Fálkinn - 05.09.1962, Qupperneq 10

í ÞJÓNUSTU ÆÐRI AFLA
ara með að greiða þeim veg yfir torfær-
urnar, sem trúir á þau. Og mannkynið
hefur nú meiri þörf fyrir andlegan
styrk og leiðsögn en nokkru sinni fyrr.
— Hvað um útskúfunarkenninguna?
Ólafur Tryggvason: Hún er bæði ó-
sönn og hættuleg. Við eigum að mót-
mæla henni með lífi okkar og starfi.
Ég er viss um, að áður fyrr hefur kirkj-
an unnið mikið ógagn með boðun henn-
ar. Ég tel mig trúaðan mann, og sér-
staklega trúi ég á guð í hjörtum mann-
anna. Ef við ekki finnum hann þar, þá
finnum við hann hvergi. í þessum heimi
togast á tvö öfl, framvindan og tregð-
an, ljósið og myrkrið. Hver fögur hugs-
un, hver sönn bæn er innlegg í bar-
áttu þess góða. Ég er líka viss um, að
þótt Kristur talaði um eilífan eld, hefur
hann ekki boðað postulum sínum hel-
víti, þar sem allt brennur og frýs í senn.
Hætt er við, að ýmislegt hafi skolazt
í meðförum og margt vanskilið í þess-
um efnum. Guðspjöllin voru, að því að
fullyrt er, ekki skrifuð fyrr en löngu
eftir jarðvist hans.
— Hvað er hið góða og hvað er hið
illa?
Ólafur Tryggvason: Burtséð frá and-
stæðum í fari okkar jarðneskra manna,
þá eru hin góðu öfl andar framliðinna
manna. Dýpra nær skilgreining okkar
ekki, því „uppsprettur ljóss verða ei
fundnar né skýrðar“, — sem náð hafa
þroska hér og þar og vinna vitandi vits
að aleflingu andans, að sigri Ijóssins.
— Er trúin aldrei neikvæð?
Ólafur Tryggvason: Því ekki það. Já-
kvæð trú er bæði dul og spök, fyrst
og fremst upplýsandi hljóðlát góðvild
til alls, sem var og er. Trúin er einka-
mál manna. Ruddalegar aðfinnslur og
ofstæki hennar vegna er vanskilningur
og fávísi, sem verkar alltaf neikvætt
og er óra fjarri boðskap Krists.
— Hvernig skilgreinir þú það, sem
við í daglegu tali köllum dauðann?
Ólafur Tryggvason: Ég vil ekki hugsa
um það sem dauða, heldur sem vista-
skipti, lífsathöfn. Hver einstaklingur fer
yfir landamærin og byrjar tilveru sina
í hinu sviðinu nákvæmlega í því hugar-
ástandi, sem hann kvaddi hér. Þeir, sem
deyja í heift og bræði, eiga því mjög
erfitt handan . landamæranna í fyrstu.
En við getum hjálpað þeim með því
að friðþægja fyrir þá. Kærleiksríkar
hugsanir samstilltra manna er máttugur
veruleiki, sem upplýst getur rökkrið
handan við gröf og dauða og gerir mörg-
um ferðamanninum förina bærilegri og
auðveldar þeim réttar áttir. Englar og
sendiboðar æðri sviða vinna úr þessum
fyrirbænum okkar — hagnýta þær þeim
til handa, sem þurfa þeirra með.
— Hefur fleira borið fyrir ykkur af
þessu tagi, en talað er um í bókinni
í kaflanum Ungur maður á ferð?
Ólafur Baldursson: Já, ýmislegt, sem
ekki verður í frásögur fært að sinni.
— Eru þeir, sem farnir eru yfir landa-
mærin. eins í útliti og hér á jörðunni?
Ólafur Baldursson: Já, fólkið er al-
veg eins. Það lítur út, talar eins og
10 FÁLKINN
sumir leitasta við að viðhalda sömu hátt-
um og hér.
— Að framliðnir drekki í gegnum
aðra, er það rétt?
Ólafur Tryggvason: Það er ægileg
staðreynd, hve áfengi hefur neikvæð
áhrif á andlega heilbrigði manna, þegar
þéss er neytt í óhófi til langframa. Ég
segi þetta ekki vegna þess að ég sé fana-
tískur, heldur vegna þess að ég þekki
það af langri reynslu. Það hefur einnig
komið fram, að sumir framliðnir leita
eftir samneyti við ofdrykkjumenn hér
á meðal okkar. Þessi mál eru vand-
meðfarin, en sem betur fer er oft hægt
að hjálpa þeim, sem í ógæfu hafa ratað.
