Fálkinn - 28.03.1952, Síða 2

2
FÁLKINN
//Onrðuvinn oltknr"
Næst birtast greinar um gulrætur eftir Ragnar Ásgeirsson, uppeldi kálplantna
eftir Jóel Jóelsson og kvilla i trjám og runnum eftir Ingólf Davíðsson.
Val útsœðis
Þeir kostir, sem við viljum fraiii-
hefja varðandi kartöfluræktun og
taka tillit til, þegar um útsæðisval
er að ræða, eru vaxtarkröfur og upp-
skerumagn. Ennfremur bragðgæði,
þurrefnis- og fjörefnainnihald. Mót-
staða gegn sjúkdómum, geymsluþol,
lögun eða form kartöflunnar og
hvernig er að rækta liana.
Yfirleitt má segja að garðeigend-
ur liafi of lítinn gaum gefið þvi að
verða sér úti um gott útsæði, þó að
vísu að þetta hafi breyst hin síðari
ár til batnaðar og má þar þakka á-
hrifum og árangri tilrauna þeirra
er gerðar liafa verið i Gróðrarstöð-
er mjög rík af C-bæticfni, cn það
er það fjörefni, sem vöntun cr á í
okkar einhliða fæðu mestan tima árs-
ins og full ástæða er til að taka
meira tillit ti! en verið hefir fram
til þessa.
Rauðbleikar íslenskar kajrtöflur
eða „Ólafsrauður" en svo eru nefnd-
ar þær kartöflur, sem fengist liafa út
af stofnræktuninni hjá Ræktunarfé-
lagi Norðurlands eða Gróðrarstöðinni
á Akureyri. En það cr Ólafur Jóns-
son fyrrv. tilraunastjóri, sem var
upphafsmaður þeirrar ræktunar og
hefir því afbrigðið ver.ið kennt við
nafn hans.
Þessar kartöflur eru að gæðum
svipaðar gullauga, en gefa ekki eins
góða uppskeru ef tiðarfar er undir
op/rur vaxa,
ár augunum
'trur vaxa
Jarðrenglur wei
I^tártöf/u/Q-
þmhmt HrtSfíqftrtmtf'
\hart6flurnf bftnium og
9sl|tbN aÍdlStiuWk

