Fálkinn - 28.02.1962, Blaðsíða 15
hafið dásamlegt líffæri innan í fallega
höfðinu, líffæri, sem gerir ykkur kleift
að hugsa? Ekki það, nei? Mér datt það
í hug. En þetta líffæri heitir heili. Hvern-
ig væri að gera smátilraun með hann?
Ef til vill fæddist bara snotur hugsun
innan undir púðrinu, ef þið legðuð reglu-
lega mikið á ykkur. Ég veit, að til mik-
ils er ætlazt, en þið eruð riú í mennta-
skóla og ættuð að vera svolítið digrari
til andans en meðalmennin á götunni.
Mikið þætti mér fróðlegt að sjá þá breyt-
ingu, sem yrði á daglegu lífi í skólanum,
ef þið færuð að hugsa.
Aumingja strákarnir yrðu auðvitað
dálítið undrandi fyrst í stað, en smám
saman hlytu þeir að venjast þessu og
hætta að hlæja.
Ef þið farið að hugsa fer ekki hjá því,
að þið sjáið í hvert óefni komið er. Nú-
verandi ástand er algjörlega óviðunandi.
Karlpeningur skólans lítur á kvenþjóð-
ina sem lítil og snotur dýr, afskaplega
æskileg að vísu, en gersneydd öllum
hæfileikum til að hugsa sjálfstætt. Þeir
gapa af undrun, hrista hausinn eða brosa
góðlátlega þegar einhver stúlkan opnar
munninn eða mundar penna til annars
en að glósa latínu. Ég lái þeim þetta alls
ekki. Við höfum nefnilega hegðað okk-
ur þannig, kæru kynsystur mínar, að
full ástæða er til að hrista hausinn. Frá
upphafi vega höfum við þjáðst af þeim
ægilega komplex, að karlmenn séu okk-
ur fremri. Við höfum aðeins gegnt hlut-
verki ambáttarinnar og hins þögla að-
dáanda, ekkert hefur verið okkur fjær
skapi en að tileinka okkur eitthvað af
forréttindum „æðri stéttarinnar11. Mann-
kynssagan segir okkur, að vísu frá ör-
fáum undantekningum, en þær konur
hafa venjulega verið álitnar skrýtnar og
óeðlilegar, að minnsta kosti af konum
samtíðarinnar. Minnimáttarkenndin hef-
ur legið á okkur eins og mara, þó við
höfum náttúrlega aldrei viljað viður-
kenna það.
Nú kann einhver að segja: Er þetta
ekki löngu úrelt? Er ekki konan í dag
komin langt áleiðis til jafnréttis við
karlmanninn? Maður skyldi ætla það.
En það furðulega er, að við notum okk-
ur alls ekki það jafnrétti, sem við gæt-
um haft. Við hjökkum ennþá í sama
plógfarinu og ömmur okkar á öldinni
sem leið. Kvenþjóðin í þessum skóla er
mjög gott dæmi um þennan gamaldags
hugsunarhátt.
Líf skólastúlkunnar 1961 miðast ein-
göngu við það að ganga í augun á skóla-
piltinum 1961. Það er þess vegna, sem
hún kemur brunandi í skólann kl. 8 að
morgni í fullum herklæðum og ræki-
lega stríðsmáluð. Það er þess vegna, sem
hún eyðir frímínútunum frammi fyrir
spegli, greiðandi hár sitt og þekjandi
litla snotra andlitið stórkostlegri máln-
ingu. Það er þess vegna, sem hún forð-
ast að tala gáfulega, hvað þá hugsa, því
að slíkt telst ekki kvenlegt og þar af
leiðandi ekki vænlegt til árangurs. Get-
ur nokkur með góðri samvizku kallað
þetta jafnrétti? Undirlægjuháttur kven-
fólksins og meðfætt sjálfstraust karl-
mannanna hjálpast að við að breikka
það djúp, sem alltaf hefur verið á milli
kynjanna og mun verða, á meðan óbreytt
ástand varir.
Enginn skyldi ætla, að ég sé á móti
karlmönnum, þvert á móti finnst mér
þeir dásamlegir, flestir hverjir. En þar
fyrir þurfum við þó ekki að skríða í
duftinu fyrir þeim, því þeir eru bara
mannlegir, eins og við. Við verðum að
gægjast út undan brekánshorninu, gera
heiðarlega tilraun til að auðga andann
og öðlast karlmannlegt sjálfstraust. Það
þarf enginn að segja mér, að kvenfólk
sé ekki gætt jafnmiklum gáfum og hæfi-
leikum og karlmenn, við þurfum aðeins
að brjóta af okkur margra alda ok. —
Hvers vegna skyldum við endilega vera
dæmdar til að tjóðrast við uppþvotta-
bala og barnableyjur? Hvað réttlætir þá
hefð, að konan vinni skítverkin á heim-
ilinu? Við höfum fullan rétt á að njóta
hæfileika okkar til jafns við karlmenn.
Þetta skulum við hafa í huga og reyna
að breyta samkvæmt því, en það getum
við aðeins með því að hætta að tigna
karlmenn, en líta fremur á þá sem fé-
laga, sem unnt er að læra heilmikið af.
Það er svo margt, sem gefur lífinu
gildi, annað en falleg föt og strákar. Til
dæmis er bæði skemmtilegt og nauð-
synlegt að fylgjast eitthvað með stjórn-
málum, vandamálum samtíðarinnar,
bókmenntum, listum, heimspekikenning-
um o. s. frv. Þegar þið farið að kynna
ykkur þetta, hljótið þið að finna, hve
innantómt og leiðinlegt hjal ykkar er.
í menntastofnun eins og skólanum okk-
ar á að ríkja andi menningar og vísdóms
en ekki eingöngu ilmur ungra meyja,
sem eru kannski eyðimerkur hið innra.
Þar eiga ekki að fara fram kappræður
um snyrtivörur og fatnað, heldur menn-
ingarmál.
Ó, konur, rísið upp! Megi ljós kvikna
í hverju sálarskoti hverrar ungmeyjar,
sem stígur inn um hinar Brúnu Dyr,
megi hún þroskast jafnt, andlega sem
líkamlega meðan á dvöl hennar hér
stendur. Ég veit, að þessi mín hjáróma
örvæntingaróp duga ekki til að, opna
Framhald á bls. 36.
FÁLKINN 15