Fálkinn - 08.04.1944, Blaðsíða 4

4
FÁLKINN
Klausturkirkjur í London
Frá fyrstu tímum hefir saga Breta verið nátengd hin-
um mörgu klausturkirkjum og klaustrum í landinu. Þai
voru löngum helstu menntastofnanirnar og þar var
grundvöllurinn lagður að skólum Bretlands. — í þessari
grein segir Norman Hillson, sem lengi var kirkjusögu-
legur meðritstjóri „Daily Mail“ frá þremur frægum
klausturkirkjum og klaustrum í London.
Westminster Abbetj er slærst hiiuia gömlu klausturkirkna í Englandi. lljer
sjest á vesturgafl hennar, sem var lagfærður af Christopher Wren árið
1698. í kirkjudyrunum er gröf ókiiniia hermannsins.
AGA BRETLANDS er frá
fornu fari órjúfanleg tengd
klaustrum og kirkjum, en sú
frægasta og stærsta þeirra er
St. Pjeturskirkjan í Westminster,
sem alíur heimurinn kannast
við undir nafninu Westminster
Abbey ■— eða klausturkirkjan
í Westminster.
í dag er kirkja þessi grafreit-
ur konunga og ýmsra helstu
merkismana þjóðarinnar. Og
þar eru konungar hennar
krýndir.
Þessi kirkja hefir á liðnum
öldum orðið svo samtengd ýms-
um merkisathöfnum í sögu
Breta, að mörgum hættir til að
gleyma, að i uppliafi var liún
alls ekki þjóðareign, heldur var
hún Benediktsrnunkaklaustur
—- eitt hið fegursta sem veröld-
in á.
— Þessi mikilfenglega kross-
kirkja, með háum, talandi lrvelí
ingum, stóru skrúðhúsi og fögr-
úm kór, breiðum hliðargöngum,
sem hvíla í rökkurmóðu, og
með útbygðum stúkum, þar sem
konungar og drotningar hvíla
í fagurlega útskornum líkkist-
um, og hinni íburðarmiklu kap-
ellu Hinriks konungs YII.
stafar í sinni núverandi mynd
frá ríkisstjórnarárum Hinriks
III (1216-1272).
Þar sem Westminster er nú
var í upphafi mýrarsvakki, sem
hallaði niður að Tempsá, og
það er sennilegt, að þarna liafi
verið byggð timburkirkja á dög-
um Saxa. Hinn dýrlingum líki
konungur Edward Confessor,
sem dó árið 1066, árið Sem Vil-
hjálmur bastarður vann sigur-
inn við Hastings, hjélt mikið
upp á Westminster. Reisti liann
hina fyrstu kirkju úr steini
þarna í mýrarjaðriúum, stóra
krosskirkju í ensk-normann-
iskum stíl, en hún var rifin á
þrettándú öld. í þeirri kirkju
ljet Vilhjálmur bastarður krýna
sig á jólum 1066.
En þó að nú sje ekkert eftir
af kirkju Edwards þá er gröf
hans énn til, og við.a í núver-
andi kirkju sjest til leifa frá
normanniska tímabiiinu.
Kirkjan, sem byggð var á
11. öld var byggð sem Bene-
diktsmunkaklaustur og var þaö
í raun og veru þangað lil um
siðaskiftin, en þá voru munk-
arnir reknir úr klaustrinu og
mótmælendabiskup seltur þang-
að i staðinn. Þó sat ekki nema
einn biskup þarna, því að eftir,
hann kom dómprófastur og
kórsbræð;raráð. En áður en að
þetta skeði liafði rriíkið verið
byggt við kirkjuna, og margt
merkilegt skeð í sögu hennar.
Því að endurminningin um hinn
heilaga Edward Confessor lifði
lengi hjá konungsfjölskyldum
þeim, sem eftir hann komu,
og það varð föst vjmja, að kon-
ungar væri krýndir í West-
minster Abbey.
Áður en munkarnir yfirgáfu
Westminster Abbey fyrir fullt
og allt var skrautleg' viðbygg-
ing reist við kirkjuna, þar sem
hin glæsilega kapella Hinriks
VII, var, en hún var byggð í
síðgotneskum stíl. Má sjá þar
ýmislegt i byggingarlist, sem
hvergi er til annarsstáðar í
Bretlandi, til dæmis loftskraul-
ið, sem sýnl er hjer á einni
myndinni. — Þar í kapellunni
Jianga fáriar allra þeirra, sem
orðið hafa stórkrossriddarar af
Bath-orðunni.
í hinni löngu sögu sinni fyrir
siðaskiftin hafi Westminster-
klaustrið orðið skóli margra
lærðra manna. I klaustrinu má
enn sjá menjar frá skólahaldinu,
og áður en hluti af dómprófasts-
húsinu brann af eldingu, var
þar alt með sömu ummerkj-
um og liinn síðasti ábóti hafði
skilið við það, en þarna var
áður bústaður ábótanna.
Þegar kirkjan var byggð á
þr-ettándu öld voru ýmsar bygg-
ingar klaustursins sameinaðar
í eilt, eða fengnar hinum fræga
Westminsterskóla til afnota, en
hann liöfðu itíimkarnir stofn-
að i fyrstu. Enn í dag eiga
flestir af prestum kirkjunnar
heima i húsunum í kringum
liið gamla klaustur.
Við bogagöng klaustursins
gamla er kórbræðrabyggingin,
sem talin er fullkomnasta átl-
liyrnda byggingin í sinni röð,
i Englandi. Jafnvel á þeim tím-
um, sem þarna var klaustur-
hald i kaþólskum sið var það
notað til veraldlegra mann-
funda, og öldum saman hjelt
Parliamentið fundi sína þarna,
þangað lil vistarverur þess voru
voru fluttar í St. Stefáns-kap-
elluna, skamt frá Westminster-
höll.
„St. Bartholomew the Great“. •
— Til þess að finna næstu
klausturkirkjuna í London verð-
ur að fara yfir þvert miðbik
borgarinnar til Smithfield-kjöt-
Þetta er kapella Hinriks VII., bgggð við Westminstér Abbég rjett fgrir
siðaskiftin. Takið eftir loftinu og fánum Bathriddaranna.