Fálkinn - 18.01.1961, Page 29

ið um sárið á enninu á honum. Hann
reif þær af sér í flýti.
Nú gat „Örninn“ loks haldið áfram
til Visby, en „Landsort" náði skipbrots-
mönnunum um borð. Þeir fóru beina
leið í heitt bað, fengu mikinn mat og
kaffi og fóru svo í rúmið. En nú kom
endurkastið. Thuresson, sem hafði sýnt
sig sem hetju allan tímann sem hætt-
an var mest, fór að gráta eins og barn.
Tundurslæðararnir svömluðu þarna
um góða stund, ef ske kynni að ein-
hver væri lífs á slysstaðnum. En leitin
varð árangurslaus — engir fleiri fund-
ust.
Fólkið í Visby, sem margt hafði átt
vini og vandamenn meðal farþeganna
á „Hansa“, vonaði í lengstu lög að þeir
hefðu bjargazt, en varð að gefa upp
alla von, þegar leitarskipin komu í höfn.
Mohlin og Thuresson fóru beint í
sjúkrahúsið, en þeir þurftu ekki ann-
að en góða hvíld til þess að komast
hjá öllum afleiðingum eftir hrakning-
ana.
Flest sænsku blöðin töldu fyrst í stað
að „Hansa“ hefði orðið fyrir rekdufli,
— en síðar komu nánari upplýsingar.
Eftir að þeir tveir, sem lifðu af, höfðu
verið yfirheyrðir, hölluðust flestir að
því, að tundurskeyti hefði grandað
skipinu.
Svo var rannsóknarnefnd skipuð í
málinu. Meðan hún starfaði, hófst áköf
blaðadeila um, að 3000 kíló af skotfær-
um hefðu verið í „Hansa“. Þetta var
miklu meira en farþegaskipum er leyft
að flytja. En hins vegar þótti sannað,
að engin sprenging hefði orðið í þess-
um skotfærafarmi.
„ÓKUNNUR“ KAFBÁTUR SEKUR.
Mohlin og Thuresson urðu að gefa
ítarlega skýrslu. Og smám saman náð-
ust um 1300 stykki af ýmiskonar braki
af skipinu og úr, og voru rannsóknir
gerðar á því. í mörgum brakleifunum
voru málmagnir, og þótti sannað, að
þær voru úr tundurskeyti. En ekki var
hægt að sanna hverrar þjóðar það væri.
í skýrslunni var því slegið föstu, að
„Hansa“ hefði fengið skeytið að fram-
anverðu á bakborða.
Nokkrum vikum síðar fengu þeir
Mohlin og Thuresson tækifæri til bera
saman ýmiskonar ljósgjafa. Þótti sann-
að, að ljósið sem þeir sáu, væri frá
skipi. Ennfremur var gerð rannsókn á
hve langur tími hefði liðið frá því að
þessir tveir menn vöknuðu og þangað
til þeir stukku fyrir borð. Þótti sann-
að, að það væri ekki full mínúta.
Rannsókarnefndin sagði í áliti sínu,
að tundurskeytið hefði komið frá skipi
„af ókunnu þjóðerni". En flestir töldu
víst, að skipið hefði verið rússneskur
kafbátur, og byggðu það á reynslunni
af athafnasvæði Rússa og Þjóðverja í
Eystrasalti, eftir að ófriður hófst milli
þessara þjóða, í júní 1941.
Síðan hefur J. E. Olow kapteinn full-
yrt, að kafbáturinn hafi verið rússnesk-
ur og byggir það á upplýsingum, sem
hann hefur fengið úr útlendum leyni-
skjalasöfnum. Flotamálastjórnin hefur
fallizt á skoðanir Olows.
En frekari sannanir fást ekki nema
því aðeins að „Hansa“ yrði náð upp
af hafsbotni, af 100 metra dýpi.
ENDÍR.
I dagsins önn -
Framh. af bls. 13.
sem skrifstofan mín er, gekk ég enn
fram á Jónínu. Hún gekk ósköp hægt
og klunnalega. Til hvers átti hún líka
að vera að flýta sér? Ég var viss um,
að hún hafði ekki hugmynd um, hvað
vaxtasparnaður var. Svoleiðis fólk þarf
ekki að flýta sér. Og ég fór fram úr
henni í annað sinn.
