Fálkinn - 27.04.1945, Page 8

8
t’ÁLKINN
Vísindamaður og morðingi
— Leyndardómur rannsóknarstofu Johns Websters prófessors —
Lífið er stundum átakanlegra en hryllilegasta skáldsaga.
Það sannar m. a. eftirfarandi frásögn, sem dagsönn er
í öllum atriðum.
GLÆPASAGAN hefir sannað, að
vitsmunir, gott uppeldi og góð
staða eru ekki ávalt trygging fyrir
vammlausu líferni einstaklingsins, —
En sjaldan hefir sagan um ástríðu-
glæpamanninn sannast í hrottalegri
mynd, en skjölin í málinu Webster-
Parkman skýra frá. Þetta mál vakti
feikna umtal í Bandaríkjunum á sín-
um tíma og bergmálið af því heyrð-
ist alla leið til Evrópu.
Dr. Jolin Webster var prófessor í
efnafræði og steinafræði við Har-
vardháskóla, elsta og frægasta há-
skólann í Bandaríkjunum. Hann var
vitmaður meiri en í meðallagi og
sem vísindamður naut hann álits í
tveimur heimsálfum. Hann hafði
ungur tekið doktorspróf í læknis-
fræði, hafði gefið út ýms lærdóms-
rit og var meðlimur margra vísinda-
féiaga. Við dauða föður síns 1833,
erfði hann fimtíu þúsund dollara,
sem talin var stór upphæð í Ameríku
í þá daga. Nolckurn hluta þessa
fjár notaði hann til að byggja sér
hús í Cambridge, en þar er Harvard-
háskóli. Hann kvongaðist og hélt sig
ríkmannlega — í rauninni ríkmann-
legar en prófessorslaunin leyfðu.
Það varð ógæfa hans.
í þá daga átti George Parkman
heim í Cambridge, nraður sem flest-
ir könnuðust við. Hann var einkenni-
legur í háttum, græddi fé á kaup-
sýslu, þótti naumur hversdagslega,
en hafði til að ryðja sig á stundum.
Þannig var hann mjög örlátur á fé
við Harvardháskólann, og lét byggja
læknifræðideikl handa lionum á sinn
kostnað, og eitt prófessorsembættið
við háskólann var kennt við Park-
man.
Webster prófessor hafði sakir
eyðslu sinnar orðið skuldugur ýms-
um, og var Parkman meðal lánar-
drottna hans. Einu sinni hafði hann
lánað Webster 500 dollara, en af
því endurgreiddi Webster ekki nema
68. Nokkrum árum siðar var Webst-
er enn í klípu, og reittu vinir hans
liá saman sex hundruð dollara og
lánuðu honum — þaraf voru 500
frá Parkman. Til hægðarauka var
Parkman einn skrifaður fyrir öllu
láninu, en Webster setti að veði fyr-
ir því húsgögn, bækur og vísinda-
legt safn. Skyldi lánið greitt með
fjórðungi upphæðarinnar árlega.
Webster greiddi afborganirnar
reglulega fyrst i stað, vafalaust til
þess að geta haldið iánstrausti sínu
við áfram. En eftir fimtán mánuði
átti að fara að gera lögtak í liúsinu
hans. í nauðum sínum sneri Webst-
er sér nú til Shaw nokkurs, sem
var mágur Parkmans. Komst hann
við af vandræðum hans og útvegaði
lionum 1200 dollara, gegn tryggingu
í steinasafni Websters, en það var
þegar veðsett Parkmann fyrir hinu
láninu. Um það vissi Shaw auðvitað
ekki.
Parkman komst af tilviljun að
þessum svikum, og þó að þetta væri
meinhægðar maður varð hann nú
sárreiður. Uppfrá því augnabliki var
hann jafnan á liöttunum eftir Webst-
er. Prófessorinn fékk aldrei aðgleyma
að hann væri á barmi gjaldþrots eða
jafnvel þess, sem verra var.
í nóvember 1849 skarst í oddana.
Parkman var alltaf á liælunum á
Webster, bæði heirna hjá lionum
og á liáskólanum, til að heimta af-
borganir. Hann hafði meira að segja
orð á sviksemi Websters í samtölum
við aðra.
Þann 22. nóvember lieimsótti
Parkman enn Webster bæði heima
og i liáskólann, og daginn eftir fór
Webster til hins ósveigjanlega lán-
ardrottins síns og bað hann um að
koma til sín í læknadeildina kl. 2
þá um daginn. Parkman fór að
lieiman skömmu fyrir tvö — og
kom aldrei aftur.
