Fálkinn - 02.10.1942, Síða 3

F Á L K I N N
3
VIKUBLAÐ MEÐ MYNDUM
Ritstjóri: Skúli Skúlason.
Framkv.stjóri: Svavar Hjaltested
Skrifstofa:
Bankastr. 3, Reykjavik. Sími 2210
Opin virka daga kl. 10-12 og 1—(>
BlaSið kemur út hvern föstudag
Allar áskriftir greiðist fyrirfram
HERBERTSpren/.
Frú Sigríður Þorvaldsdóttir,
Borgarnesi, varð 50 ára 19. sept.
Sigur&ur Sigurðsson, bóndi að
Syðri-Hömrum, Rangárvallas.,
verður 70 ára h. okt.
Sigríður Magnúsdóttir frá Litla-
landi, Ölfusi til heimilis Hverf-
isg. 58, varð sextug 2h. sept.
Skraddaraþankar.
„NÚ ER ÞAÐ SVART, MAÐUR”
Orðið „J>egnskapur“ heyrist pft
nefnt í ræðu og riti nú á dögum —
oftar en nokkru sinni áður. En
verknaðurinn, sem orðið lýsir —
livar er hann. Sjaldnast hefir minna
horið á honum en einmitt nú.
Einn er sá þegnskapur, sem allar
þjóðir heimsins, þær sem nú eru
í stríði, verða að sýna. Þær verða
að vinna meira en áður — og þær
verða að spara. Hvernig eru þessar
greinar þegnskaparins ræktar hjá
oss ?
Vinnum við meir'a en áður? Það
má heita víst, að meira sje unnið i
landinu en áður, vegna þess að
færri ganga atvinnulausir. En hins-
vegar lætur fjöldi fólks sjer nægja,
að vinna styttri tíma en áður, alveg
eins og engin þörf væri á meiri
vinnu, en af hendi er leyst. Það er
alment hrópað á stytting vinnu-
tímans. En innan um þau liróp
heyrast önnur, sem virðast benda
á. að skortur sje á vinnuafli í land-
inu •— að meira þurfi að vinna.
Síldarbræðslurnar, sem mala milj-
ónir gátu ekki starfað af fullum
krafti, vegna fólksleysis. Bændurna
vantaði fólk til heyvinnu, svo að
talað var um, að fækka yrði kvik-
fjenaði í stórum slíl í haust. Vega-
viðhald og -viðauka var ekki hægt
að framkvæma í þeim mæli, sem
til stóð. Og fleira mætti nefna.
Vinnum við fyrir lægra kaupi en
áður? Um það þarf engan að
spyrja, allir vita það. Vinnan er
betur borguð nú en nokkru sinni
áður, nema þá helst vinna opin-
berra starfsmanna og fastra starfs-
ínanna einkafyrirtækja — fólksins,
sem þurft hefir að mentast undir
lífsstarfjð. Góður aflahlutur á sild-
arvertíðinni jafngildir meðalárs-
kaupi skrifstofumanns i Rvík.
Spörum við? Ónei. Þeir eru að
vísu margir — auk hinna svonefndu
stríðsgróðamanna, — sem hafa svo
miklar tekjur að þeir leggia upp.
En þeir eyða fyrir þvi -— allir
eyða í óliófi, nema gamla fólkið,
sem lifir æfikvöldið af lífeyri sín-
um eða liins opinbera. Það hefir
ekkert af ensku eða amerikönsku
peningaflóði að segja. Það verðúr
að spara.
En hinir spara ekki. Þeir sýna
ógegnd. Enda er ísland víst um j>að
bil eina landið í veröldinni, sem
hefir alt á boðstólum, sem hugann
iystir — nema kanske nauðsynja-
vörur, eins og t. d. skóhlífar, því
að það þykir lientugra, að hundrað
mann verði rakir i fæturna, en að
einn bifreiðaeiganda vanti gúminí
á lúxusbílinn sinn.
Skopleikur Emils Thoroddseti varð
nokkuð siðbúinn á siðustu leikver-
tíð, svo að fjarri fór því, að allir
þeir hefðu sjeð hann sem vildu. Það
mætti fremur segja, að sýningarnar
hefðu verið aðeins nýbyrjaðar, þeg-
ar sumarið skipaði fólki að liætta
að ieika.
