Fálkinn - 17.01.1958, Qupperneq 5

FÁLKINN
5
Hin fagra dansmær Lea Niako, öðru nafni Rita, sem leyniþjónustan fékk
til að njósna um pólska njósnarann Sosnovski.
verið steindauð áSur en Sosnovski-
mólið ihófst. Lena heitir mörgum
nöfnum, allt að því tólf. Það kunnasta
er Madame Docteur. Þvi að það var
hin unga Madame með tvær doktors-
gráður, sem tæplega tvítug skipulagði
njósnastarfsemina undir umsjón
Walters Nicolai ofursta, og var hús-
bóndi hennar frægu Mata Hari.
Richard frændi og Lena frænka
nota Ritu sem leikbrúðu og agn.
Henni er sagt að fara sér að engu
óðslega. í gagnnjósnastarfsemi er flas
ekki til fagnaðar. Þar getur lítil þúfa
velt þungu hlassi. Rita er dugleg og
býr vel í haginn fyrir sig. Og meðan
þessu fer fram fær leynijjjónustan
ný sönnunargögn.
„YFIRVINNA“.
Önnur hinna grunuðu aðalskvenna,
Renate von Natzniei', sem er skilin
við mann sinn, hefir flutt í eigin
íbúð og heldur sig nú miklu ríkmann-
legar en liin lágu laun hennar í ráðu-
neytinu geta leyft. Móðir hennar get-
ur alls ekki skilið hvernig dóttirin
hefir efni á að kaupa sér svona dýr
föt, og spyr hana vitanlega hvaða
auðkýfing hún liafi komist í kynni
við. — Ég vinn yfirvinnu i ráðu-
neytinu, svarar frú von Natzmer. Og
þetta er jafnframt ástæðan til þess,
að hún kemur svo oft seint heim á
kvöldin.
Móðir hennar, sem þekkir húsbónda
hennar í ráðuneytinu, hittir hann
einn góðan veðurdag á götunni og fer
að iiafa orð á, hve gott sér þyki að
dóttir hennar vinni fyrir svona mikl-
um peningum, en segir um leið, að
hún sé hrædd um að dóttir hennar
ofgeri sér á allri þessari yfirvinnu.
Ofurstinn skilur strax, að liér muni
ekki allt vera meö feldu — þótt hann
þykist vita að tekjur fnúarinnar muni
stafa úr annarri átt. Ungum dömum
hentar ekki alltaf að segja öðrum
frá ástamálum sinum, síst af öllu
mæðrum sínum. Eigi að síður telur
hann sjálfsagt að minnast á þetta við
leyniþjónustuna og fer til yfirmanns
hennar daginn eftir.
Og von bráðar hefir leyniþjónust-
an fengið sönnunargagn í hendur:
kvittanir fyrir því að ýmsar starfs-
konur í ráðuneytinu hafi tekið við
peningum af Sösnovski. Nú er liægt
að láta skríða til skarar. En það er
'ekki að vita nema fleiri hafi fallið
fyrir liinum töfrandi, pólska reið-
meistara. Auk Benitu barónessu von
Falkenhayn og frú von Natzmer hef-
ir ungfrú von Jena verið í sendi-
fcrðum með leyniskjöl, sem saumuð
hafa verið inn I nærfötin hennar.
Loks þykir orðið tímabært að láta
öxina ríða að rótum trjánna. Leyni-
þjónustan hefir gert leynilegu rikis-
lögreglunni aðvart, þvi að njósna-
foringjarnir hafa ekki heimild til að
handtaka fólk. Yfirmaður III. lög-
regludeildar er dr. Patscliowski og
deildarstjóri hans í pólskum málum
er Kobitzky — bæði nöfnin eru jafn
pólsk og á syndaselnum, sem þeir eru
að veiða.
Patschowski leigir sér herbergi á
næstu hæð fyrir ofan íbúð Sosnovskis
og leggur þangað hlustunartæki og
annað sem með þarf. Rita lætur hús-
bændur sina fylgjast rneð öllu. Einn
góðan veðurdag kemur aðvörun frá
henni: Reiðmeistarinn hefir orðið
þess áskynja að hann sé skyggður,
jörðin brennur undir fótum hans.
Þess vegna hefir ihann afráðið að flýja
aðfaranótt 18. febrúar. En til þess
að draga athygli frá flóttanum og
vinna tíma, ætlar hann að halda meiri
háttar veislu kvöldið áður, heima hjá
sér. Rita hefir séð um að Lenu frænku
yrði boöið í þá veislu. Hún klæðist
dýrustu klæðum, en Richard frændi
flytur sig upp á loftið til Patschow-
skis og hefir Kubitzky og tuttugu lög-
regluþjóna með sér. En þeir gera
sér vonir um miklu viðburðarikara
kvöld, en gestirnir sem streymdu inn
til Sosnovskis um 21 leytið.
Smellirnir í kampavínsflöskunum
eru eins og i hríðskotabyssum allt
kvöldið. Glaðværðin fer vaxandi með
hverri minútunni. Þarna er allt í kófi,
og engum liinna tuttugu lögreglu-
manna blandast hugur um, að það
sé drykkjarfargan en ekki veisla, sem
fram fer þarna fyrir neðan þá. Nú
er kominn tími til að láta til skarar
skríða. — Klukkan er á mínútunni
tvö.
