Fálkinn - 21.11.1941, Side 8

8
F Á L K I N N
Jaques Norman:
IJÚN gal verið á að í>iska tíu
"*■ til tólf ára, litla, föla, veiklu-
lega telpan nieð stóru spyrjandi
augun, sem lijálpaði henni ömmu
sinni til að selja vindla og vindl-
inga í hiðsal I. flokks við hliðina
á hlaðasölunni á St. Lazare-
brautarstöðinni. Hún var talandi
mynd unglinganna, sem alast
upp í ljósleysi og loftleysi.
Jeg tók oft eftir henni i fyrra-
sumar, og stundum þegar jeg
kom of snemma á hrautarstöð-
ina drap jeg timann með því að
skrafa við hana og liana ömmu
hennar.
Jeg hafði komist að raun um
að þær voru bláfátækar, enn-
fremur það, að barnið hafði mist
foreldrana snemma, og að gamla
konan hafði tekið telpuna að
sjer og alið liana upp. Og hún
sá ekki sólina fyrir barninu,
fremur en allar ömmur.
Þegar jeg var á leið upp i sveit
lijerna um daginn fór jeg gegn-
um hiðsalinn. Þar sat amma
gamla ein — og var sorgar-
klædd ....
„Æ, herra minn,“ sagði hún,
„þetta var nú hræðileg ákoma.
Jeg skil ekkert í, að jeg skuli
vera tórandi ennþá. Blessuð litla
telpan mín. IJvað hún var góð
og blíð! Sannkallaður sólargeisli
frá drotni . ...“
Jeg lirærðist er jeg sá hve ang-
urvær gamla konan var og ljet
lestina fara frá mjer og hlustaði
á það, sem gamla konan vildi
segja.
„Það var víst í júlímánuði i
fj’rra, sem við sáum yður, var
ekki svo? Og siðan liafið þjer
ekki komið Iiingað. Það var ein-
mitt um það leyti sem það byrj-
aði. En þetta færðist vfir liana
svona smátt og smátt, án þess
að maður tæki eftir því. Hún
varð grá og mögur, misti matar-
lystina og hengdi höfuðið. Og.
þá fór jeg að verða hrædd.
Hún hafði aldrei verið hraust-
bygð. Hún dóttir mín, vesling-
urinn, var heldur ekki hraust
og dó þegar barnið fæddist. Hún
var svo taugaveikluð og tilfinn-
inganæm .... og það var engin
furða Jjó (ialinettc sækti það til
liennar. En jeg var svo um-
liyggjusöm .... Ijet mjer svo
hugarhaldið um hana, að jeg
vonaði að þetta mundi lagast
þegar hún þroskaðist. En svo
lcomu þessi veikindi.“
„Þjer vitið víst, að við áttum
heima hjerna rjett hjá, í Rocher-
götu, við leigðum iítið herbergi
CALINETTE
uppi á 5. hæð. Þar dvöldum við
öllum stundum. Það var ofur
sjaldan að við tókum okkur frí-
stund og gengum um „boule-
vardanaa“ eða í Monceau-garð-
inum.
Hann Millot læknir á lieima i
næsla húsi við okkur. Þjer hafið
sjálfsagt heyrt hans gelið —
hann er einn af frægustu lækn-
unum í París.
Þegar jeg sá að henni dóttur-
dóttur minni fór sílinignandi fór
mig að langa til að spyrja hann
ráða, en jeg lagði það ekki upp.
Það er ekki fátæklingum hent
að leita til svo frægra lækna.
Jeg veit ekki livernig það at-
vikaðist, en líklega hefir einhver
af nágrönnunum haft orð á þessu.
En svo mikið er víst, að einn
morguninn snennna, einmitt þeg-
ar við ætluðum að fara að fara
hingað, var hurðinni lokið upp
og þarna stóð þá enginn annar
en Millot, teinrjettur eins og
kerti, með bros á vörum og
grátt hár og skegg.
„Jæja, telpunni líður víst ekki
sem best. Það er víst rjett að
lofa mjer að líta á liana?“
Hvort hann mátti líta á liana!
Mjer fanst einhvernveginn, að
þó hann gerði ekki nema að
snerta við telpunni þá hlyti lienni
að hatna.
IJann sneri henni og velti
lienni sitt á hvað, liann þuklaði
á bakinu og brjóstinu á henni,
jafn vandlega og hún væri prins-
essa.
„Þetta er ekki alvarlegt,“ sagði
hann. „En barnið er ekki hraust
og þarf að fá eitthvað styrkjandi.“
Og hann réðlagði járn, kínín
og hrátt kjöt. Þegar hann var að
fara bauð jeg honum horgun
fyrir heimsóknina eins og gefur
að skilja. En liann vildi eklci
heyra á það minst! Vildi ekki
toka við neinú. Hjartað í hon-
um er eins og rauðagull. Það
skuluð þjer segja öllum sem þjer
þekkið, og þjer megið bera mig
fyrir þvi.
Calinette hjelt læknisráðin.
Hún skánaði dálítið en ekki mik-
ið. Og hún var altaf svo angur-
vær. Hún gat setið tímunum
saman á stólnum þarna án þess
að segja eitt einasta orð; hún
horfði aðeins á farþegana sem
gengu út og inn og fóru eða
komu' með lestunum. Það var
eins og hugur hennar væri á ferð
langt úti í veröld — færi í fjar-
læg lönd með járnbrautunum,
sem runnu þarna á teinunum.
Svona liðu þrjár vikur. Það
var komið fram í miðjan ágúst.
Einn morguninn kom læknirinn
aftur.
„Jæja, hvernig gengur það?“
spurði hann og lagði hattinn sinn
formálalaust á kommóðuna. Jeg
sagði honum eins og var, að
barnið væri altaf svo angurvært
og eins og í einhverju drauma-
móki.
