Fálkinn - 03.03.1944, Blaðsíða 4

4
F Á L K I N N
LANGFLUGIN YFIR UTHÖFIN
Amelia Earhart, sem fórst á fliiQÍ
yfir Kyrrahafi.
Frh.
SÁST ALDREI FRAMAR.
Nú tók vjelin stefnu til suðausturs
og flaug um Rangoon til Singapore
og fór fram úr áætlunarvjelunum
frá Hollendingum og Brctum á leið-
inni. Til Port Darwin í Ástralíu kom
vjelin 28. júni, rjettum fjórum vik-
um eftir að liún lagði upp frá Miami.
Nú var næst fyrir höndum erfiðasli
áfangi leiðarinnar — yfir Kyrrahaf-
ið. Hinn 2. júlí var lagt upp frá Lae
á Nýju Guineu og var ferðinni lieit-
ið til Howlandeyjar, sem er undir
miðjarðarbaug, en ]>að er 4090 kíló
metra leið. En vjelin kom aldrei
fram. Síðasta lífsmarkið frá Ameliu
Earhart, frægustu flugkonu, sem
nokkurntíma hefir verið uppi, var
skeyti, frá deginum er vjelin fór
frá Lae. Sagði þar að livergi sæi
til lands en að vjelin hefði aðeins
etdsneyti tit hálftíma flugs.
(>0 FLUGVJELAR I DAUÐALEIT.
Nú voru ötl tiltækilcg skip og
flugvjelar gerð út til þess að leita
kringum Howlandey. Bandaríkja-
stjórn sendi lundurspilla, flugvjelar,
orustuskipið Colorado og flugvjela-
móðurskipið Lexington í leitina.
Lexington sendi frá sjer 00 flug-
vjeiar fyrsta leitardaginn og fjöru
tíu þann næsta og könnuðu þær um
100.000 fermílna svæði. Colorado
kannaði um 30.000 fermilur, en tund-
urspillarnir Iíasca, Swan og Moorby
102.000. En allt varð þetta árangurs-
laust: engar menjar fundust um vjei-
ina eða áhöfn hennar. ,,Lady Lindy“
var hætt að fljúga, og sú staðreynd
vakti harm í brjóstum miljóna
manna um allan heim.
í sambandi við leitina að Ameliu
Earthart og Nonan kapteini rifjasl
upp saga af annari leit, sem bar á-
rangur á elleftu stundu. Það'vai
leitin að sjövjelinni NP9—1, sem fó
frá San Francisco 31. ágúst 1925 og
ætlaði til Hawaii, en sú leið er
3540 km. Ef flugmönnunum hefði
tekist ferðin þá Iiefðu þeir sett nýt.
niet, én veðráttan var þeim óhag-
sæð og þeir eyddu öllu eldsneytinu
og urðu loks að nauðlenda úti á
hafi..
Loftskeytasendir þeirra bilaði svo
að þeir gátu ekki látið vita hvar
þeir væri niðurkomnir, en viðtækið
var í lagi, svo að þeir gátu jafnan
heyrt hvað leitinni leið. Þeir heyrðu
meira að segja tilkynnngu um, að
nú ætti að hætta leitinni.
Eftir að þá hafði rekið um 450
mílur og þeir voru að dauða komn-
ir af hungri fann þá kafbátur og
bjargaði þeim.
Nærfeltt vö ár liðu þangað til
fyrsta flugið mill San Francisco og
Honolulu tóksl. Það voru tveir liðs-
foringjar úr Bandaríkjahernum, L.
J. Maitland og A. F. Hegenberger,
sem unnu afrekið. Þeir flugu á
Fokker-einþekju með þremur Wriglit
Whirlwind hreyflum. Flugleið þeirra
var 3840 km. og fóru þeir liana á
tæpum 26 tímum.
Jean Batten flaug frá Englandi til
Ástralíu i október Í936 og ruddi þá
öllum metum á þeirri leiö. Sama
ár flaug hún lil Suður-AAmeríku.