fvlhtKáf'.mjéhif
narfcf/iíMtíi/ /nej tutau/n \
Kartöflujurt á ýmsu
þroskastigi. Myndin
er úr bókinni ,,Gróð
urinn" eftir lngólf
Daviðsson, magister.
inni á Akureyri hin siðustu 20 ár,
en þar hefir hið gamla islenska af-
brigði „rauðar islenskar“ verið stofn
rœktaðar með þeim árangri að feng-
ist liefir þroskameira afbrigði en
það gamla var. Þurrefnismagn og
hragðgæði aftur á móti fullt svo mik-
il eða meiri.
Þá hefir tilraunastöðin á Sáms-
stöðum gert tilraunir með kartöflu-
tegundir í tugi ára. Og i stuttu máli
sagt þá liafa þær niðurstööur feng-
ist, sem eru í fullu samræmi við
reynslu hinna einstöku ræktunar-
manna, að það eru nú aðeins 3—4
afbrigði sem réttlætanlegt er að
rækta hér til manneldis og upp-
fylla best ofannefndar kröfur. En
það munu aftur á móti vera ræktað-
ar hérlendis 15—20 afbrigði af
kartöflúm, sem m. a. hafa orðið til
þess að sjaldgæft er að sjá algjör-
lega hreinar sortir í einum og sama
poka, þó að I. fl. verslunarvara eigi
að teljast.
Bestu afbrigðin eru þá:
Gullauga, sem hefir um 22,5%
þurrefnisinnihald og gefur allt að
25—30 tunnur af uppskeru af 1000
m2 í meðalárferði. Smælkislítið
og sérstaklega góð i ræktun. Jarð-
stönglar stuttir og uppskeran ligg-
ur þvi svo til fast upp við móður-
kartöfluna í mótsetningu við hvað
er hjá rauðum islenskum, sem hafa
langa jarðstöngla. Gullaugakartaflan
meðallagi yfir sprettutimann m. ö.
o. seinþroskaðri. Misjafn jarðvegur
og notkun áburðar virðist ekki hafa
eins næm áhrif á „Ólafsrauð" og gull-
auga.
Ben Lomond hefir gefið yfirleitt
góða uppskeru hér sunnanlands að
minnsta kosti. Ifefir þann kost fram
yfir gullauga t. d. að hún er ekki
viðkvæm í upptöku, S])ringur ekki
eins og gullauga er gjarnt í kalk-
ríkum jarðvegi og þurrkatíð. Ben
Lomond geymist vel en heldur þó
hvergi nærri bragðgæðum eins og
t. d. „Ólafsrauður“.
Skán-kartaflann á rétt á sér til
ræktunar fyrir sumarneyslu. Er
snemmvaxinn og sæmileg matarkart-
afla ])egar hcnnar er neytt fljótlega
eftir upptöku, en þolir illa geymslu.
Er vatnsmikil við þau vaxtarskil-
yrði sem hér eru.
Um hin ýmsu afbrigði tel ég ekki
ástæða að fjölyrða, en vil leyfa
mér að undirstrika, að hreint og
hraust útsæði er og verður undir-
staðan að öruggri ræktun og þvi
verður hver og einn að kappkosta
og spara ekki á þvi sviði að vcrða
sér út um algjörlega heilbrigt út-
sæði.
Hin síðari ár hefi ég leitast við að
útvega útsæði frá ósýktum og mygglu
lausum ræktunarsvæðum norðan-
Frh. á bls. 14.
<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<
''
>r
''
'r
''
>'
''
''
'r
'r
''
''
''
''
''
'r
''
''
' >
'r
''
''
''
''
''
' '
''
' /
'l'
''
''
''
''
DREHE
SHAMPOO
HltlM
er sennilega heimsins vinsælasta og mest notaða
hárþvottaefni.
IMtlM
fæst í þrem stærðum.
DREIE
er einmitt það, sem hentar yðar hári best.
UMBOÐSMENN:
SVERRIR BERNHÖFT H.F.
j\
j\
J\
J\
J\
J\
/\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
J\
'A
J\
j\
J\
J\
j\
j\
J\
j\
/\
j \
j\
j \
J\
j\
j\
j\
j\
j\
> > > >>>">>»>>»>•>■>

SKÓGRÆKT RÍKISINS
y Tilkynning um verð og sölu
trjáplantna vorið 1952
SKÓGARPLÖNTUR:
Birki 3/0 ................ pr. 1000 stk. kr. 600.00
Skógarfura 2/0 og 2/1 .......— — — — 500.00
Siktagreni 2/2 ............ — — — — 1.500.00
Rauðgrcni 2/2 .............. — — — — 1.500.00
GARÐPLÖNTUR:
$ Birki 2/2 30 cni. og stærri ...... pr. stk. kr. 6.00
Reynir I. fl 60—80 cm..............— —- — 10.00
' Reynir II. fl. 40—60 cm.............— — — 6.00
Reynir III. fl. 25—40 cm.......... — — — 4.00
Alaskaösp I. fl., stýfð .......... — — — 15.00
Alaskaösp II. f 1., stýfð ........ — — — 10.00
.7 Þingvíðir 2/0 ................... -— — — 5.00
& Gulvíðir 2/0 ...................... — — — 3.00
Sitkagreni 2/2 ................... — — — 5.00
Sib. lerki 2/1 ................... — — — 5.00
\ Rauðgreni 2/2 ..................... — — — 4.00
Skógarfura 2/2 ................... — — — 1.00
Skriflegar pantanir sendist fyrir 20. april, Skógrækt
ríkisins, Borgartúni 7, eða einhverra skógarvarðanna:
Daniel Krisljánssyni, Hreðavatni, Borg., Sigurði Jónas-
syni Laugabrekku, Skag., ísleifi Sumarliðasyni, Vöglum
K S.-Þing., Guttormi Pálssyni, Hallormsstað, Garðari
Jónssyni, Tumastöðum, Rang.
Skógræktarfélögin taka einnig við pöntunum á trjá-
plöntum og sjá flest um dreifingu þeirra til einstakinga
á félagssvæðum sínum.
Pantanir sem berast eftir 20. apríl verða ekki
teknar til greina.
■S.'Sr'SSSSSSSr'r'r'SSSr'Sr'SSr'r'SSr'r'r-'SSSSr'Sr'SSr'r'r'r'r'r'SSr-'SSSS,',
\
•1