Fálkinn - 09.04.1943, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
ASATRUIN
var ekki siðlaus
nje bygð á skurðgoð-
um heldur siðferðilega há-
leit og þroskuð trú, segir danski
rithöfundurinn Johannes Beck
í eftirfarandi grein.
HVE margir gera sjer það Ijóst,
að ekki eru nema þúsund ár
síðan forfeður vorir stóðu vígbúnir
til að verja átrúnað sinn með valdi,
gegn þeim sem komu að sunnan og
reyndu eigi aðeins að neyða þá til
að kasta barnatrú sinni, heldur til
þess að níða trúna og kalla hana
inyrkraverk og hindurvitni.
Kaþólsku prestarnir og munk-
arnir sem komu sunnan að þektu
sárlitið til átrúnaðar forfeðra vorra,
og það litla, sem þeir höfðu kynt
sjer höfðu þeir misskilið eða reynt
að afbaka. Það var skaðlegt að
kristna trúin og ásatrúin skyldu
mætast á svo fjandsamlegum meiði,
því , að ef trúboðamir suðrænu
hefðu skilið betur kosti ásatrúar-
innar mundi margt gott úr henni
hafa gengið inn í hin nýju trúar-
brögð. Þor, hreysti og drengskapur
hefðu sameinast kærleiksboði kristnu
trúarinnar.
En það varð fullur fjandskapur
milli trúarbragðanna. Adam Oel-
enschláger lætur þennan fjandskap
koma fram hjá hinum kristna Ólafi
Tryggvasyni og hinum heiðna Há-
koni Hlaðajarli, i leikritinu „Hákon
jarl“. Þar segir konungurinn:
„Leiftur himinsins mun hitta þig,“
en jarlinn svarar:
„Þór mun kljúfa krossinn með
hamri sinum.“
Þannig mættust ásatrúin og hin
Johannes Beck rithöfundur.
kristna trú austurlanda, en enginn
skildi, að í eðli sínu voru þær af
sömu rót. Þær voru eins og riddar-
arnir, sem urðu ósáttir um litinn á
skildinum — annar sagði að hann
væri rauður en hinn að hann væri
blár, og báðir höfðu rjett að mæla
þvi að skjöldurinn var rauður öðru-
megin og blár hinumegin. En þeir
stóðu sinn hvoru megin skjaldarins.
Nú mætti spyrja: Hver er þá
grundvöllur ásatrúarinnar? Var
nokkur berandi hugsjón í henni?
Nokkuð, sem vert var að halda
trútt við og sem söknuður var að
missa, er hinn nýi átrúnaður var
tekinn upp.
í fyrsta lagi: Þetta var ekki ný
trú. Trúin á guð, alföður, var öld-
um saman áður en páfatrúin hófst,
trú feðra vorra. Grundtvig, sem
var hrifinn af ásatrúnni og liinum
háleitu hugsjónum hennar, sagði
svo: „Höje Odin, hvide Krist! slettet
ud er eders Tvist, — begge Sönner
af Alfader.“
En snerist þá ekki trú forfeðr-
anna um alla þessa afguði — Óðin,
Þór og Loka og hvað þeir nú hjetu,
Æsirnir?
Nei. Þetta var ekki trú forfeðr-
anna heldur kreddutrú, sem borist
hafði sunnan að nokkru á undan
páfatrúnni, og þessi trú hefir aldrei
verið tekin alvarlega af þeim, sem
framarlega stóðu í andlegri menn-
ingu. Ekki fremur en maður sem
hefir Kristmynd á veggnum hjá sjer
lætur sjer detta í hug, að þar áje
Kristur sjálfur. — —
.
v v\
fVí % a
- 4, %:%-^ þm
Völvan í Völvuspá.
Óffinn og Fenrisúlfurinn.