Eftir nokkurn tíma fór fjölskylda
hans að undrast um hann, og dag-
inn eftir var hafin dauðaleit að hon-
um. Auglýsingar um allt að 300 doll-
ara verðlaunum fyrir upplýsingar
um Parkman, voru festar upp viðs-
vegar í Cambridge og Boston, sem
er þar skammt frá. Áin var slædd
og ýms hús rannsökuð, þar á meðal
— fyrir siðasakir — læknadeildin.
Engum datt í hug að gruna Webster
prófessor, sem tók lögreglunni með
hinni mestu alúð og þóttist vilja
allt fyrir hana gera.
Síðdegis á sunnudag, tveim dög-
um eftir hvarfið, heimsótti Webster
prófessor bróður hins horfna, prest-
inn Francis Parkman, og sagði hon-
um að hann hefði mælt sér mót við
Parkman þennan föstudag, sem hann
hvarf. Sagðist liann ekki hafa vitað,
að nokkuð sérstakt væri lagt upp úr
þessu, fyrr en liann hefði lesið það
i blöðunum. Þegar þeir liittust, hélt
Webster áfram, liafði liann borgað
Parkman 483 dollara og nokkur
cent. Parkman hafði haldið á nokkr-
um blöðum i hendinni og hefði rek-
ið pennann sinn af afli gegnum
þau, er hann hafði tekið við pen-
ingunum. Þegar Webster hafði minst
á að kalla inn tryggingarbréfin fyr-
ir láninu, hefði Parkman svarað:
„Eg skal sjá um það!“ og farið svo
út í flýti.
Presturinn spurði þá livort bróðir
hans hefði látið strika þinglýsingu
veðsins út, í veðinálabókunum, en
þá hafði komið hik á Webster og
hann svarað að það vissi hann ekki,
en skyldi athuga það.
Presturinn varð dálítið forviða á
því, að Webster talaði mjög til-
finningalaust um allt þetta, og ekki
bar hann við að votta prestinum
samhryggð sína.
Hann sagði mörgum þessa sögu
um veðbréfin og virtist vera annt
um að koma henni sem viðast. Þó
undarlegt megi virðast varð enginn
til að furða sig á því, að Parkman,
sem var samviskusemin sjálf, hefði
átt að ógilda veð, sem jafnframt var
fyrir annara manna lánum, undir
eins og- hann hefði sjálfur fengið
sitt.
Að öðru leyti hagaði Webter sér
alveg eins og liann liafði verið van-
ur, og líka gagnvart lögreglunni,
sem kom nokkrum sinnum enn í
læknadeildina. En þó var það einn
maður, sem fór að gruna sitt af
liverju, og það var húsvörðurinn
i læknadeildinni, Littlefield. Hann
bjó í luisinu ásamt konu sinni og
átti að sjá um lampana þar, og ofn-
ana og lireingerningar.
Littlefield hafði verið nærstaddur
þegar Parkman sagði við Webster
að nú yrði hann að fara að standa
fyrir sínu máli og hann hafði rent
grun i hvernig skiftum þessara
tveggja mundi vera varið. Sama
daginn liafði Webster spurt hann
ýmsra kynlegra spurninga viðvikjandi
kjallaranum undir líkskurðarstofunni
og livort verið væri að lagfæra eitt-
livað þar. Daginn áður en Parkmian
hvarf hafði Webster beðið Little-
field að ná í ofurlítið af blóði á
sjúkrahúsinu — liann þyrfti að nota
það við tilraun, sem hann ætlaði að
sýna á fyrirlestri daginn eftir. Á
föstudag sagði húsvörðurinn að sér
hefði ekki tekist að ná í blóðið, og
sama dag rakst hann á stóran ham-
ar bak við hurðina i einu af lier-
bergjum Websters, og fór með hann
inn i rannsóknarstofunna. Sá hann
hamarinn aldrei framar og leitaði þó
að honum.
Klukkan lcortér fyrir tvö á föstu-
dag sá Littlefield Parkman koma
gangandi, liraðan í spori eins og
hann átti vanda til. Hann tók ekki
eftir hvort Iiann fór inn í hygg-
inguna. Han var að liugsa um sitt
verk, eins og hann var vanur, og
staldraði meðal annars við í rann-
sóknarstofu Websters. Hurðin var
læst innanfrá — en það var mjög
óvenjulegt — og hann heyrði að
Webster var þar inni. Meira að
segja voru dyrnar að fyrirlestrar-
sal Websters læstar líka. Klukkan 5
sá hann að Webster gelck niður stig-
ann baka til, og var með kerti í
liendinni. Hann slökkti á þvi og
fór út um bakdyrnar.
