Vikan - 28.06.1956, Side 3
Einn daginn dansa ég í glæsilegri höll og
daff er
éff stmdd
ú blóöuffwm
víffvelli
Er G er ,,aukaleikari“. Ég er ein af þeim þúsundum ,,leikara“,
sem við sjáum bregða fyrir í kvikmyndunum, sem sjást
kannski brot úr mínútu — og sem aldrei segja orð. Vinir mín-
ir sumir segjast öfunda mig. Þú ert heppin, segja þeir, að þurfa
naumast að gera annað en slæpast úti í kvikmyndaverunum allan
liðlangan daginn — og fá fyrir það borgun. Þrjú pund# á dag
meira að segja!
Jæja, ég er búin að vera aukaleikari á fimmta ár, og það er
ein erfiðasta vinna sem hugsast getur.
Sein aukaleikari er ég í rauninni sífellt í atvinnuleit. Ég veit
það ekki fyrr en á síðustu stundu, hvort ég fæ vinnu daginn eftir.
Það eru um 1400 félagsbundnir aukaleikarar í London og það er
ekki nærri nóg vinna handa öllum.
Á hverjum degi milli fimm og sjö hringi ég á Ráðningastofu
kvikmyndafélaganna og segi nafnið mitt, og sá, sem svarar,
flettir upp í ráðningaskránni og svarar eitthvað á þessa leið:
„Elstree kvikmyndaverið. Samkvæmiskjóll. Loðkápa. Vetur.“
Eða hann segir: „Ekkert í kvöld,“ og það þýðir, að ég er at-
vinnulaus næsta dag.
Vinnan í kvikmyndaverunum hefst ýmist klukkan hálf átta
eða hálf níu. Sé maður búsettur í Suður-London, eins og ég, þýðir
þetta, að maður verður að vera kominn á fætur um fimmleytið
á morgnana.
Þegar ég kem út í kvikmyndaverið, hef ég fataskipti í búnings-
herbergi, þar sem allt að fimmtíu aðrar stúlkur eru stundum
fyrir. 1 hádeginu borða ég eina eða tvær brauðsneiðar, sem ég
kaupi í veitingastofunni á staðnum.
Vinnu lýkur tuttugu mínútum yfir sex, nema unnin sé eftir-
vinna. Þá verð ég að taka mér stöðu í feiknlangri biðröð, til þess
að fá kaupið mitt. Það þýðir að ég kemst heim einhverntíma á
níunda tímanum um kvöldið. Þá veit ég líka, hvort mín er þörf
daginn eftir.
Ég bý heima hjá foreldrum mínum, og það gerir mér þetta
svolítið auðveldara. Sumar starfssystur mínar verða að byrja á
því að elda sér mat, þegar þær loks komast heim. Hvað mér við-
víkur, þá þvæ ég af mér andlitsfarðann, borða og laga á mér
hárið. Ég þvæ það tvisvar í viku. Það síðasta, sem ég geri áður
en ég fer að hátta, er að straua eða pressa fötin, sem ég þarf
að fara með í kvikmyndaverið næsta dag.
Aukaleikarinn á í rauninni allt sitt undir fötunum sínum. Því
meiri fatnað sem hún (eða hann) á, því meiri vinna. Ef hún
hinsvegar er svo óheppin að vera lengi atvinnulaus, þá vantar
hana peninga til þess að kaupa sér ný föt, og það veldur því
aftur, að hún fær sjaldnar vinnu.
Stúlka, sem ætlar sér að lifa á því að vera aukaleikari, þarfn-
ast sex til átta samkvæmiskjóla! Ég hef komist að þeirri niður-
stöðu, að ég þurfi líka að eiga talsvert úrval af síðdegiskjólum,
kápum og skóm. Annars fæ ég einfaldlega ekki nóg að gera.
