Fálkinn - 25.08.1944, Blaðsíða 8

8
F Á L K I N N
Alf Due:
ENDURGJALD
A NDERSEN gamli stýrimaS-
ur stóð í djúpum hugleið-
ipgum á brúnni á „Astrea“, er
var 4000 smálesta skip. Hann
virtist ekki gefa þvi neinn gaum
að Knudsen, 2. stýrimaður var
að þilja upp síðustu loftskeyta-
frjettirnar:
— Jæja, það virðist sem bet-
ur fer vera nokkurnveginn ró-
legt í Kanton núna. Stjórnin
hefir sigrast á Li, uppreisnar-
foringjanum. Hann er fallinn.
En binsvegar befir stjórninni
lent saman við rænipgjaforingja
sem heitir MaWong, og sem
hlýtur að vera erkiþorpari. Jeg
ætla að vona að hann vaði ekki
uppi i Swatou þegar við kom-
um þangað.
Andersen stýrimaður svaraði
engu; hann var með hugann
langt, langt í burtu. Svo hljóp
annar stýrimaður í eitthvað, er
honum þótti næl'stæðara. —
Þjer hafið víst komið oft til
Swatou, Andersen? Þjer sem
þekkið Kína eins og buxnavas-
ana yðar......
Stýrimaðurinn strauk sjer
um ennið og reyndi að hrosa
um leið og hann svaraði:
— Jæja, það er nú of mikið
sagt, Knudsen. En jeg þekki
Swatou. Jeg lá þar einu sinni
veikur í þrjá mánuði. Og þar
misti jeg skipið.....
2. stýrimaður horfði á liann
án þess að segja nokkuð. Hann
vissi að þetla var viðkvæmt
atriði. Hafði ekki orðið ein-
hver urgur út af yfirheyrslun-
um eftir strandið þarna á Kína-
strönd? Bannvörufarmur, vopn
eða eittlivað þvílíkt? Það mundi
vafalaust særa gamla manninn,
ef hann færi að inna eitthvað
nánar eftir því. — En nú sneri
Andersen gamli sjer allt i einu
að honum og liorfði i augu hon-
um:
— Það gildir mig einu hvort
þjer trúið mjer eða ekki, Knud-
sen, sagði hann. — En jeg hafði
ekki hugmynd um að jeg hafði
bannvöru um borð. Ekki gat jeg
gengið um lestina með kúbein
í hendinni og brotið upp alla
kassana, sem áttu að fara til
MacDowell skipahöndlara í Swa
tou. Það kom líka á daginn
eftirá, að hans góða nafn hafði
verið mishrúkað. Já, þjer þekk-
ið víst þann góða gamla heiðurs-
mann, Knudsen?
— Jeg hefi aldrei komið lil
Swatou áður, sagði 2. stýrimað-
ur. En einum ákota meira eða
minna........
— Þetta er engin lygi, sem
jeg segi, sagði Andersen slýri-
maður og varð þungbrýnn. —
MacDowell er maður, sem að
sparar ekki eyririnn þegar svo
ber undir. Jeg lá rúmfastur hjá
honum þrjá mánuði, eftir að
jeg hafði fótbrotnað i ofviðrinu,
sem við Ientum í þegar við
strönduðum fvrir norðan bæ-
inn. Það er ekkert viðunanlegt
sjúkraliús til þarna í bænum.
Og ekki vildi hann lofa mjer
við borga grænan eyri fyrir mig,
og jeg neita því ekki að mjer
þótti vænt um það. Því að þetta
litla, sem jeg hafði aurað sam-
an, fór í málaflutningsmann-
inn, sem flutti fyrir mig málið,
þegar jeg var sakaður um að
hafa flutt bannvöru. Jæja, enda
tókst honum að fá mig sýkn-
aðan. En þá voru peningarnir
þrotnir — og skipið misti jeg.
Og siðan hefi jeg ekki fengið
annað skip.
2. stýrimaður þagði. Andersen
gamli var einstakur heiðurs-
karl; honum var sannarlega
vorkunn. Hann langaði til að
segja einhver hughreystingarorð
við hann, en þá byrjaði Ander-
sen aftur:
— Vitið þjer hvað mjer finnst
svo leitt? Að hafa aldrei getað
endurgoldið MacDowell, bless-
uðum manninum, þennan gamla
greiða! Og að hafa ekki nein-
ar líkur til að geta það nokkurn-
tíma, úr því að maður er alltaf
svona bláfátækur.
— Ojæja.... fátækur.........
— Á mínum aldri liefði jeg
annaðhvort átt að hafa skip til
að stjórna eða eiga laglegt og
litið hún á Thurö eða í Taas-
inge, kunningi, en ekki að
þurfa að ganga sjer til húðar
á siglingum til Kína. Jæja, en
skítt veri með það og svei þvi.
Hvað sem þvi líður þá hlakka
jeg til að sjá Mac gamla aftur,
jafnvel þó að jeg fái aldrei
tækifæri til að endurgjalda
honum gamlan greiða.
