Fálkinn - 11.08.1944, Blaðsíða 9

F Á L K I N N
9
annar handleggur, drengur
minn, að róa þangað móti gráði
því sem nú er og heldur fer
versnandi, þangað til sólin
verður gengin á áttina. Kann-
ske ljeti jeg tilleiðast að gera
þetta þegar jeg verð búinn að
sofa helgidagslúrinn. Það ætti
að standast nokkuð á endum
að þá yrði farið að lygna.“
„Það er of seint. Jeg þarf að
komast þangað inn eftir um
hádegi.“
„Jæja, þá er jeg úr leiknum.
Hvaða ósköii liggur manninum
annars á, og það svona rjett á
sunnudegi.“
„Jeg er búinn að auglýsa
messu þar í dag.“
„Dreptu mig nú ekki alveg,“
sagði gamli maðurinn og mældi
prestinn með augunum. „Er
pilturinn þá svo sem ekki ann-
að en þessi nýi prestur okkar,
þarna úr höfuðstaðnum. Jeg
bjóst nú, sannast að segja, við
því að hann mundi ennþá sofa
svefni hinna rjettlátu, á fjöðr-
unum hreppstjórans. En hann
er þá hara kominn ofan í fjöru
til Lúkasar gamla og farinn að
þefa af grásleppunni hans. Ýms
gerast nú ævintýrin. Og svo
ætlar liann að messa á Bakka í
dag. Sjer er nú hvað.“
„Já. Jeg' hefi boðað þar messu
og nú er það, að því er mjer
skilst, undir yðar hjálp komið,
hvort þar verður messufall i
dag. Mjer er sagt að þjer sjeuð
eini maðurinn í landi þessa
stundina, eini maðurinn er leyst
getur vandræði mín. Jeg vona
að þjer látið mig ekki þurfa
að byrja starf mitt lijer í presta-
kallinu með því að mæta ekki
við kirkjuna þar sem jeg hefi
boðað komu mína í dag.“
Það var bænarákefð í rödd
síra Guðjóns þegar liann mælli
síðustu setninguna.
Gamli maðurinn skyrpti tó-
bakstuggunni og fjekk sjer
nýja, hallaði undir flatt og
sagði:
„Ekki er nú sagan trúleg.
Nei, ónei. Að tíðagerðir lijer i
kallinu standi og falli með Lúk-
asi gamla. Einliver ráð hlýtur
hann að liafa, sá. sem falið er
af vorum hiskupi, og til þess
er drottni vígður, að leiðbeina
okkur inn um gáttir himnarík-
is, — einhver ráð, segi jeg',
hlýtur hann að hafa og undir-
búning til að komast þennan
spöl þó Lúkas sofi blundinn
sinn.“
„Mín afsökun er sú, að jeg
er hjer ókunnugur. Bjóst við
að hjer væru bátar tiltækir,
vjelbátar, sem hægt væri að fá
til að skjóta mjer þennan spöl
án nokkurs fyrirvara. En jeg
verð að játa að mjer hefir
skjátlast. Þessvegna bið jeg yð-
ur, góði maður, að róa með inig
inn eftir svo jeg nái þangað í
tæka tíð“.
„Já, víst er liann ókunnug'ur
pilturinn, presturinn meina jeg.
Þessvegna ætti liann að hlýta
ráðleggingum heimavanra
manna, jafnvel gamla Lúsasar.
Nú. Hjerna eru þá mínar ráð-
leggingar. Taktu þessu með ró.
Engan asa. Ekkert liggur á.
Messuföll, eitt og tvö, er ekk-
ert nýtt fyrirbrigði lijá okkur.
Rjett lield jeg þeir sjeu jáfn
góðir þar í Bakkasókninni þo
þeir verði að biða eina til tvær
vikur eftir messunni þinni.