Þetta er dýrt. Auk þess verð ég að eyða talsverðu í fargjöld,
símahringingar og allskyns snyrtivörur. Það eina, sem ég þarfn-
ast og ekkert kostar, er svefn. Ég þarf að geta verið vel hvíld
að morgni.
Sumarfrí? Mér tekst venjulega að fé mér svosem viku frí, en
á meðan á því stendur, hef ég sífelldar áhyggjur af töpuðu vinnu-
dögunum.
Aukaleikarinn á í rauninni aldrei frí, því að vinnu sína fær
hann með símahringingum. Ef ég fer í bíó klukkan fimm, verð
ég iðulega að skjótast í símann þrisvar fjórum sinnum meðan á
sýningu stendur, til þess að hringja á ráðningastofuna.
Hvað þurfa stúlkur að gera, til þess að vera góðir aukaleikar-
ar? Auk fatnaðarins, sem ég minntist á áðan, þurfa þær alltaf
að vera fallega og snyrtilega klæddar, tandurhreinar og að forð-
ast það eins og heitan eldinn að fara til kvikmyndaversins í
rauðum, hvítum eða svörtum fötum. Ástæða: Engin föt myndast
verr. Og eftir á að hyggja verða þær að vera stundvísar. Ef
aðstoðar-leikstjórinn verður að leita að þér í miðju kafi, er harla
ósennilegt, að þú verðir beðin um að koma aftur.
Reynsla mín er sú, að jafnvel þótt ég hafi nokkurnveginn
* Það eru 45 krónur í pundinu.
stöðuga vinnu, beri ég harla lítið úr býtum. Ég er svo heppin
að vera sjaldan lengi atvinnulaus, vegna þess að ég er oft beðin
um að vera „staðgengill“ tveggja kunnra leikkona. Staðgengill-
inn hefur það verkefni að standa fyrir framan kvikmyndavél-
arnar á meðan verið cr að. koma þeim fyrir og stilla þær, en
síðan tekur hinn raunverulegi leikari við.
Þrátt fyrir þetta, læst ég vera heppin, ef ég hef tíu pund frí
á viku upp úr krafsinu. Mjög fáir aukaleikarar hafa meira en
350 punda árstekjur.
Ég varð aukaleikari eftir að hafa verið um skeið sýningar-
stúlka á tískusýningum. En sumar starfssystra minna eru
afgreiðslustúlkur, nemendur, vélritunarstúlkur eða húsmæður,
sem þarfnast aukateknanna.
.Þeir dagar eru hinsvegar liðnir, þegar hver sem var gat gert
það sér til gamans að bregða sér út í kvikmyndaverin og biðja
um vinnu sem aukaleikari. Nú höfum við félagsskap með okkur
og í honum verða allir aukaleikarar að vera.
Umsækjendur um upptöku eru kvaddir fyrir sérstaka nefnd,
sem spyr þá, hvað hann eða hún geti gert, hver sé fataeign
viðkomandi o. s. frv. Þeir, sem komnir eru „bara að gamni
sínu“, fá ekki inngöngu.
Við erum líka vel á verði gagnvart stúlkunum, sem hafa fengið
þá flugu í höfuðið, að þær þurfi ekki annað en komast inn í
kvikmyndaver, til þess að leikstjórarnir flykkist að þeim og
Framhald á bls. 19
SAMlíLMJHU ÞJÓÐIRNAR vilja gjarnan gefa stúdentum víðs-
vegar að úr heiminum kost á að kynnast starfsemi samtakanna
á staðnum. Sérstakur sjóður hefur því verið stofnaður og styrkir
hann imgt fólk til einskonar námsdvalar í aðalbækistöðvum S. Þ.
í New York. Alls eru stúdentamir tuttugu í ár. Á myndinni eru
fimm þeirra. Stúlkan fyrir miðju borði er indversk, en vinstra
megin við liana sænsk stúllca og liægra megin austurrískur pilt-
ur. Bak við þau er stúlka frá Argentínu og Filippseyingur.
3