimentunar
og liann verður lögfræðingur og þeg-
ar hann fer að „praktisera“ þá gefur
hann öllum þeim, sem ekki gálu borg-
að, aðstoð sína. Ef til vill liafa þær
gjafir útvegar honum fyrsta fylgið
síðarmeir, en ekki það lagasta.
Þrælastríðið varð til þess að reyna
á hið sanna manngildi þessa mikla
forseta. Þessi borgarstyrjöld mun
lengi verða talin sögulegasti viðburð-
urinn, sem yfir Bandaríkin hefir
gengið. Og eins og flestir vita, þá
varð hatrið á Lincoln og afstaða
lians í styrjöldinni: barátta lians
fyrir mannrjettindum liinna blökku
þegna Ameríku, til þess að stytta lion-
um aldur. Hann var skotinn í leik-
liúsi á sýningu, af hálfærðum ofstæk-
ismanni. Og líklega liefði liann aldrei
orðið jafn vinsæll af eftirtíð sinni
og raun ber vitni, ef æfilok hans
hefðu ekki orðið liessi. Því að dauði
hans var í raun rjettri píslarvættis-
dauði.
Myndin, sem Nýja Bíó sýnir núna
á næstunni, er ekki lieildaræfisaga
Abrahams Lincolns, heldur aðeins
saga æsku hans. Og tilgangur mynd-
arinnar er só, að sýna, hvernig þessi
mikli maður mótast af umhverfi
sínu og glímunni yið allar ytri að-
stæður. Honum er ekki hossað i
uppeldinu, þessum unglingi. Jafnvel
útlitið hafði hann á móti sjer, og
var kallaður klunninn, og „kálfurinn
í postulínsbúðinni“. Jafnaldra hans,
sem mest níddust á honum óraði slölt-
fyrir því, að þessi ólánlegavaxni slött
ólfur ælti eftir að verða forseti
Bandaríkjanna.
Eins og nærri má geta hefir vcl
verið til myndarinnar vandað. Hún
er fallegt og fróðlegt listaverk, sem
talar jafnt til heilans og lijartans.
Hlutverk Lincolns er leikið af Hen-
ry Fonda.
EF ÞJER EIGIÐ VIN
innlendan eða erlendan, sem þjer viljið gleðja
á þessu nýíjyrjaða 'sumri þá gefið lionum
100 íslenskar myndir.
BÖKA VERSLUN ÍSAFOLDARPRENTSMIÐJU.
Edouard Rotschild barón, flýði til
Ameríku, þegar útsjeð var um, hvern-
ig fara mundi fyrjr Frökkum i viður-
eigninni við Þjóðverja, og skildi eftir
allar þær eignir, sem hann gat ekki
komið undan, svo sem liina fögru
liöll sína í París. Hafa Þjóðverjar
tekið höllina, en málverkin hafði
Rotschihl skorið út úr umgerðun-
um, eins og sjá má af myndinni.
YFIRGEFNA HÖLLIN.
Aðalmaður frönsku Rotschilds-
auðmannanna og bankaeigendanna,
— Það er undarlegt livað sumir
gera í leiðslu. Jeg hefi þekt mann,
áem var svo utan við sig, að þegar
liann kom heim eitt kvöldið, Jagði
hann frakkann sin kyrfilega í rúm-
ið og breiddi ofan á hann, en hengdi
sjálfan sig upp á snaga.
— Læt jeg það vera. Einu sinni
þekti jeg mann, sem kom lieim að
kvöldi dags, einu sinni sem oftar.
Þegar hann var afklæddur lagði hann
seppann sinn undir rúmið en spark-
aði sjálfum sjer ofan stigann.