Ekki ljet liann síra Bjarni
gamli svona. Nei, liann kunni
að sæta lagi maður sá. Mess-
urnar hans fóru jafnaðarlega
fram í einliverju sambandi við
skreiðaferðir karlanna þarna
að innan. Því segi jeg það:
Bjarni gamli kunni hyggindi
sem í hag komu. En ungi prest-
urinn fer liklegast ekki i fötin
hans þar.“
„Vel má vera að þér reynist
sannspár um það gamli maður.
En fullan hug liefi jeg á þvi
að standa við orð mín, og mæta
á kirkjustað þegar jeg hefi
boðað komu mína þangað. —
Máske vildu þjer lána mjer
bátinn yðar, þá gæti jeg róið
sjálfur inn eftir.“
Lúkas gaf prestinum horn-
auga.
„Er maðurinn vanur á sjó?“
„Varla get jeg sagt það. Ára-
lagið kann jeg þó.“
„Jeg þóttist nú reyndar sjá
það, að ekki væri sjómenskunni
til að dreifa,“ mælti Lúkas.
„Likast því að eittlivað vantaði
í herðar og axlir til að mikið
mundi ganga undan áratökum
lians. Nei, bátinn lána jeg ekki.
Hefi enga löngun til þess að
hjálpa manninum til að drepa
sig. Bátinn má jeg heldur ekki
missa. Nú á tímum er ekki
hlaupið að því að komast yfir
fleytu. Svo er nú gamla skelin
orðin eins og dálítill hluti af
sjálfum mjer, svo margri björg-
inni hefir hún fleytt að landi.
Hann sagði það líka, hann sira
Björn gamli, að minn bátur
væri liappafleyta, ef liann kæmi
aflalaus að landi, þyrfti ekki
að ómaka sig í fjöruna til að
hirða lóðafiskinn hjá öðruin.
Ójá. Stundum skaut jeg hon-
um upp í Bakkafjöruna, þeim
gamla, allt eftir hentugleikum
beggja. Jeg dundaði þá stund-
um við þær mókollóttu á með-
an liann framreiddi guðsbless-
unina lianda þeim í Bakka-
sóltninni. Hver undi við sitt
handverk. Síra Björn sagði
reyndar að æðafuglabringurnar
væru mun munntamari hjá
þeim inni i Bakkasókninni,
lieldur en lijer í Víkinni, og
þessvegna ljet liann aldrei und-
ir liöfuð leggjast að flytja sum-
armálamessuna á Bakka, karl-
sauðurinn. Nú. Nýi presturinn
er þó ekki kominn á bragðið
þarna innra ennþá. Þvi segi
jeg það: Jeg skil ekki hvað
rekur svo fast á eftir með inn-
eftirferðina í dag.“
„Mig rekur ekkert inn að
Bakka annað en þörfin á því
að gera skyldu mína. Þörfin
til að standa við orð min og
áætlanir. En'mjer virðist sem
þar sjeu nú allar bjargir bann-
aðar, ef þjer hjálpið ekki.“
Lúkasi gekst hugur við því
hvað grátklökkur síra Guðjón
var er hann mælti síðustu setn-
inguna. Hann kipti í buxna-
lialdið, klóraði sjer í linakkan-
um, alhugaði skýjafarið í suðr-
inu og sagði: „En, ef jeg ljeti
nú tilleiðast, set jeg mín skil-
yrði.“
„Setjið þjer bara svo mörg
skilyrði sem yður þóknast,"
grei]) síra Guðjón fram i. „Jeg
geng að þeim öllum fyrir fram,
ef þjer aðeins tryggið að jeg
mæti á rjettum tima við kirkj-
una.“
„Mín skilyrði eru að jeg fái
að taka með mjer hólkinn, og
fái að lóna eftir vild innan með
Veggjunum og liirða um þær
mókollóttu á heimleiðinni þeg-
ar lygnir undir kvöldið.“
„Jeg geng að þessu,“ flýtti síra
Guðjón sjer að segja.
„Jæja. Þá förum við,“ sagði
Lúkas.
