Fálkinn - 16.11.1951, Blaðsíða 5

FÁLKINN
5
Hann vann ósleitilega að því
að auglýsa vélina. Sjálfur fór
hann um á markaðsslöðunum,
með afarmikið alskegg, og hélt
þar ræður og auglýsti ágæti vél-
arinnar. Þeim félögum tókst að
ná saman fé til að smíða vélina
í stórum stíl og sjálfir lifðu
þeir við sult til þess að spara
hvern eyri handa fyrirtækinu.
Loks komst verksmiðjan á
stofn í New York.
En nú urðu þeir fyrir áfalli.
Elias IIöw , liugvitsmaður, sem
með réttu njá teljast hinn upp-
lvaflegi höfundur saumavélar-
innar, höfðaði mál gegn þeirn
og krafðist 5.000 dollara skaða-
hóta. Og jafnframt lcærði hann
Singer fyrir þjófnað á eikna-
leyfi.
Nú lá við að Singer féllist
hugur í fyrsta sinn og um stund
missti hann alla stjórn á sjálf-
um sér. Þetta varð til þess að
koma fótunum undir aðra am-
eríska ætt og gera liana auðuga
til þessa dags.
Singer hljóp í ofboði til mála-
flutningsmannsins Edward
Clark á Broadway og hað hann
að flytja málið fyrir sig. Og
Clark sá þegar að liér var leik-
ur á horði og hauðst til að ger-
ast verjandi lians gegn því að
liann yrði hluthafi að liálfu í
fyrirtækinu. Þetta var hægt, því
að fyrri meðeigandi Singers,
Phelps, var alveg vonlaus um
árangur af. málinu, og seldi
sinn hlut í fyrirtælcinu fyrir
(5.000 dollara. Sú sala svipti
hann og afkomendur lians mörg
um milljónum dollara.
Aldrei hafa jafn ólíkir menn
og Singer og Clark grætt millj-
ónir saman. Clark var alger
andstæða Singers, talsverður
þumbari, mjög íhaldssamur mála
flutningsmaður, sem aldrei
skipti skapi. Meðan Singer lifði
reyndi liann þráfaldlega að
bola Clark út úr fyrirtækinu og
var að gera hann brjálaðan, og
frú Clark var alltaf að nauða
á manninum sínum: „Seldu
hlut þinn svo að við getum
losnað við þetta viðbjóðslega
skrýmsli.“ En Clai’k var hyggn-
ari en svo að hann gerði það.
Áframhaldandi sigurför Sing-
ersaumavélarinnar er ekta am-
erísk saga — og enda lika ver-
aldarsaga. Enn þann dag í dag
stcndur Singervélin ósigruð og
er fremst í samkeppninni við
allar þær mörgu saumavélateg-
undir, sem siðan hafa komið
á markaðinn. En nú var barátt-
an háð með öðrum vopnum.
Fyrri saumavélasalarnir í Am
eríku háru iþung vopn. Einu sinni
mætti sölumaður frá Singer
keppinaul snum frá Wheeler
A Wilson á drykkjukrá ein-
3(bert Einstein
heima hjá sér
Þetta er frásögn blaðamanns, sem var svo heppinn að hitta Albert Einstein
heima hjá honum í góðu tómi.
Til þess að fyrirbyggja allan mis-
skilning strax: Albert Einstein er alls
ekki mannafælinn vísinda-sfinx —
ekki utan við veröldina og úti á þekju
né sinnulaus um allt nema lærdóm
sinn, svo sem sumir blaðamenn hafa
lýst honum, enda hafa þeir ekki verið
svo heppnir að komast inn fyrir dyrn-
ar hjá honum.
Þvert á móti! Sá sem komið hefir
heim til Einsteins i litla, látlausa hús-
ið hans í Mercer Street 112 í Prince-
town og orðið svo gæfusamir að vinna
tiltrú hans, vita að mesti visindamað-
ur vorrar aldar er líka ágætur sam-
kvæmismaður. En auðvitað er það
skiljanlegt að Einstein verði að breyta
um símanúmer á hverjum mánuði —
þótt hann hafi leyninúmer — og hann
geti ekki tekið á móti hverjum og
einum, sem daglega kemur að gráa,
litla húsinu hans — það hús er ann-
ars þannig útlítandi að maður gæti
vel hugsað sér að eigandinn væri eim-
reiðarstjóri eða póstafgreiðslumaður.
