Vikan - 07.05.1959, Síða 5

„ÞÚSUND KALLINN ÞÚTTI MÉR
ÞÆGILEGUR FlNANS"
SIGURÐUR JDNASSGN
SIGURÐUR JÓNASSON fæddist
19. ágúst 1896 í Lœlcjarbœ í Mið-
firði. Foreldrar lians voru lijónin
Sigurborg Geirmundsdóttir sjómanns
og bónda í Isólfsskála í Grindavik
Gíslasonar og Jónas bóndi á Húki og
kaupmaCur Jónasson bónda Guð-
múndssonar. Fá fróðleikskorn liggja
fyrir um œsku og uppvöxt sveinsins,
en skírður var hann 8. nóvember
1896 og bólusettur 11/. april 1909. Þá
var hann fermdur i Kirkjuhvamms-
kirkju á Hvitasunnudag 1910 og
lílaut eftirtaldan vitnisburð frá
klerki: „Lestur 6. Kunnátta 5‘/,.
Skrift Jf2/,. Reikningur 5Z/,. Hegðun
ágœt.“ Sigurður gekk svo lærdóms-
brautina og varð stúdent 1916 með
allgóðum vitnisburði. Hann axlaði
svo skinn sín, sigldi til Kaupmanna-
Jiafnar og átti svo að heita, að hann
legði stund á lögfrœði við háskólann
þar til 1918. Sigurður var enginn
sérstakur auðmaður á námsárum, en
Ásmundur Jóhannsson, frœndi hans,
fasteignasali i Winnipeg, reyndist
honum Ijúfmannlega og sömuleiðis
var Magnús Sig/irðsso/i, banka-
stjóri honum oft innan handar, þeg-
ar stráksi var í vandrœðum. Heim-
kominn innritaðist Sigurður í laga-
deild liáskólans, en var blaðamaður
við Alþýðublaðið 1919—1920 og vann
að öðru jöfnu fyrir brauði sínu sjálf-
ur öll námsárin. Sigurður vann til
cand. juris nafnbótarinnar 16. júní
1923 og hlaut þolanlegan vitnisburð,
þótt hann liefði aldrei lagt sig sér-
staklega fram við námið. Að venju
nýlögfræðinga fékkst hann við svo-
kallaðan málflutning í tœp þrjú ár,
en var jafnframt starfsmaður við
Landsverzlun Islands 1920—1925.
Sigurður lét strax að loknu námi
til sín taka við opinberan mála-
rekstwr og afskipti hafði liann af
stjómmálum frá fyrstu tíð. Hann
hafði magnaðan álmga á hvers kyns
dulspelci, guðspeki og háspeki og
styrkti á sinum tíma útgáfu bókar-
innar „Um veginn“ eftir spekinginn,
sem Laxness hefur dáð svo mjög,
finnur í þægilegum tóbaksilminum i
húsakynnum gömlu stofnunarinnar.
STJÓRNMÁL hefur Sigurður ekki
látið afskipt freltar en aðrar að-
skiljanlegar náttúrur mannskepnunn-
ar. Hann hefur að sögn fróðra
manna, tvisvar verið í Alþýðu-
flokknum og einnig tvisvar i
Framsóknarflokknum og setið í
bæjarstjórn fyrir báða flokkana. Þá
stofnaði hann eitt sinn flokkinn
„Frjálslyndir vinstrimenn“ og bauð
fram % Reykjavík og skipaði Sigurð-
ur efsta sœtið og hlaut ein 127 at-
kvœði. Þá má ekki gleyma þátttöku
Sigurðar i slagnum frœga í Suður-
götunni, þegar Ölafur Friðriksson
lileypti öllu t bál og þá var Sigurði
víst vísað til sængur i „Grjótinu“
fyrir ötulan stuðning við málstað
Hann átti líka um
í niðurjöfnunarnefnd
ennfremur í raforku-
milliþinganefnd í raf-
orkumálum; þá mœtti tilnefna mikil-
vœgar sendiferðir fyrir stjórnarvöld,
lítilmagnans.