Hún er aöeins 34 ára.
ERFIÐLEIKAIt
Á KYRRAHAFSFLUGI.
Þetta flug var gert út af opin-
berri hálfu i þeim tilgangi að prófa
ýms ný stýrimennskutæki. — Öll
hugsanleg varúð var við liöfð, þvi
að yfirvöldunum var ljóst, að slysa
mætti vænta hvað lítið sem útaf
bæri. Ef flugvjelin færi af rjettri
átt og viltist framhjá Hawaii var
hvergi um lendingarstað að ræða
fyrr en eftir 4000 km. flug, en vjel-
in liafði aðeins eldsneyti fyrir 1600
km. þegar komið væri á móts við
Hawaii.
Tveimur öðrum mönnum, E. L.
Smitli og E. B. Bronte óx hugur
þegar ferð þeirra Maitlands gekk
að óskum og lögðu þeir af stað
tveim vikum seinna. Þeir lentu á
Molokai á Hawaii eftir 25 stunda
og 36 mín. flug. Allan tímann flugu
þeir í þoku, en tókst þó að finna
lendingarstað rjett áður en benzín-
ið þraut.
Eigi löngu siðar bauð plantekru-
eigandinn J. D. Dole á Hawaii fram
tvenn verðlaun, 5 þúsund og 2 þús-
und dollara til vinnenda í kapp-
flugi milli San Francisco og Hawaii.
Fimtán gáfu sig fram en átta lögðu
upp. Af þeim hlekktist tveimur
á er þeir ljetu i loft, tveir snjeru
aftur, tveir týndust en tveir komust
á ákvörðunarstaðinn. Einnig fórust
tvær vjelar, sem hófu leit að þeim
týndu.
Þrátt fyrir þetta slysaflug, sem
kostaði níu menn og eina konu líf-
ið var enn haldið áfram og unnið
að nýjum endurbótum flugtækn-
innar.
FRÁ AMERÍKU TIL ÁSTRALÍU. T
Það var ástralski kapteinninn
Charles Kingsford-Smith sem varð
fyrstur lil þess að fljúga beina leið
frá Ameríku til Ástralíu ásamt fje-
lögum sínum þremur: Charles P.
Ulm, sem einnig var ástralskur og
Ameríkumönnunum Harry W. Lyon
og James Warner. Flugvjeelin hjet
Southern Cross, Fokker - einþekja
með þremur 225 ha. Wright Whirl-
windlireyflum, og vóg 15.800 pund.
Þeir fóru frá Oakland í Californíu
31. maí 1928 og flugu til Honolulu
á 27 tímum og 25 mín. Þessi áfangi
vakti litla athygli, því að hann hafði
verið floginn áður. En lieimurinn
komst í uþpnám útaf þeim næsta
frá Honolulu til Suva. Sá áfangi er
5020 km. og flugu þeir hann á 34%
klukkustund, og var það nýtt met
í úthafsflugi.
Ýmislegt bljes á móti þeim á þess-
ari leið, fleira en vindurinn. Vjela-
bilun varð og stifla í benzínpípu.
En það mæddi mest á flugmönnun-
um í siðasta áfanganum, frá Suva til
Brisbane. Er það 1880 km. leið. —
Þá fengu þeir svo mikið fárviðri
að lengi var ekki annað sýnna en
að vjelin mundi liðast í sundur.
Þeir komust til Brisbane 9. júni og
höfðu l>á flogið 11.680 km. yfir tiaf.
Er þeir liöfðu flogið tvö lang-
flug i Ásralíu —annað þeirra frá
Melborne til Perth, 3200 km. og hitt
frá Pertli til Sidney, 4000 km. —
flaug Kingsford-Smith fyrstur manna
yfir Tasmanliaf, milli Ástralíu og
New Zealand. Þá fengu þeir raf-
„magnsóveður“ svo að logar ljeku
um skrúfuna.
FIÍÁ LONDON TIL ÁSTRALÍU.