Báturinn hjó og skoppaði á
öldunum, en áfram gekk fyrir
jöfnum og liraustlegum ára-
tökum Lúkasar. Síra Guðjón
sat á bitanum og liorfði á
hvernig gamli maðurinn hleypti
í herðarnar og lagðist á árarn-
ar, kaldur og rólegur. Maður
og far virtust sem ein samstill
heild, sem vann sig áfram móti
stormi og straumi, liægt, en
markvisst og öruggt. Smá
skvetlur gengu inn í hátinn öðru
livoru. I skutnum lá hyssa Lúk-
asar vandlega klædd í seglpoka.
Síra Guðjóni var nú orðið Ijóst
hver skilyrði Lúkas liafði sett.
Ánægður var hann ekki, er
hann liugsaði til heimferðar-
innar, þegar liann varð, að lok-
inni fyrstu guðsþjónustu sinni
í lcallinu, að flækjasl með Lúk-
asi við æðarfugladráp. Lög-
hlýðni var þó eitt af þeim d}rgð-
um, sem hann liafði ætlað að
innræta sóknarbörnum sínum.
Óneytanlega varð það dálítið
verra viðfangs að þessari ferð
afstaðinni, er hann neyddist til
að hyhna yfir lögbrot Lúkasar.
Svona var nú víst annars lífið
skrítilega samanslungið af und-
arlegum atvikum og ekki öll-
um geðfeldum. Aðalatriðið var
j)ó að komast í tæka tíð til
kirkjunnar.
Ruggið á bátnum fór sivax-
andi. Eitthvert magnleysi og ó-
not settust að Guðjóni. Innýfl-
in fóru að ókyrrast og innan
litillar stundar kastaði liann
upp. Fölur og máttvana staul-
aðist liann aftur i skutinn og
lagðist þar fyrir hjá byssunni.
„Ó—jæja. Sjóhraustur er
hann þá ekki pilturinn, sem
varla er við að búast.“
„Þetta líður frá,“ mælti Guð-
jón. „Á eftir gríp jeg' í ár með
yður. Ef til vill hverfur sjó-
veikin þá.“
„Nei, o—nei. Enda mundi nú
minstu muna um fingrafitlið
lians býst jeg við. Hjer þarf
lúkur á árarnar ef ganga skal,“
sagði Lúkas og lirækti út fyrir
borðstokkinn. „Hvað tekur sinn
tíma, lika messuferð inn að
Bakka. Nei, liggi liann bara
kyr, blessaður, og rvfji upp
ræðuna. Lúkas sjer um hitt
j)essa leiðina. 1 kvöld gæti ver-
ið gott að hafa prestinn undir
árum stund og stund. Já, við
sjáum nú til.“
Síra Guðjón lilýddi. Það sem
eftir var leiðarinnar hnipraði
hann sig í skutnum og horfði
á hendur Lúkasar, þær stærstu
og' kraftalegustu hendur, sem
hann hafði nokkurntíma aug-
um litið, er þær kreptust um
árahlummana og hvítnuðu við
átökin.
„Heitið þjer annars Lúkas?“
spurði hann allt í einu.
„Ekki trúi jeg að það standi
nú í sálnaregisrinu. Þar lieiti
jeg víst Pjetur, en hversdags-
lega man enginn eftir því. Gár-
ungarnir fundu þetta nafn
lianda mjer vegna þess livað
jeg þótti handstór, en ekki af
þvi að jeg ætti nokkuð skylt
við guðspjöllin".
„Einmitt það,“ sagði síra Guð
jón. Frekari samræður áttu sjer
ekki stað á leiðinni.
Það var rjett, sem Lúkas
sagði. Það tók sinn tíma að
komast inn að Bakka til að
flytja þar messu. Eftir þreyt-
andi barning í tvo tima rann
báturinn upp í Bakkavör. Lúk-
as kippti honum hálfum upp
úr flæðarmálinu og studdi prest
inn upp á malarkambinn.
„Þarna sjer hann nú staðinn
Frh. á bls. 11.