skeið sœti
Reykjavíkur,
málanefnd, í
Lao Tse. Hann var heldur ekkert
sérstakt lamb að leika sér við í
pólitíkinni og árla lagði hann upp í
maraþonlilaup skringilegra við-
skiptaliátta og heldur sprettinum
enn, þótt skeiðið sé á enda runnið
og maðurinn œtti að réttu lagi að
hggja í þœgilegri friðarliöfn til sýn-
is forvitnum vegfarendum. Honum
var sýnt um að hlaupa menn af sér,
í óeiginlegum skilningi, þótt
maöurinn sé bœði stór og lura-
legur og sumir, sem ekki þekkja
hann, áliti að stytta Skúla fógeta
hafi stigið af fótstalli sínum og
þrammi um göturnar með hatt á
höfði og i síðum frakka. Tóbaks-
verzlun Islands naut svo starfs-
krafta Sigurðar frá 1926—31, fyrst
var hann fulltrúi og síðan fram-
kvœmdastjóri. Hann var ennfremur
framkvœmdastjóri eigin fyrirtœkis,
Raftœkjaverzlunar Islands h.f.
1930—35, en ríkið efndi til einka-
söhi á rafmagnsvörum sama ár og
þá stýrði hann henni í tvö ár, þar til
hún var lögð niður. Forstjóri Tóbaks-
einkasölu ríkisins var hann 1932—
191/7, en helgaði oliumálum krafta
sína í nokkur ár, en er nú „kominn
aftur heim í leit að ró“, sem liann
allskonar samningagerðir fyrir ríkis-
stjórnir, afskipti af varnarmálum,
þegar hann sat i Varnarmálanefnd
og frœg er ferð hans til Ameríku,
þegar hann fór með fisk-
farm í flutningaskipinu
„Steady“. Þá Klaut hann
viðurnefnið „Sigurður
tlie Steady“ og mundi
nokkuð sannmœli.
Þegar Sigurður hafði
stjórn Raftœkjaverzlun-
arinnar með höndum,
kom vel fram glögg-
skyggni hans og hagnýt
þekking á viðskiptum.
Hann hafði m. a. lager-
bókhald, svo ekkert fœri
framhjá lionum og alltaf
var liann mœttur árla
morguns til að líta eftir
starfsfólki sínu, þótt
hann hefði ef til vill set-
ið i glöðum kunningja-
hópi kvöldið áður og
gengið seint til rekkju.
Ávállt hafði Sigurður
Uka gott yfirlit um úti-
standandi skuldir og
kannaði bankareikninga
dag hvern. Starfsmönn-
um þótti gott að vinna hjá Sigurði,
því hann var sanngjarn, þótt strangur
vœri, ósérhllfinn og bezti drengur
í raun.
Fyrr var nokkuð getið um bœjar-
stjórnarmennsku Sigurðar. Svo mik-
ið var álit bœjarfulltrúa á hœfileik-
vm Sigurðar, að sumir vildu gera
hann að borgarstjóra. Hafði „Eld-
eyjar-Hjálti“ boðizt til að styðja
hann til þeirrar vegsemdar, en eitt-
hvað kom þó í veg fyrir að svo gœti
orðið. Jón Þo/'láksson varð borgar-
stjóri í stað Sigurðar. Þá var þetta
ort:
Það var 7niðvetur — ellegar
morgun-stund,
er 7/ieri7i voru að sof/ia út frá þjóri.
Jón Þorláksson váknaði af vœrum
bhmd,
og var orðMm borgarstjóri.
I 7io7-/nal-brókÍ7ia brá liann sér snar.
Nú beið lians hinn langþráði
frami, —
Svo leit han/i í spegil og virtist,
sem var,
að han/i væri ekki le/igur hin/i sami.
Að liljóta þá stöðu það gekk ei
með gla/is,
því gœfa/i telst með lii/iu válta.
En ley/idar/nál var það að
hami/igja ha/is,
hafði /iú 7-iðið á Hjálta.
Framhctld á bls. 21;.
Unnið að lausn lífsgátunnar.
VTKAN
5