Vikan - 05.11.1953, Blaðsíða 8

GISSUR Á FERÐALAGI.
i? Rasmína: Við skulurn stanza við ncesta hótel.
$Það er farið að rigna og nú er að verða dimmt
y líka.
** Gissur: Það dimmir alltaf með kvöldinu.
Rasmina: Er ég ekki að kcefa pig?
Gissur: Hugsaðu ekkert um það. Eg nœ mér
þegar ég er búinn að hvolfa úr hattinum mín-
um yfir mig.
Gissur: Hafið þér tveggja manna herbergi.
Hóteleigandinn: Nei, við liöfum ekki nema vagna
með eins manns herbergjum, svo þið verðið að leigja
tvo. Héma er Ijósker. Rafmagnsvíramir eru slitnir.
Rasmína: Herbergið er lítið, en við höfum þó skjól
fyrir rigningunni.
Gissur: Mitt er svo lítið, að ég held að þeir hljóti
að hafa málað rúmið á vegginn. Góða nótt.
Eiginmaðurinn: Hvað liggur á? Klukkan er ekki
nema sex. Getum við ekki ferðast svolítið rólega.
Eiginkonan: Þér liggur aldrei á, þegar við er-
um á leiðinni til mömmu.
Rasmína: Ég œtla að vekja Gissur, svo við
komumst snemma af stað. Gissur! Gissur!
Rasmína: Hvar er maðurinn minn? Hann
er horfinn. Ég er 'búin að leita alls staðar.
Ég vil fá að vita hvar hann er.
Hóteleigandinn: Það vil ég lika. Hann er
ekki búinn að borga.
Eiginkonan: Það er einhver í vagn-
inum okkar.
Gissur: Stanzið! Hjálp! Sleppið mér!
Eiginkonan: Flóttamaður! Aktu strax á lögreglustöðina.
VÍÐTÆKAR RANNSÓKNIR í Bandaríkjunum á f járhættu-
spili hafa leitt í ljós, að fjárhættuspilið í sinni verstu
mynd er sjúkdómur af svipuðu tagi og til dæmis of-
drykkjuhneigð og eiturlyfjanautn. Menn geta orðið —
og verða — forfallnir fjárhættuspilarar, og svo vítt get-
ur þetta gengið, að þeim er engin leið opin til frelsis önnur
en læknishjálp.
Allir taka auðvitað á sig áhættur;
það er liinn eðlilegi gangur Iífsins.
Það mun meir að segja vera óhætt
að slá því föstu, að á engu sviði geti
menn skarað fram úr, án þess að
leggja sig, með einhverju móti, í
nokkra hættu. Fiestir líta á þetta
sem sjálfsagðan hlut, og það örfar
þá til að spreyta sig og gera sitt
ítrasta til að sigrast á erfiðleikunum.
Afstaða hins forfallna fjárhættuspil-
ara er hinsvegar á allt annan veg
og næsta furðuleg. Rannsóknir Banda-
ríkjamanna hafa semsagt leitt í ljós,
að maðurinn, sem spilafýsnin hefur
altekið, lætur sér það í raun og veru
litlu skipta, hvort hann vinnur eða
tapar!
Allir óbrjálaðir fjárhættuspilarar
vita, að fyrir því eru ólirekjanleg
stærðfræðileg rök, að maður, sem
spllar upp á peninga dag eftir dag,
viku eftir viku og ár eftir ár, getur
ekki grætt. Hvernig stendur þá á
því, að fjárhættuspilarinn sér sig
h

i;
( ' m
mkn-.
—• Það er annctð en gaman
að gera ykkur til liæfis! Fyrst
takið þið mig fyrir að brjótast
inn, svo fyrir að brjótast út.
B|
e

