Vikan - 15.09.1955, Blaðsíða 12

„Eftirvœntingin var mikil, þegar við loksins eignuðumst útvarpstœki“
eftir Evelyn Berglund Shore
SÖNN frásögn ungrar stúlku af Iífi
sínu og ævintýrum í auðnum Alaska
ÞAÐ eru naumast margar tólf ára stúlkur sem
hafa stundað veiðar í óbyggðum Alaska, en
ég var ekki nema tólf ára þennan vetur þeg-
ar við Hazel vorum við veiðarnar með John
gamla. Og þennan vetur lærðum við allt um veiði-
mennsku með snörum og gildrum og komumst í náin
kynni við hætturnar og kuldann og erfiðið. Við veidd-
um úlfa og refi, minnka og merði og hreysiketti,
birni og elgi og kanínur. Kanínuskinnin notuðum við
til að fóðra vetlingana okkar, elgshúðir til þess að
birgja með dyrnar á veiðikofunum okkar, ósútaða
elgsskinntauma í þrúgur og aktygi á hundana og elgs-
húðir eða bjarndýrsfeldi í rúmdýnur. Úlfa, refi,
ininnka, merði og hreysiketti veiddum við hinsveg-
ar til sölu; á loðskinnaveiðinni og loðskinnasölunni
byggðist afkoma okkar.
Við merktum staðina vandlega þar sem við lögðum gildrur okkar
og snörur, ella hefðum við auðveldlega getað gengið í þær sjálf. Eitt
sinn fór Pinto, einn af sleðahundunum mínum, í úlfagildru. Boginn læsti
sig um framfót hans. Ég þaut til hans og kraup hjá honum. Þegar ég tók
tii bogans, ýlfraði Pinto og glefsaði í hendina á mér. Ég sló hann á
t.rýnið og sagði: „Hættu þessu! Þú mátt ekki bíta mig núna.“ Svo
byrjaði ég að spenna bogann sundur, en tókst það ekki fyrr en í
annarri atrennu. Pinto glenti upp kjaftinn og læsti honum utan um
handlegginn á mér. Þegar fóturinn var laus, sagði ég: „Hana, togaðu nú
í!“ Pinto gerði það og sleppti um leið handleggnum á mér. Þegar ég
bretti upp ermina, var ég talsvert marin eftir tennurnar. En ekki hafði
hann bitið mig, þrátt fyrir sársaukann. Hann var bara að harka af sér,
veslingurinn.
Við urðum að flytja allan feng okkar heim í stærsta viðlegukofann. Það
var ekki viðiit að flá dýrin á staðnum. 1 fyrsta lagi var kuldinn svo mikiil,
að við máttum aldrei taka ofan vetlingana, og í öðru lagi voru dýrin
gaddfrosin. Við urðum því að stafla þeim á sleðana og flytja þau „heim“,
og þegar við veiddum vel, var þetta mesta basl.
Við fórum um allt veiðisvæðið á nokkurra vikna fresti; það var allt
undir veðrinu komið, hvað við komumst yfir mikið. Við gáfum mörgum
af þeim stöðum nöfn, sem við fórum um. Hér eru fáein: Miðnæturgil,
Jökulgljúfur, Hvassidalur, Steinnes, Gustagil, Þrumugljúfur og Þvotta-
ifrétti skrattans.
Þrumugil nefndum við svo vegna þess, að þar stóð eitt af tjöldunum
okkar á ísnum og undir því beljaði áin með feiknmiklum gný. Þvotta-
br'ettið vár löng og erfið fjallshlíð, glerhál og hættuleg. Okkur var mein-
ilia við hana, en veiddum þó talsvert í henni. Eitt sinn börðust þær
mámma ög Hazel heilan dag við að vitja gildranna í henni og komu
héiirl örþreyttar og tómhentar. Þær kváðust ekki einu sinni hafa séð
spoi'' eft'ir . tófu.
Þegar manima kom inn um kofadyrnar, fleygði hún húfunni sinni
og vetjin^unum reiðilega frá sér og sagði: „Þetta skal vera i síðasta
skipti sem ég klöngrast yfir þetta skrattans þvottabretti." Upp frá því
hét hlíðin sú Þvottabretti skrattans.
Oft komum við á ferðum okkar í kofa annarra veiðimanna. Það voru
óskráð lög, að ef maður dvaldist næturlangt í kofa annars manns, skildi
maður eftir bréfmiða til eigandans með nafni sínu á og sagði honum
hvað maðui' hafði tekið, ef það var þá eitthvað. Þeir voru fáir veiði-
mennirnir, sem báru á sér ski'ifpappír, svo að þessar kveðjur voru tíðast
hripaðar á umbúðapappír, rifrildi úr pappakassa, tréfjalir eða jafnvel á
kofaveggina.
Ef komumaður var blýantslaus, notaði hann stundum byssukúlu
til þess að klóra nafnið sitt. Þær kveðjur var erfitt að lesa, en hversu
dauf sem skriftin var og hversu fui'ðulegt sem „bréfsefnið" var, voru
þetta alltaf kærkomnar orðsendingar.
Stöku veiðimenn höfðu ,,gestabækur“ í kofum sínum. Það var alltaf
gaman að biaða í þeim. I þær var skrifað margt skrítið og skemmtilegt.
Þetta voru líka einskonár fréttablöð: menn skráðu í gestabækurnar
tið'indi af sjálfum sér og veiðiskapnum.
Heimilið okkar við Laxá var fimm sinnum sex metrar að flatarmáli.
Við sváfum á bekkjum, sem búnir voru til úr grönnum trjábolum. Á
bekkjunum voru dýnur. Það voru engir klæðaskápar, engar skúffur. Fatn-
aður okkar hékk á nöglum á veggjunum eða var geymdur í trékössum,
sem hægt var að skjóta undir bekkina. Gólfábreiðurnar voru bjarndýrs-
feldir.
Eldavél, sem kynt var með viðarbútum, var í horni kofans, og sömu-
ieiðis ofn. Við eldavélina og ofninn lágu eldaviðarstaflar. 1 stað eldhús-
skáps höfðum við ti'ékassa, sem við reistum upp á endann og hólfuðum
sundur og máluðum og fóðruðum með umbúðapappír. Á veggnum bak við
eldavélina héngu pottar og pönnur. Ljós fengum við frá ollulampa, sem hékk
niður úr loftinu.
Það var óneitanlega þröngt þegar við urðum að þvo fatnaðinn okkar
og þurrka hann inni, og þegar við vorum öll fimm heima, var blessaður
ltofinn alveg sneisafullur. En þetta komst upp í vana og margar ánægju-
stundirnar áttum við saman þarna.
Eg er hrædd um, að það hafi sífellt verið matarlykt hjá okkur, því
að milli veiðiferðanna suðum við og steiktum feiknin öll af mat til þess
að taka með okkur i næsta leiðangur. Það var auðvitað fyrst og fremst kjöt,
sem við áttum beinfrosið í hjallinum bak við kofann, en auk þess brúnar
baunir, brauð og flatkökur og stundum berjamauk til hátíðabrigða og
kökur. Allt þetta settum við í hreina hveitisekki, þegar búið var að
Einn daginn kom Hazel heim með yrðling,
sem hún hafði fundið í úlfagildru.............