í þetta hús sendir fólk úr öllum átt-
um veraldar bréf viðvíkjandi uppgötv-
unum sínum og hugdettum. En gamli
gráskeggjaði pósturinn, sem ber þang-
livers staðar í vesturfylkjunum.
Þeir þrifu þegar í stað skamm-
hyssurnar sínar. Singer-maðurinn
varð að vanda fyrri til og
keppinauturinn datt niður dauð
ur, með tvær kúlur í liöfðinu.
Síðar um kvöldið var Singer-
maðurinn barinn í hel af fylgis-
mönnum Wheeler & Wálson.
Frá öllu þessu gæti Singer-
saumavélin sagt, ef hún talaði
eins vel og liún saumar.
vísindamaðurinn með ógreidda hár-
lubbann, — sem er miðja vegu milli
þess að vera hvítur og úlfgrár. —
Skák er ein af uppáhalds dægradvöl-
unum mínum. Manni tekst að gleyma
ýmsu yfir skákborðinu, til dæmis því
hve tóbaksuppskeran var slæm i ár.
Þarna í Princetown ræktar Ein-
stein nefnilega tóbalcið sitt sjálfur,
eins og hann gerði í Berlín forðum.
Vitanlega þarf hann þess ekki, þvi
að aðdáendur hans um víða veröld
senda lionum tóbak i blikkdósum —
allar luigsanlegar tegundir.
Jafnframt skákinni á Einstein aðra
góða dægradvöl — hann hefir ákaf-
lega gaman af tónlist. Vill helst heyra
meistara þýskrar, franskrar og nor-
rænnar tónlistar. Hann á það til að
sitja við útvarpstækið tímunum sam-
an og hlusta á symfóníutónleika og
óperur. Á ömurlegum kvöldum þegar
' rigningin bylur á rúðunum tekum
hann fram fiðluna sína, og á þetta
gamla hljóðfæri, sem gengið hefir í
arf leikur hann uppáhaldslögin sin,
eftir Fritz Kreisler og Sibelius.
— Eg veit að ég er enginn tón-
snillingur, en ég hefi gaman af hljóm-
list. Eg elska lífið — og ég elska
timann. Þér skiljið — ég liefi tima,
óendanlega mikinn tíma ....
Og sá sem lieimsækir Einstein skil-
ur að þetta eru ekki innantóm orð.
Maðurinn sem er meira virði fyrir rit-
handarsafnarana en hvaða heimsfræg-
ur stjórnmálamaður eða leikkona sem
er þegar hann skrifar nafnið sitt,
gefur sér tíma til þess að njóta lifs-
ins í ró og næði.
Hann metur máltiðirnar mikils. Og
eins og gefur að skilja verður hann
glaður þegar hann fær vestur í Amer-
iku þýska rétti, sem minna liann á
gamla daga. Maðurinn, sem allur heim-
urinn hlustar á með athygli, er hann
hefir eitthvað að segja, gleymir bæði
himingeiminum og öllum stærðfræði-
setningum og reikningsþrautum þegar
uppáhaldsmaturinn lians keniur á
borðið: grísalappir með súrkáli og
baunastöppu. Og liann afþakkar rúss-
nesk styrjuhrogn og humar með maj-
onnais ef húsmóðirin ber á borð al-
Niðurlag á bls. 14.
að hundruð bréfa á hverjum degi, veit
að fæstum þeirra verður svarað.
Albert Einstein býr í þessu fátæk-
lega húsi ásamt systurdóttur sinni,
sem sér um heimilið og ver Einstein
gegn mönnum, sem reynast sérstak-
lega nærgöngulir. Þeir sem fá að koma
inn til Alberts Einstein verða fyrst að
þola prófandi augnaráð ráðskonunn-
ar.
— Teflið þér skák? spyr gamli
BOVRIL
kjötkraftur
vW'wlCÉ • iI l i j WWJjím inniheldur allt það besta úr
BOVRIL - bragð bætir matinn
|