Vikan - 14.05.1959, Side 27
Gyðja miskunnseminnar
Framhald af bls. 21.
maðurinn, Wang að nafni. „Enginn
annar gæti gert svo fagran hlut.“
„Já, ég keypti hann nýlega hjá
Paoho,“ svaraði Chang Po og var
hreykinn.
Kanshien stendur við rætur hárra
fjalla, og Chang Po varð yfir sig
hrifinn af hinum tæra, bláa himni og
hreina fjallalofti. Þau ákváðu að
verða um kyrrt og opna nýtt verk-
stæði. „En hlustaðu nú á mig í þetta
sinn,“ sagði Meilan. „Þú skalt gera
leimyndir. Það er hættuminna."
Gegn vilja sínum hóf Chang að
geira leirmyndir en sá starfi veitti
honum enga fróun, og það kom fyrir
aftur og aftur að hann muldi hin
litlu leirlíkneski með fingrunum og
stundi: „Þetta er reyndar ekki ann-
að en aur! Hvers vegna skyldi ég
gera þetta, þar sem ég get skorið
jaði ?“
Dag nokkurn mætti hann Wang á
götu, og sýndi Wang honum lítinn
jaði-apa. „Þarna sérðu, hvað verið
er að vinna á Paoha-verkstæðinu
núna," sagði hann.
Chang Po leit snöggvast á apann
og hrópaði: „Þetta er léleg eftirlik-
ing'.“
„Alveg rétt,“ sagði Wang. „Andlit
apans er sviplaust. Þú skilur þessa
hluti, en ég gleymi ekki fallega hund-
inum, sem þú seldir mér. Geturðu
selt mér fleiri?"
„Ég skal sýna þér, hvernig ósvik-
inn Paoho-api lítur úr,“ sagði Chang
Po.
Wang varð stórhrifinn af apanum,
sem Chang sýndi honum og honum
heppnaðist að fá Chang til að selja
sér hann. Og á næstu ferð sinni til
Nanchang sagði hann viðskiptamönn-
um sínum frá þessum einstaka hand-
verksmanni, sem hann hafði fundið
hjá venjulegum leirmunasmið í Kan-
shien og hætti við: „Það er merki-
legt, að einmitt þessi maður skuli
eiga svo dýrmæta listmuni."
Nokkrum mánuðum síðar komu
þrír hermenn til Kanshein að hand-
taka Chang Po og dóttur umboðs-
mannsins og færa þau til Peking. Rit-
arinn frá skrifstofu umboðsmannsins
var leiðsögumaður þeirra.
Mennirnir höfðu fyrirskipanir um,
að fara vel með fangana, og þegar
Meilan bað um að fá að taka nokkra
hluti með sér og barninu, létu þeir
Chang og hana vera ein inn á verk-
stæðinu, en biðu sjálfir fyrir utan.
Skilnaðurinn var þeim þungbær.
Chang Po kyssti konuna sina og barn-
ið, en stökk síðan út um gluggann.
Hann vissi vel, að þau sæjust aldrei
aftur.
„Ég mun alltaf elska þig,“ hvísl-
aði Meilan á eftir honum. „Og lof-
aðu mér, að snerta aldrei á jaði fram-
ar.“
Chang Po leit einu sinni aftur til
Meilan, þar sem hún stóð við glugg-
ann og hafði lyft hægri hendinni í
kveðjuskyni.
Jafnskjótt sem hann var horfinn,
tók hún saman föggur sínar og tal-
aði við hermennina fyrir utan eins
og ekkert hefði í skorizt.
Meilan var flutt aftur heim og þar
uppgötvaði hún, að móðir hennar var
dáin, og faðir hennar var orðinn gam-
all og lífsþreyttur maður, sem hvorki
vildi fyrirgefa henni né manninum,
sem hafði leitt svo mikla óhamingju
yfir fjölskylduna.