Það er þessvegna engin furða, j>ó
að Jiessi vinsæli leikur hafi nú ver-
ið tekinn til meðferðar á ný, eftir
að skuggsýnt fór að verða á kvöld-
in. Þvi að jafnvel vandfýsnustu
menn, sem hafa það til a.ð fitja upp
á trýnið við flestu, og eru ekkert
nema gagnrýnin, urðu að játa, að
leikurinn væri prýðilega saminn og
ágætlega með hann farið. „Nú er
það svart, maður!“ á vafalaust fyrir
böndum margar sýningar á kom-
andi mánuðum. Sumar visurnar eru
með því besta, sem lijer hefir heyrst
af jieirri vísnagerð, sem hjer er um
að ræða, og tilsvörin missa aldrei
marks.
Leikendurnir eru Jieir sömu og
siðast. Þar skal fyrst frægan telja
Gunnar Bjarnason sem mikilmennið
Adam Roltulord, með sinn „bitri
helming" Emiliu Jónsdóttur og „af-
kvæmið" tíidu Möller. Þá koma þeir
Alfred Andrjesson öðru nafni
Kvíðbogi Kvalar, fornsali og vísi-
tölusjerfræðingur — og Háiþór, hús-
og dúfnaeigandi (Jón Aðiis), sem
sjást hjer á myndinni i heimspeki-
legri viðræðu. Og svo kemur öll
hersingin: Brassó nuggettisti' (W.
Norðfjörð), Leigjandinn og Leigj-
öndin Bráðabyrgir og Höfðahorga
(Lárus Ingólfsson og Helga Kalman),
Jitterbuggurnar tvær, Roger Sailor,
Leasa Lend, Eygló Grænlauks,
Banga-Banga, Hongkong-Lizzie, og
Maðurinn hennar Jónínu. Eins og
nöfnin bera með sjer er þetta alt
valið fólk og víðreist, bæði utan
lands og innan.
Leikurinn var sýndur i fyrradag,
i fyrsta skifti á haustinu — auð-
vitað fyrir troðfujlu húsi. Ýmislegt
smávegis liefir breyst í lionum síð-
an í vor, eins og gefur að skilja, þvi
að heimurinn stendur ekki í stað
um þessar mundir, og síst af öllu
Reykjavik.
Það er orðið býsna tamt að grípa
til þessara orða „nú er það
og má best sjá það af sögu, sem
Alþýðublaðið sagði í sumar. Tveir
menn voru í fjallaferð og sváfu i
tjaldi. Einn morguninn þegar J>eir
vöknuðu leit annar út undan tjald-
slcörinni til þess að gá til veðurs,
og sjer þá að alt er orðið hvítt al'
snjó. Þá varð honum að orði: „Nú
cr J>að svart, maður!“
Gunhild Horne-Rasmussen:
Deanna Durbin
Kvikmyndadísin og söngkonan
lleanna Durbin, er án efa sú leik-
kona, sem glæsilegustum sigri hefir
náð í hinni ströngu samkepni kvik-
myndalistarinnar á síðustu áratug-
um. Hún verður tvítug 4. des. næst-
komandi, en varð fræg fyrir söng-
gáfu sína fyrir sjö árum. Það er
einsdæmi að söngfólk nái frægð að-
eins þrettán ára gamalt, eins og
Deanna Durbin gerði, og enn sjald-
gæfara að J>að samá fólk verði. einn-
ig frægt fyrir leik. Þessvegna er æfi-
fcrill Deanna alveg einstæður. Ög
hún er þegar orðin ein af tekju-
mestu leikkonum Bandaríkjanna.
Frá öllu J>cssu segir lítil og lagleg
bók, sem nýlega er komin út. Það
er æfisaga, skrifuð af Gunhild
Horne-Rasmussen, en þýdd af mag.
Sigurði Skúlasyni. Sextán stórar
myndir eru i bókinni, flestar af
Deanna í ýmsum kvikmyndahlut-
verkum, en nokkrar teknar af henni
utan leiksviðsins.
Sjansína, Bransina og Roger Sailor.