Vikan - 01.07.1954, Blaðsíða 7

Þaö er ekkert í heiminum öllu ægilegra en -
RLYF
, ÍÐASTI farþeginn var
löngu farinn frá borði, og
það var niðamyrkur á
bryggjunni. Á járnbrauta-
stöðinni fyrir ofan bryggj-
una týrði þó á fáeinum
ljósum.
Allt í einu skaust maður út
úr myrkrinu og hljóp hljóðlega
um borð í skipið. Aðeins tveir
menn urðu hans varir. Þeir
leyndust hjá litlu tollbúðinni,
og nú litu þeir hvor á annan,
kinltuðu kolli og biðu. Þeir
hreyfðu sig ekki fyrr en hinn
dularfulli skuggi birtist aftur
og stökk varlega niður á
bryggjuna. Þá stigu þeir fram.
„Eitt andartak," sagði annar
þeirra rólega. Maðurinn streittist
á móti, svo heyrðist lág, óttabland-
in stuna og dagblaðastrangi féll til
jarðar. Hann opnaðist við fallið og
upp úr honum stóð éilítill hvítur
mökkur.
Árangur þessa atburðar var sá,
að sjómaður var kærður fyrir að
smygla eytujrlyfjum og dæmdur i
fangelsi. Þetta gerðist i Englandi.
Maðurinn fékk 12 mánaða fangelsi.
I tólf mánuði getur hann því ekki
fengist við þessa miður þokkalegu
iðju. En það er sægur af öðrum
mönnum reiðubúinn að taka við af
honum.
I Englandi einu saman líður naum-
ast vika, án þess að eiturlyf jasmigl-
ari falli í hendur lögreglunnar.
Nú er nefnilega svo komið, að
eiturlyfjasmygl telst til hinna eftir-
sóknarverðari atvinnugreina í undir-
heimum stórborganna.. Ágóðinn af
leynisölunni getur orðið ótrúlega
mikill. I fyrra handtók brezka lög-
reglan svertingja frá Jamaica fyrir
að hafa í fórum sínum fjögur pund
af hasliis. Þetta er ,,tóbak", sem unn-
ið er úr indverskum hampi og hefur
mjög deyfandi og ruglandi áhrif. —
Hjá lyfsölum kosta fjögur pund af
slíkum hampi rösklega 30 shillinga.
Þegar sigarettur hafa verið búnar
til úr sama magni, nemur verðmæti
þeirra hinsvegar meir en 750 sterl-
ingspundum. 1 úthverfum Lundúna
er hægt að fá 3 shillinga og 6 pence
fyrir hverja hampsígarettu. Og í
miðbænum er verðið helmingi hærra.
Hampur er það af hinum algeng-
ari eiturlyfjum, sem auðveldast er
í meðferð og auðveldast er að selja.
Hinar tegundirnar — svo sem eins
og kókaín, heróín, morfín og benzed-
rín — er erfiðara að fá og sumar
verður að taka með sprautum.
Þessi eiturlyf eru tíðast notuð af
fólki, sem hefur nokkurnveginn
„greiðan" aðgang að þeim, annað-
hvort með því að kaupa þau hjá
gömlum og grónum leynisölum eða
stela þeim af birgðum vöruhúsa og
sjúkrahúsa. Ennfremur má stundum
fá þau gegn lyfseðli, til dæmis I
Englandi, þar sem læknum er heim-
ilt að gefa því fólki skammta af
eiturlyfjum, sem nákvæm læknis-
skoðun hefur staðfest, að sé ofurselt
nautninni og geti blátt áfram ekki
lifað án eitursins. Tæplega 300 karl-
ar og konur voru á slíkri skrá síðast-
liðið ár. Þar af voru 72 læknar, tveir
tannlæknar og einn lyfjafræðingur.
Hamp má þá með nokkrum rétti
kalla, eiturlyf alþýðunnar, það er að
segja þess hluta hennar, sem er svo
heimskur að neyta hans. Áhrifin eru
annars næsta lík þeim, sem fást af
hinum dýrari nautnalyfjum. Neytand-
anum finnst hann vera heldur betur
karl í krapinu; stór og sterkur og
fær í flestan sjó. Hann hefur engar
áhyggjur og óttast hvorki guð né
menn, og hann er frjáls eins og fugl-
inn fljúgandi.
I fyrra birtist i brezku læknablaði
ræða, sem einn af starfsmönnum
Scotland Yard hafði flutt um eitur-
lyfjanautn og eiturlyfjasölu. Hann
hafði meðal annars spurt allmarga
eiturlyfjaneytendur, hversvegna þeir
hefðu byrjað á að nota nautnalyf.
Hér er sýnishorn af svörum þeirra:
Þrjátíu og niu ára gamall listmál-
ari: „Til þess að andinn kœnii frek-
ar yfir mig".
Tvítugur karlmaður: „Það er ó-
dýrara en að drekka“.
1 íslenzku blaði var
því fyrir skemmstu
haldið fram, að eitur-
lyfjanotkun færðist í
vöxt í Reykjavík. Hér
segir frá því, hvernig
nautnalyfin eru að
verða plága úti í lönd-
um.
Seyfján ára stúlka: „Það örvar
kynhvatimar‘r.
Tuttugu og sjö ára hljómlistar-
maður:,jEg lief meira vald á músík-
inni“.
Tuttugu og fimm ára kona: „Mér
stendur nákvœmlega á sama um all-
ar ástœður“.