Ég hef haft mikil kynni af drykkju-
skap og veit hvers konar böli hann
veldur. Konum drykkjumanna er hægt
að skipta í tvo hópa, -— þær, sem trúa
og hinar, sem ekki trúa. Þær, sem trúa,
láta ekki bugast. Hinar eiga sér ekkert
athvarf í mótlætinu.
— Hver urðu fyrstu kynni ykkar
nafnanna?
Ólafur Baldursson: Ungur drengur
sá ég margt, sem öðrum virtist hulið.
Ég varð þá oft mjög hræddur og skildi
ekki hverju það sætti, að fullorðna fólk-
a
Olafur Baldursson:
Ungur drengur sá ég margt, sem öðrum
virtist hulið. Ég varð þá oft mjög hrædd-
ur . .. Rétt um tólf ára fór ýmislegt að
bera fyrir mig á ný. Ég hræddist þetta
ekki lengur, en mér leið mjög illa. Þá
var það sem Ólafur Tryggvason kom
heim til mín .. .
*
Olafur Tryggvason:
Eins og ég sagði áður, stendur barátta
um okkur öll og sú harðasta um þá,
sem hafa slíka hæfileika sem nafni
minn. Þegar ég kom, háðu góðu og illu
öflin harða baráttu, og þcss vegna leið
honum illa . . .
ið skyldi ekki sjá þetta líka. Síðar sá
ég ekkert í nokkur ár, en rétt um tólf
ára fór ýmislegt að bera fyrir mig á
ný. Ég hræddist þetta þá ekki lengur,
en mér leið oft mjög illa. Það var þá,
sem Ólafur Tryggvason kom heim til
mín, að beiðni foreldra minna.
— Hvað olli þeirri vanlíðan?
Ólafur Tryggvason: Eins og ég sagði
áður, stendur barátta um okkur öll og
sú harðasta um þá, sem hafa slíka hæfi-
leika sem nafni minn. Þegar ég kom,
háðu góðu og illu öflin harða baráttu
og því leið honum illa. Eftir þetta urð-
um við samrýmdir og höfum stutt hvorn
annan á ýmsan hátt. Þetta var ári áð-
ur en atburðurinn, sem sagt er frá í
bókinni og heitir Ungur maður á ferð,
gerðist.
— Eru hinar huldu verur, sem þjóð-
sögur kalla huldufólk, sálir framliðinna?
Ólafur Baldursson: Nei, það er öðru-
vísi.
Ólafur Tryggvason: Það er eitthvað
annað.
— Hafið þið orðið varir við eða séð
fleira en þetta tvennt, sálir framliðinna
og hið svokallaða huldufólk?
Nafnarnir: Nei.
— Er það rétt, að þeir, sem farnir
eru yfir landamærin séu hér hjá okkur?
Ólafur Baldursson drúpti höfði og
mælti eftir nokkra þögn: Það eru hérna
hjá þér tveir menn. Þeir eru báðir gaml-
ir. Annar heitir Þórarinn. Nú kemur til
þín gömul kona. Hún er lágvaxin og
grönn, með fléttur. Hún er gráhærð.
Nú leggur hún höndina á öxl þér. Hún
segir: „Mikið held ég upp á þennan
dreng.“ Hún er ánægð yfir því, að þú
skulir ætla að skrifa um þessi mál. Nú
segir hún: „Þú hefur aldrei brugðizt
mér.“
Ólafur Tryggvason sagði: Þessi stund
er mjög góð. Ég finn greinilega nálægð
þessa fólks,. Það er mjög ánægt yfir
því, að þú skulir hugsa alvarlega um
þessi mál.
Ég fann til mikillar vellíðunar þarna
sem ég sat hjá þeim nöfnunum. Ég
spurði Ólaf Tryggvason hvað hann
meinti með því að stundin væri góð.
Hann sagði: Það er stundum eins og
loftið í kringum mann hlaðist af dá-
samlegri birtu. Frá andlegri sól í fjar-
lægð stafa geislar sem verma. Þetta
er líf lífsins, sannleikur sannleikans.
— Hve langt er síðan þú, Ólafur
Tryggvason, hófst að 'hjálpa sjúku fólki?
Ólafur Tryggvason: Síðan eru
mörg ár.
— Hver voru tildrögin?
Ólafur Tryggvason: Það er erfitt að
gera fulla grein fyrir þeim. Hinn dular-
fulli pennadráttur í lífstrú og lífsverki
leitandi manns, er að hálfu leyti dreg-
inn af ósýnilegri hönd, þar er hinn
hreini tónn trúarinnar alinn og dulræn
upptök hennar. Þessi leyniþáttur dvel-
ur utan við landamæri rökrænna skýr-
inga og gerir allar slíkar skilgreining-
ar óvirkar. Þó er hann betri helmingur
Framh. á bls. 30.