b»_ °að
ar
m
■ð
ekki mn hönd, heldur sökkvir sér
dýpra og dýpra í hina vonlausu vit-
firringu, unz við honum blasir jafn-
vel fjárhagslegt hrun?
Svarið er ofureinfalt: fjárhættu-
spilið hefur samskonar áhrif á fjár-
hættuspilarann eins og brennivínið
á ofdrykkjumanninn — liann losnar
um stund við þann ótta og eirðar-
leysi, sem annars er fylgja hans.
Dr. Edmund Bergler í New York,
sem rannsakað hefur þetta fyrir-
brigði, telur upp fimm einkenni liins
forfallna fjárhættuspilara:
1. Hann er stöðugt að tefla á tæp-
asta vaöið — eigi hann bíl, getur
hann jafnvel ekki á sér setið að
aka eins og fantur og setja bæði
sjálfan sig og aðra í hættu.
2. Hann lætur allt víkja fyrir
spilafýsninni.
3. Fjáraflaplön hans eru dag-
draumakennd og hann lærir ekkert
af reynslunni.
4. Hann kærir sig ekkert um að
hætta, þegar hann er í gróða — ham-
ast bara meira.
5. Við spilin verður hann gjarnan
óeðlilega kátur og þróttmikill — líkt
og þegar drykkjumaðurinn byrjar að
finna áhrifin af fyrstu sopunum.
Flestir sálfræðingar eru sammála
um, að fjárhættuspil sé flótti undan
raunveruleikanum, „deyfilyf“ tauga-
veiklaðs fólks, sem þrái að „gleyma
sér“. Þeir eru einnig ásáttir um, að
mjög náið samband sé milli fjár-
hættuspilamennsku og kynferðislífs-
ins. Hjá hinum forfallna fjárhættu-
spilara kemur spilafýknin í stað eðli-
legs kynferðislífs.
Fjárhættuspilarinn er stöðugt að
leita að einhverju „spennandi". Að
spila á spil án þess að leggja fé imd-
ir, er í lians augum álfka eftirsóknar-
vert eins og vatn í augmn alkóhól-
istans.
Hinn forfallni spilamaður spilar
raunar ekki nærri því alltaf upp á
peninga. I>að sem hann þarfnast, er
að leggja eitthvað í hættu. Hon-
um er það bara lífsnauðsyn að tefla
á tæpasta vaðið. Napoleon tefldi
djarft; allt sitt líf var hann að íefla
ÞAÐ MÁ SEGJA, að í hvert skipti sem farartæki setji
nýtt hraðamet, smækki heimurinn. Jules Verne skrif-
aði bók um ferðalag kringum jörðina á 80 dögum. Hætt
er við, að okkur þætti það hálfgerður seinagangur núna.
En þó að jörðin smækki með auknum hraða, fækkar ekki
þeim gerfilínum, sem við köllum landamæri. Fólk er alls-
staðar að reka sig á þessi landamæri. Því þó þetta eigi
að vera einn heimur, þá skal hver maður vera á sínum bás.
Þessvegna telst það líka til tíðinda, þegar einhver tekur
sig til og fer austur eða vestur án þess að hirða hót um
gerfilínurnar — og án þess að biðja nokkurn mann um
leyfi. Eins og þessi stúlka, sem var gift í Ameríku en
strönduð í Tékkóslóvakíu. Hún og sex félagar hennar
smíðuðu sér brynvarinn bíl, óku að landamærunum, stigu
á bensíngjafann og þutu yfir línuna, áður en einn einasti
vörður hafði tíma til að átta sig. Myndin er tekin við komu
stúlkunnar til Ameríku og mannsins síns.
við forlögin. En í stað þess að veðja
peningum, veðjaði hann löndum —
og mannslífuin.
Svipað má segja um verslunar-
manninn, sem er orðinn vel ríkur, en
finnur sig þó jafnvel knúðan til að
hætta aleigu sinni til þess að lcomast
yfir meira fé. Hann er að spila um
framtíð sína. l>að má segja mn þessa
tegund verzlunarmanna, að þeir snúi
bakinu við liinu eðlilega lífi. I>eir
eyða lengri og lengri tíma í skrifstof-
um sínum og sífelt skemmri tíma
á heimilum sínum.
Menn gerast lögbrjótar af eintómri
spilafýsn. Þeir hafa nautn af því að
reyna sig við Iögregluna, Einn sem
að lokum tapaði, sagði dr. Bergler:
„Mér leið vel í hvert skipti sem ég
var búinn að brjótast inn. Eg fann
til sjálístæðis míns, og ég sigrað:.
Ég vissi þá, að ég var enginn aum-
ingi.“
Ókosturinn við þetta er sá, að
spilamanninum endist þessi vissa
aldrei lengi. Hann verður að fara
aftur á kreik, til þess að sýna sjálf-
mn sér og öðrum, að hann sé karl
í krapinu.
Tónskáldið Richard Wagner lýsti
því sjálfur, hvernig hann steypti sér
út í fjárhættuspil og naut þess í
ríkum mæli. Svo sterkmn tökum
náði ástríðan á honum, að hann hik-
aði eklsi við að sitjast að spilaborð-
inu með peninga, sem móðir hans
átti, en honum hafði verið falið að
varöveita, XJm nóttina tapaði hann
hverjmn eyri. En — „ég hafði aldrei
upplifað annað eins, mér liafði aldrei
liðið svona áður . . . Mér fannst eins
og ég gæti ekki tapað — að ein-
hver verndarengill stæði við hlið
mér . . . Þegar ég kom heim, féll
ég í djúpan og væran svefn, og þeg-
ar ég vaknaði, var ég eins og ,end-
urfæddur.“
Svona lýsir spilaástríðan sér í
sinni verstu mynd. Og flestir sálfræð-
ingar líta svo á, að á þessu stigi sé
ekki eimmgis um „slæman ávana“
að raöa, heldur sé þetta engu óhættu-
legri sjúkdómur heldur en eiturlyfja-
nautnin og ofdrykkjan.
)
Tfll'

Mamman: Líður þér betur núna, elskan?
Pabbinn: Nei, mér er ennþá illt í höfðinu síðan í boðinu i gœrkvöldi.
Auk þess urðum við að skemmta nokkrum viðskiptavinum í dag.
Pabbinn: Ég er orðinn taugabilaðuir aumingi.
Mamma missti hárspennu og mér heyrðist það vera
staur.
Lilli: Pabbi er reglulega þreyttur
œtla að ná í inniskóna hans.
kvöld. Ég Lilli: Ég œtla að láta hann hlœgja með þvi að
senda inniskóna inn til lians á vagninum.
Pabbinn: Hjálp! Ég
minir ganga án þess að
sé ofsjónir. Inniskórnir
ég sé í þeim.
8
9