Öllum þeim langflugsmetum, sem
sett höfðu verið í Kyrrahafsflugun-
um, var rutt þegar þeir Clyde Pang-
born og Hugh Herndon flugu á eins
lireyfils Bellancavjel, Miss Veedol,
i októbeer 1931, frá Samidhiro, 480
km. fyrir norðan Tokio til Wenatclie
i Wasliington-fylki í einni lotu. Á
þeim 41 klukkustund, sem þeir voru
í lofti, komust þeir hvorki ineira
nje minna en 7300 km. yfir úthaf og
unnu 5000 sterlingspunda verðlaun
fyrir að fljúga fyrstir yfir Kyrra-
haf án viðstöðu.
— Nú hefir verið sagt nokkuð frá
þvi livernig fluggörpunum tókst að
Chamberlin flaug yfir Atlantshai
sama voriö og Lindberg.
Sir Hubertus Wilkins flaug yfir
Norður-íshafið. Siöar œtlaöi hann
til Norðurpólsins í kafbát, en tóksl
sigrast á Atlants- og Kyrrahafinu.
Skal ]>vínæst vikið að liinu, hvernig
London komst smám saman i lang-
flugsamband við umheiminn.
Ross Smith kapteinn var sá, sem
fyrstur l'laug frá London til Ástra-
liu og gerðist sá atburður árið 1919.
Flaug liann við fjórða mann og Voru
þeir 27 daga og 20 tíma á leiðinni.
Fyrir þetta afrek fengu þeeir 10.000
sterlingspunda verðlaun, sem Ást'ra-
líustjórn hafði boðið fram.
Þeir notuðu tviþekju , Vickers
Vimy, með tveimur Rolls Royce
hreyflum, 350 liestafla. Komst vjelin
hraðast 160 km. á klukkustund.
Var liún 43 fet á lengd, 67 fet á
milli vængjabroddana og 15% t'eta
há. Hún vóg þrjár smálestir óldaðin
og gat borið rúmlega 2000 kíló af
benzíni og smurningsolíu. Leiðin,
sem Ross og fjelagar hans fóru,
lá um þessa staði: London, Lyon,
Róm, Taranto, Ivrít, Cairo, Damask-
us, Chittigong, Rangoon, Bangkok,
Singore, Singapore, Ivalidjati, Sura-
vaja, Baima, Attambolea til Port
Darwin á norðurströnd Ástralíu.
Þó að undarlegt megi virðast varð
fyrsti áfanginn, frá London lil Lyon
einna erfiðastur. En ]>ó voru fleiri
strangir.
Lengsti áfanginn af leiðinni var
1200 kílómetrar, milli Bandar Abbas
og Karachi. Var liann floginn á 8%
tíma
SAKAFANGAIt AÐSTOÐUÐU.
Þegar þeir voru að leggja upp frá
Kalkutta lá við slysi en varð ekki
af. Tveir valir flugu á skrúfuna og
liefði það getað orðið til þess að hún
færi i mjet.
í Singora, miðja vegu milli Bang-
kok og Singapore, urðu þeir að lenda
á flugveili, sem eigi aðeins var forar-
díki lieldur var þar lika fullt af
trjádrumbum. Flugmanninum tókst
að lenda slysalaust, en morguninn
eftir voru 200 sakafangar settir til
þess að hreinsa völlinn, svo að liægt
væri að taka sig upp af honum. Á
Surabaya á Java lentu þeir i feni
og völlurinn var svo blautur, að ó-
kleift var að taka sig upp á honum
fyrr en þeir höfðu lagt bambus
mottu á þrjúhundruð metra langa
braut, sem þeir svo notuðu.
Síðasti áfanginn var svo yfir Tim-
orliafið, sem er alræmt fyrir hákarl-
inn, milli Attambora á Timor og
Port Darwin. Þetta er 720 km. leið
og var herskipið Sidney þar á verði
ef ske kynni að flugvjelin neydd-