Ég stökk léttilega upp stigann og
snaraðist inn á skrifstofuna móður og
másandi. Ég spurði vélritunarpíuna,
hvort nokkur hefði hringt. Hún sagði að
einhver hefði hringt, en það hefði ver-
ið vitlaust númer. Mér líkaði það stór-
illa. Það var alltaf verið að hringja í
ómissandi og mikilvæga menn, og þeir
voru aldrei við. Það voru sko stórkall-
arnir, sem voru komnir með sigg á eyr-
að af því þeir töluðu svo mikið í sím-
ann. Það voru menn, sem komust áfram.
Jæja, ég settist við borðið og fór að
blaða í pappírum og plöggum.
Birtist þá ekki Jónína í dyrunum í
allri sinni dýrð á sínum flatbotnuðu
skóm. Ég varð alveg dolfallinn og starði
á hana eins og naut á nývirki. Hvern
andsk... vildi manneskjan? Hún virt-
ist líka vera undrandi á að sjá mig, en
svipbrigða gætti þó ekki mjög mikið á
hennar sljóa andliti. Svo opnaði hún
munninn: „Eruð þér Dagur Anns?“ Ég
jánkaði. „Ég heiti Tómasína og vinn á
Tryggingarskrifstofunni hjá honum
Jóni, kunningja yðar. Hann sendi mig
með þessa kröfu, sem þér eigið að
borga!“
Dagur Anns.
KARL TOLFTI -
Framh. af bls. 24.
mikla, og þess vegna vildi Karl vingast
við Tyrki, sem einnig stafaði hætta af
Rússum, og ýmsar sjálfstæðar þjóðir,
sem síðar runnu inn í veldi zarsins,
svo sem Kósakka.
En lítið gagn varð Karli að þeirri
liðveizlu. Og pólsku bandamennirnir
brugðust honum illa, þegar til höfuð-
orustunnar kom við her Péturs zars.
Sú orusta stóð við Poltava, og var
Karl illa undir hana búinn. Her hans
hafði liðið miklar þrautir, ekki sízt í
harða vetrinum tveim árum áður, og
snerpan farin úr honum. Og þótt Karl
væri herstjórnarsnillingur sjálfur, skorti
hann æfða foringja. Rétt fyrir orustuna
hafði hann særzt á fæti og læknir varð
að skera hann. Þá var svæfing ekki til,
og Karl horfði á meðan læknirinn var
að ná beinflísunum úr fætinum á hon-
um, brosti og sagði: — Skerðu bara
. . . .! Hann fékk sárasótt og komst í
lífshættu. Gat hann því ekki stjórnað
her sínum sjálfur við Poltava, enda lauk
orustunni með ferlegum ósigri Svía, og
her þeirra komst á ringulreið. Karl
náði í reiðskjóta sinn og flýði. Hann
komst til Tyrklands og ætlaði að koma
skipulagi á herinn og landaskipun Ev-
rópu þaðan. En Lewenhaupt hershöfð-
ingi, sem hafði krafizt að taka við yfir-
stjórn hersins nyrðra á meðan, reyndist
huglaus og framseldi Rússum leifar hers-
ins sem honum hafði verið trúað fyrir.
ÓFRIÐURINN BERST
TIL NORÐURLANDA.
Karl var í Tyrklandi í mörg ár, síð-
ast sem fangi, því að Tyrkir vinguð-
ust nú aftur við Rússa. Ágúst sterki
náði aftur völdum í Póllandi og Frið'
rik IV. gerðist samherji á ný.
Karl reyndi að fá nýjan her frá Svf
þjóð, en gekk illa að koma honum suð-
ur yfir Eystrasalt. Danski flotinn her-
tók mannflutningaskipin á leiðinni, en
honum stýrði þá norska sjóhetjan Tor-
denskjold. Tókst honum að gera út af
við sænska flotann.
Tyrkjasoldán sleppti Karli úr haldi
og komst hann norður til Stralsund og
þaðan til Svíþjóðar. Nú var honum það
efst í hug, að komast vestur yfir Noreg
og þaðan til Skotlands, endurreisa veldi
Stuartsættarinnar þar og hrekja ensku
konungsættirnar frá Hannover á burt.
En nú var Karl fyrri heillum horfinn
Tvívegis reyndi hann að vinna Noreg
undan Dönum, en mistókst. Stenbock,
hershöfðingi hans, hafði sigrað Dani við
Helsingborg, er þeir ætluðu að endur-
heimta Skán. En nú beið hann ósigur
fyrir Dönum, er hann réðst inn í Noreg.
Aftur réðst Karl inn í Noreg, en norskur
her varði landamærin. Karl settist um
Halden og landamæravirkið FredriJc-
sten.
Þetta var í nóvember, snjór fallinn á
FÁLKINN 29