Patschowski, Protze og Kubitzky
læðast niður stigann og tuttugu lög-
regluþjónarnir á eftir þeim. Þeir
nema staðar við aðaldyrnar. Þær eru
brotnar upp og þrumandi skipunarorð
heyrast eins og kaldur gustur um hita-
svækjuna inni í salnum. Kvenfólkið
æpir af skelfingu. Sumar fleygja yfir
sig sjali og skríða bak við stóla eða
sófa. Allt er á tjá og tundri.
Handfastir menn liafa þrifið í
barónessu von Falkenhayn og frú von
Natzmer og ungfrú von Jena. En öll-
um hinum gestunum liefir verið skip-
að að ganga út í vagnana, sem bíða
fyrir utan, og koma á lögreglustöðina.
Sosnovski, sem er kjólklæddur, bið-
ur um leyfi til að fara inn í baðklef-
ann og hafa fataSkipti. En lögreglu-
þjónn fer með honum, og getur á síð-
ustu stundu afstýrt því að hann gleypi
eiturskanmit, sem hann hefir falið
undir skyrtunni. Aðeins einn gestur-
inn fær að fara út frjáls ferða sinna.
Það er pólski sendiherrann, von
Gawronski, sem sýnir stjórnarpass-
ann sinn.
SIÐGÆÐI OG GULLKRÓNA.
Það er mislitt fé, sem flutt var úr
veislunni í yfirheyrslu og fangelsi
þessa stjörnubjörtu febrúarnótt.
Margir háttsettir liðsforingjar, kaup-
sýslumenn og listamenn eru þarna i
hópnum, kvenfólk sem er illa við að
sjá nafnið sitt í sambandi við hneyksl-
ismál i blöðunum og hefir miklu bet-
ur þroskaða hégómagirnd en siðferði.
Mjög kunn hefðarfrú, sem 'hefir
vanið komur sínar til Sosnovski án
vitundar manns síns, er í öngum sín-
um út af því hvernig fara muni í
fyrramáliö þegar maðurinn hennar
vaknar og hún er ekki komin heim.
Og nú reynir hún að beita öllum sín-
um töfrum við lögreglufulltrúann. En
hann er giftur og auk þess trúr þjónn
rikisins, svo að ekkert bítur á hann.
Daginn eftir fær leyniþjónustan fyr-
irspurn frá lögreglunni um þessa
konu, sem ekki er grunuð um njósn-
ir — livort henni verði haldið lengi
í fangelsinu. Og leyniþjónustuforing-
inn skipar að láta hana lausa, því að
gjálífið komi sér ekki við.
Conrad Patzig, sem var æðsti mað-
ur leyniþjónustunnar þegar Sosnovski
var handtekinn, sagði af sér áður en
dómur féll í þessu máli. Þá tók
Canaris við. En rannsóknin fór fram
í tíð Patzigs.
Árið 1950 hafði verið afráðið að
gera Patzig að yfirmanni vestnr-
þýsku öryggisþjónustunnar, sem þá
var í stofnun. Adenauer hafði
tjáð sig samþykkan því, og Ame-
ríkumenn og Bretar munu ekki
'hafa haft neitt við þetta að at-
huga. En Frakkar mótmæltu þessari
ráðstöfun. Það var nefnilega i tíð
Patzigs, sem þýska leyniþjónustan
hafði uppgötvað hvernig hægt var að
gera Maginot-línu ónýta — en einmitt
það var ein aðalástæðan til þess að
Frökkum féllust algerlega hendur er
Þjóðverjar réðust inn i landið I júni
1940. Vitanlega var það skylda hvers
leyniþjónustuyfirmanns að njósna
sem best uin virki og varnir óvinanna.
En hvað sem um Patzig má segja þá
varð það ekki hentugri maður, sem
Vestur-Þýskaland fékk sem formann
öryggisþjúnustunnar í hans stað. Það
var nefnilega landráðamaðurinn Otto
John.
Niðurlag næst.
MIÐSTÖÐVARNÆRFÖT. — f des-
ember fór leiðangur frá London til
suðurskautslandsins, en þar hafði
hann samvinnu við leiðangur sir Ed-
munds Hillary. Þessi leiðangur var
vel búinn og færir sér í nyt ýmsar nýj-
ungar, svo sem nærfatnað úr málm-
þræði, sem er hitaður upp með litlum
rafgeymi. Hér er einn ieiðangursmað-
urinn. Adams majór, að prófa nær-
fötin, en konan hans hefir prjónað
þau.
PAMIR-SLYSIÐ. — Þýska skólaskip-
ið „Pamir“, sem fórst í ofviðri við
Azoreyjar og aðeins björguðust 5
mdnn af, er þriðja þýska skólaskipið,
sem farist hefir á síðustu 25 árum.
„Pamir“ var glæsilegt skip, er það
klauf öldurnar, fyrir fullum seglum.
Kína er langfjölmennasta ríki i
heimi, enda það stærsta líka. En þar
býr tæpur fjórði hluti mannkynsins,
eða 602 milljónir (samkvæmt mann-
tali 1953). En fámennasta riki í lieimi
er Páfagarður i Róm. Þar búa 970
manns.