"p1 N TVEIMUR dögum seinna,
að kvöldí, var Andersen
stýrimaður í talsvert betra
skapi en liann hafði verið
síðast, i stjórnpallinum. Hon-
um hafði reynst MacDowell
sá gamli þurn Skoti sem áður,
með glettu í augnakrókunum.
Nú sátu þeir, danski stýrimað-
urinn og hann, inni í einka-
skrifstofu liins síðarnefnda
með wliisky fyrir framan sig,
og höfðu fyrir skemstu snætt
mergjaðan miðdegisverð. Og
þeir voru simalandi.
Allt í einu sagði MacDowelI:
— Þið ætlið þá að sigla á
morgunn ?
— Já, jeg býst við að við
verðum búnir með hleðsluna
um miðjan dag, sagði Andersen.
Og svo verður vist bið á því
að við sjáumst aftur, bætti hann
við í angurværum róm.
Skotinn svaraði ekki; hann
var auðsjáanlega að hugsa um
eitthvað. En nú rauf Daninn
þögnina: — Það er eitt, sem
mæðir mig, Mac!
— Hvað er það?
— Það er þetta, að jeg verð
aldrei þess umkominn að end-
urgreiða þjer það, sem þú gerð-
ir fyrir mig forðum, sagði hann.
— Jeg rjetti vist aldrei við
framar.
Skotinn horfði á hann. Svo
stóð hann upp, gekk yfir þvert
gólfið og opnaði dyrnar livat-
lega. Andersen stýrimaður horfði
á liann með furðusvip. Kaup-
maðurinn lokaði gangdyrunum
og kom inn aftur.
— Það er enginn þarna
frammi við, en ekki skaðar að
fara varlega. Svo ýtti hann
stólnum sínum nær Andersen
og sagði í hálfum sljóðum: —
Þjer segið að þjer getið aldrei
endurgoldið mjer það, sem jeg
gerði fyrir yður. En nú hafði
jeg ætlað mjer að biðja' yður
að gera mjer greiða — greiða
sem getur stofnað yður í hættu,
ef hann kynni að komast upp.
En jeg veit engan nema yður,
sem jeg gæti spurt....
Andersen stýrimaður starði
á fornvin sinn. Hann botnaði
ekkert í hvert hann væri að
fara, en Skotinn brosti lítils-
háttar:
— Þjer vitið að hjer hefir
verið talsvert óróasamt upp á
síðkastið? hagði hann.
—- Já, hvað hjet liann nú
aftur, þessi ræningjaforingi?
Ma-Wong? var ekki svo?
— Nei, það er ekki hann,
sem jeg á við. Þetla er erkibófi.
En sem betur fer hefir lögregl-
an víst náð i óaldarlýðinn hans.
Nei, guði sje lof, það er ekki
hann, sem jeg á við þegar jeg
tala um óeirðir; það er Li,
hershöfðingi, sem jeg var að
hugsa um. Þetta er alveg fyrir-
taks maður, sem hefði komist ,
á græna grein í lífinu, ef hann
hefði haft hepnina með sjer.
Því að sannast að segja vildi ‘
jeg nú heldur hafa haft hann
íyrir stjórnanda hjef í fvlkinu
en þessa stjórnarnefnu, sem við
höfurn hjerna núna. Li liers-
höfðingi var vinur minn. Og
nú er hann horfinú. En. . . .
— En?
Hann á son, sagði Skotinn
dálítið hikandi, — sem mig >
langar til að bjarga. Bara að
jeg gæti það! Og svo duttuð
þjer mjer i hug, herra Ander-
sen.
Daninn leit á vin sinn. —
Hafið þjer kanske falið hann
lijerna í húsinu, Mac? spurði
hann.
— Nei, svaraði Skotinn óða-
mála. — Elcki þori jeg það.
Því að ef útsendarar stjórnar-
innar finndu hann hjerna þá
væri líf mitt ekki túslcildings
virði — nei, en jeg' get altaf
komið orðum til ^hans. Bara
að jeg fengi færi á að koma
honum burt úr bænum.
— Er þetta uppkominn mað
ur, eða bara stráklingur?
Hann er uppkominn. Gætuð
þjer hugsað yður ráð til þess
að koma honum heilum á húfi
út úr bænum? Skotinn horfði
rannsakandi eftirvæntingaraug-
um á stýrimanninn.
Andersen klóraði sjer hak
við eyrað. Svo sat hann kyrr
um stund með hönd undir kinn.
— Það er engin leið að fá
hann lögskráðan á skipið. Við
höfum mann í hverju rúmi.
Og það nær ekki heldur nokkri
átt að fela hann í lestinni, því
að við förum með ballest til
Nankin,g. En hver veit nema
það væri hugsanlegt að jeg vissi
ráð fyrir því.
Það glaðnaði yfir Skotanum.
— tJr því að þjer segið svona
mikið þá er jeg viss um, að
þjer ráðið fram úr þessu, sagði
hann og kveikti sjer í nýjum
vindli.
En ef þetta færi nú illa, hvað
þá ? sagði Andersen.
— Þá stöndum við hlið við