,Það hlýtur að vera eitthvað
sjerstakt, sem hún er að hugsa
um. „Jæja, telpa mín, segðu
mjer nú livað það er.“
Hann tók Calinette vinalega
og setti hana á linje sjer, eins
og liann hefði verið faðir henn-
ar.
„Nei, herra læknir, það gengur
ckkert að mjer.“ Hún blóðroðn-
oði.
„Þarna sjerðu — vissi jeg það
ekki,“ sagði læknirinn.
„Hvað þýðir að segja frá því
úr því að það er ómögulegl hvort
sem er?“
„Ertu viss um að það sje ó-
mögulegt. Þú getur að minsta
kosti sagt mjer hvað það er.“
„Já .... mig langar svo mik-
ið .... mig langar svo mikið
að vita .... Ferðast ]iað langt
hurt, alt þetta fólk?“
„Það er svo mismunandi. Sum-
ij- fara ekki lengra en á næstu
stöðvar.“
„Er fallegt á þessum stöðv-
um ?“
„Ekki finst mjer það nú eig-
inlega.“
„En lengra burtu?“
„Lengra burtu?........lá, þar
er fallegra. Grænir akrar og
skógar og ár. Þá er maður kom-
inn út í sveit.“
„Og ennþá lengra burtu ....
Miklu lengra burtu? Eins langt
og maður kemst?“
„Eins og maður kemst. Já, þá
er maður lcominn út að sjó.“
„Út að sjó?“
Hún hafði hlaupið af lmján-
um á lækninum og starði hrifin
framundan sjer með spentar
greipar.
„Jæja, þarna komslu upp um
þig,“ sagði læknirinn hlæjandi.
„Það er sjórinn, sem litlu for-
vitnu stúlkuna langar til að sjá.“
IJún roðnaði aftur og tautaði
einliver óskiljanleg orð.
„Er þetta rjett, Calinette?“
spurði jeg.
Hún fór að gráta. „Já, amma.
En hvað stoðar það, úr því við
getum það ekki hvort sem er.“
„Því ekki það,“ sagði læknir-
inn. „Jeg skal tala við stöðvar-
s t j ór ann, f r amkvæm da s l j óran n
fyrir útsölunum á járnbrautar-
stöðvunum og aðra sem þetta
mál kemur við. Þá fáið þið báð-
ar mánaðarleyfi og ókeypis far.
Og livað öðru viðvíkur þá lofið
þið vonandi mjer .... þjer meg-
ið ekki taka mjer þetta illa upp,
þjer fáið það sem lán .... það
ar altaf hægt að horga það aftur.
Barnið langar til að sjá sjóinn,
og það er ekki nema eðlilegt.
Farið þið til sjávar og livílið
ykkur í mánuð — heilan mánuð
— í góða loftinu .... þið skuluð
sanna, að þið verðið bæði glaðar
og hressar þegar þið komið til
haka.“
Og áður en jeg gat við nokk-
uð ráðið hafði hann lagt tvo
hnndrað franka seðla í lófann á
mjer og þotið út úr dyrunum
alveg eins og hann hefði drýgt
glæp.
Sjáið þjer, fyrir svona mánn
gæli maður vaðið eld, ef því
væri að skifta.
Tveimur tímum síðar liöfð-
urii við fengið bæði fararleyfi og
ókeypis farmiða, og við afrjeð-
um að fara daginn eftir.
Nóttina þá svaf Calinette ekki
mikið. Hún var altaf sílalandi:
„Sjáðu amma,“ sagði liún við
mig með ísmeygilegustu röddinni
sem hún átti í eigu sinni, en jeg
hjelt utan um litlu heitu hend-
urnar á henni, „þú getur alls
ekki hugsað þjer hvað við eigum
gott! .... Jeg vildi aldrei minn-
ast á það við þig — en jeg liefi
ekki átt neina heitari ósk en þá,
að komast svolítið í burt frá
París .... Jeg er viss um, að
það er þessvegna sem jeg er veik.
Göturnar, allur liávaðinn og læl-
in og svo húsin — mjer finst jeg
ekki ná andanum fyrir öllu þessu
fargani — mjer fanst jeg vera
að kafna.
Mundu að jeg hefi aldrei sjeð
eða þekt annað síðan jeg fædd-
ist .... Hugsaðu þjer, ainraa, í
livert skifti sem jeg sá lest aka
burt af stöðinni þá lá mjer við
að gráta. Það voru sjerstaklega
lestirnar sem óku til Trouville,
fullar al’ litlum telpum með sjó-
hatta og stór net til að veiða
fisk í! .... Og á sunnudags-
kvöldin þégar alt fólkið var að
koina heim með stóra jsýrenu-
vendi í liöndunum .... manstu
hve ilmurinn af þeim er yndis-
legur? Og þegar jeg liorfði á
brautarteinana — langa gljáandi
brautarteina, sem liðuðust eins
og ormar þarna fyrir utan gler-
hurðirnar, hugsaði jeg oft: Hvert
skyldu þeir liggja? Þeir hljóta
að liggja langt, langt í hurt! Mig
sundlaði þegar jeg liorfði á þá,
jeg gat varla stilt mig um að
lilaupa út og fara eftir teinun-
um, þessa löngu óendanlegu leið
alveg á enda .... út að sjó. Þú
hlakkar víst líka til, amma, er
]:að ekki? Þú liefir víst aldrei
komið út úr Paris, þó þú sjert
nú búin að lifa mörg ár?
Hún hló og var Símasandi
nærri því alla nóttina, sofnaði
ekki fyr en í birtingu og höndin
á henni var í lófanum á mjer.
Jeg þorði ekki að hreyfa mig,