Þegar húsvörðurinn fór síðustu
hringferðina um húsið um kvöldið
voru stofur Websters enn læstar.
Laugardag kom Webster klukkan 11
árdegis, og þó átti hann ekki að
halda neinn fyirrlestur þá. Var hann
þar nokkrar klukkustundir eitthvað
að sýsla. Síðdegis á sunnudag, eftir
að hvarfið var orðið öllum kunnugt,
kom Webster til Littlefield þar sem
hann stóð á götunni og var að tala
við kunningja sinn, og spurði hann
livenær hann liefði séð Parkman
síðast. Littlefield svaraði að hann
hefði séð hann um klukkan hálf
tvö föstudag. Einmitt um sama
leyti sem ég horgaði honum 483 doll-
ara og 60 cent, sagði Webster þá og
fór svo að lýsa þessu nánar. Hann
barði stafnum við og við, virtist órór
og var undarlegur. Hann forðaðist
að horfa framan í Littlefield.
Þá var það sem grunurinn vakn-
aði hjá húsverðinum. Um kvöldið
sagði hann við konu sina, að hann
ætlaði að setja á sig allt, sem Webst-
er aðhefðist. Webster lét ekki Little-
field kveikja upp i ofninum hjá sér,
hvorki mánudag né þriðjudag. Lög-
reglan lcom og skoðaði húsakynnin,
en húsvörðurinn, sem ekki vildi eiga
á hættu að missa stöðuna, þagði.
Á þriðjudaginn, sem var hinn
ameríkanski „Thanksgiving Day“,
varð hann mjög forviða er Webster
gaf honum kalkúna, en það er þjóð-
arrétturinn á þeim degi. „Tilhugsun-
in um að harin gæfi nokkrum eyris
virði, kom mér undarlega fyrir.“
Allan þennan tíma var Webster
sístarfandi á rannsóknarstofu sinni,
og þó var háskólaleyfi þessa- viku.
Miðvikudagsmorguninn kikti Little-
field gegnum skráargat, en gat aðeins
séð að prófessorinn var á hreyfingu
inni. Síðdegis tók hann eftir að
mikinn hita lagði frá þilinu milli
rannsóknarstofunnar og stigans. Hann
vissi, að þessi hiti hlaut að koma i
frá ofni, sem aldrei liafði verið not-
aður áður. Webster var farinn og
húsvörðurinn reyndi að komast inn
um dyrnar. Það tókst ekki en loks
gat hann skriðið inn um glugga.
Eldurinn i ofninum var kulnaður,
en auðséð var að mikið liafði 'verið
kynt. Annars sá hann ekkert grun-
samlegt nerna nokkra hletti á stiga-
þrepi rannsóknarstofunnar. Littlefiekl
drap fingri á einn þeirra og stakk |
í munn sér. Hann fann einkenni-
lega súrt bragð.
Þegar lögreglan kannaði húsa-
kynni stofnunarinnar hafði henni
sést yfir einn stað. Það var snyrti-
klefi, sem Webster einn hafði lykil
að. Liltlefield rámaði í að athygl-
inni hefði verið beint frá þessum
stað þegar lögreglan kom í heim-
sókn. Þarna inn var aðeins hægt að
komast með einu rnóti — með því
að gera gat á kjallaraloftið undir
klefanum. Og nú var kominn hugur
í húsvörðinn og hann afréð að gera
þetta.
Hann var tvo daga að því — auð-
vitað þegar Webster var fjarverandi.
Áður en hann hafði lokið við það ,
kom lögreglan í lieimsókn i þriðja
sinn. Húsvörðurinn sagði lienni nú
frá livað hann liafði fyrir stafni,
og meðan hann var að tala við lög-
regluna um þetta, kom Webster, en
fór aftur eftir nokkrar minútur. Eftir
fimm mínútur hafði Iiann lokið verlc-
inu, rétti kerti upp úr gatinu og sá
mjaðmir á manni og tvo fætur, sem
limaðir liöfðu verið frá. Skjálfandi
af geðshræringu flýtti hann sér að
skýra frá þessari uppgötvun. Eftir
nokkrar mínútur var lögreglan kom-
inn á vettvang, og þrír þjónar farnir
heim til Webstcrs prófessor, að
sækja hann. Þeir hittu hann í dyr-
unum þar sem hann var að kveðja
einhvern kunningja sinn. Elsti lög-
regluþjónninn sagði honum, að lög-
regluna langaði til að kanna liúsið
einu sinni enn og bæði hann um
að vera viðstaddan. Hann var fús til
þess, setti á sig aðra skó, hatt, fór
í frakka og settist upp í vagninn, sem
beið. Hann nam staðar við fangelsið