Grunntónninn í svörunum sem lög-
regluþjónninn fékk, var nærri ætíð
á einn veg: neytendunum fannst eit-
urlyfin örva sig líkamlega eða and-
lega. Þau veittu þeim eitthvað, sem
þeim fannst vanta í tilveru sína —
sjálfstraust, kjark,
bjartsýni.
En þessir fölsku
draumar fást að-
eins dýru verði.
Leiðin til bata er
löng og erfið, og
reynist raunar
flestum ofviða,
sem komist hafa
á vald hins hvíta
dufts.
Smyglararnir
láta sérþó aðsjálf-
sögðu fátt um
finnast. Fyrir
þeim vakir það
eitt, að koma eitr-
inu á ákvörð-
unarstað og selja „heildsöl-
unurn" það. Stundum er þetta næsta
auðvelt. Sannleikurinn er sá, að
markaðurinn er sifellt að stækka.
Brezku yfirvöldin vita, að hampi
er smyglað til Bretlands með ótal
aðferðum. Hann kann að ieynast í
niðursuðudósum, sem upprunalega
áttu að vera undir ávexti eða kókó
og sem bera hin skrautlegu vöru-
merki framleiðenda þessara vöru-
tegunda. Hann kann að vera falinn
í fóðrinu á fötum, í skringilegu
gúmmídýri, sem sjómaður segist
vera að færa syni sínum; ellegar
í gúmmípoka, vandlega lokuðum,
sem fleygt er út um kýrauga og i
sjóinn, þar sem dularfullir menn'bíða
og flýta sér að hirða smyglvöruna.
Stundum láta smyglararnir eitrið
i vatnsþétta blikkkassa, sem þeir
festa undir botninn á skipum. Brezk-
ir tollþjónar synda undir skipin í
sérstökum kafarabúningum, til þess
að leita að þessum földu fjársjóðum.
En þrátt fyrir árvekni þeirra, fer
ekki hjá því, að eitthvað af eitur-
lyfjum komist gegnum net þeirra,
en þá flytja smyglararnir þau tíðast
beinustu leið til London. Höfuðborg-
in er miðstöð eiturlyfjasölunnar í
Englandi; þar er stórvandræðalaust
hægt að koma varningnum i gott
verð.
Smyglarinn heldur inn í eitt hinna
dimmu stræta í grend við Piccadilly,
þar sem fjöldi manna virðist hýma
daglangt i engu sérstöku augna-
miði. Sumir hafa áhuga á eiturlyfj-
um, aðrir hafa aðrar „sérgreinar".
Smyglarinn þarf aðeins acj doka við
í nokkrar mínútur, jafnvel þótt hann
hafi aldrei fengist við þessa óþverra-
vinnu áður, og brátt smeygir sér
maður upp að hliðinni á honum Qg
vill verzla.
„Áttu nokkuð?" „Eigum við
kannski að fá okkur einn bjór?“ —
svona byrjar samtalið venjulegast.
Skömmu síðar er smyglarinn 20 til
30 pundum ríkari, til dæmis fyrir
pund af hampi, sem hann hefur
keypt fyrir jafnmarga shillinga í
Ceylon.
Kaupandanum liggur nú á að
losna við eitrið til sinna föstu við-
skiptavina, ef einhver skyldi kannski
hafa séð til hans. Hann getur þá
annaðhvort haldið heim og búið sér
til sígarettur til sölu á knæpunum
og í billiardstofunum, eða hann get-
ur leitað uppi aðra eiturlyfjasala,
sem ekki ráða yfir eins miklu rekstr-
arfé, og selt þeim eitrið í smáslött-
um. Þessir menn búa síðan til siga-
retturnar og selja þær eins dýru
verði og þeir geta.
Það er næsta auðvelt að finna við-
skiptavini meðal unglinganna á
knæpunum og í hinum skuggalegu
samkomuhúsum úthverfanna. Því að
þegar unglingur hefur fundið hin
dásamlegu áhrif eitursins einu sinni,
er vandalítið að selja honum meira.
Er.dirinn verður enda oft sá, að
æskumaðurinn gerist ,,sölumaður“
eiturlyfjasalans; laun hans eru þá
fáeinar sígarettur, sem hann nú get-
ur ekki lifað án.
Fyrir kemur þó, að eiturlyfjasöl-
unum lendir saman. Þetta skeði með-
al annars í London 1952, þegar svert-
ingi frá Nigeríu að nafni Joseph
Aaku var stunginn til bana í íbúð
sinni. Hann vann sem járnbrauta-
starfsmaður á daginn, en seldi eit-
urlyf í frístundum sínum. Hann
lenti í deilu við Backary nokkurn
Manneh, sem starfaði á svipaðann
hátt. Hann ók vörubíl á daginn og
seldi eiturlyf á kvöldin.
Mennirnir hittust. Deilan logaði
UPP og Manneh réðist með hnífstung-
um á Aaku. Hann fannst vegna þess
að hann skarst sjálfur illa, og þegar
hann leitaði til slysavarðstofu, var
lögreglunni gert aðvart.
1 herbergi Aaku fannst lítil svört
minnisbók, sem í voru nöfn og heim-
ilisföng 120 manna, sem þurftu á
eiturlyfjum að halda ýmist til eig-
in nota eða til sölu. Bókin kom að
góðum notum í baráttu lögreglunn-
ar við eiturlyfjasalana, þó að lög-
gæzlumennirnir gætu hvergþ nærri
gengið milli bols og höfuðs á þeim
Framh. á bls. 15.
7