Árin liðu, án þess að nokkur heyrði
nokkuð frá Chang Po. En dag nokk-
urn kom landsstjórinn í Kanton til
borgarinnar og hafði umboðsmaður-
inn hádegisverðarboð honum til heið-
urs. Um kvöldið sagði landsstjórinn
frá því, að hann hefði meðferðis litla
styttu af Gyðju Miskunnseminnar,
sem jafnvel væri enn fegurri en sú,
sem umboðsmaðurinn hefði gefið
keisaradrottningunni. Þessi stytta
skyldi einnig vera gjöf til hennar.
Styttan var nú færð inn, tekin upp
úr kassanum og sett á mitt borðið.
Þögn sló á alla viðstadda. Þetta lista-
verk, sem tjáði harm svo átakan-
lega, var hið fegursta úr jaði, sem
viðstaddir höfðu nokkru sinni séð.
Þjónustustúlka flýtti sér út að
sækja Meilan inn í stofuna og föln-
aði, er hún leit listaverkið. „Hann
hefir gert hana, þetta er hans verk,“
hvíslaði hún.
„Hver er listamaðurinn," spurði
einn gestanna.
„Já, það er næstum undarlegast af
því öllu," sagði landsstjórinn. „Ég
komst í samband við hann af hreinni
tilviljun fyrir tilverknað systurdóttur
konu minnar. Hún ætlaði í brúðkaups-
veizlu og hafði fengið armband konu
minnar að láni. Það var forngripur
og gert af tveimur drekum, sem vef ja
sig hver utan um annan. Er annar
þeirra brotnaði, varð hanni að vonum
mjög hverft við, því að hún vissi,
að ómögulegt myndi reynast að út-
vega annan eins. Hún fór frá einum
jaðismði til annars, en allt kom fyrir
ekki.
Hún spurðist fyrir um þetta í te-
húsunum og hvar sem var, og einn
góðan veðurdag kom til hennar mað-
ur, sem sagðist vilja taka verkið að
sér. Hann gerði eftirlíkingu, sem
jafnvel var fegurri en frumsmíðin.
Þess vegna sendi ég eftir honum, er
ég heyrði, að keisaradrottningin vildi
fá samstæðu við Gyðju Miskunnsem-
innar. Hann virtist næstum óttasleg-
inn, er hann kom, en þegar hann sá
hinn ágæta jaðistein, sem ég hafði
orðið mér úti um, sagði hann: „Ég
skal taka að mér verkið með þeim
skilyrðum, að þér greiðið ekkert fyrir
verkið og ég fái fullkomlega frjáls-
ar hendur.“
Fimm mánuðir liðu áður en ég
fékk leyfi til þess að sjá styttuna,
en mér varð orðfall, er ég sá það und-
ur, sem hann hafði skapað. Hann var
undarlegur náungi, því að hið eina,
sem hann sagði, var:
„Ég þakka yður, landsstjóri, þessi
stytta er saga lífs míns'.“ Eftir það
fór hann, og hefir enginn séð hann
síðan."
Gestirnir heyrðu óp úr næsta her-
bergi, skerandi óp. Umboðsmaðurinn
stóð upp og flýtti sér inn til Meilan,
sem lá meðvitundarlaus á gólfinu.
Einn vina fjölskyldunnar hvíslaði að
landsstjóranum, sem skildi hvorki
upp né niður í þessu: „Þetta er dóttir
hússins. Hún er gyðjan! Listamaður-
inn hlýtur að hafa verið eiginmaður
hennar og elskhugi, Chang Po.“
Þegar Meilan kom tii sjálfrar sín
aftur, gekk hún að borðinu og strauk
höndum sínum mjúklega yfir iitlu
styttuna eins og snertingin kæmi
henni i samband við ástmann hennar.
Og allir sáu, að jaðigyðjan og unga
konan voru eins og sama mannver-
an.“
„Þú skalt eiga styttuna, barnið
mitt," sagði landsstjórinn. „Ég finn
áreiðanlega aðra gjöf ha,nda keisara-
drottningunni."
Allt var gert til þess að finna
Chang Po, en hann var gjörsamlega
horfinn. Tveimur árum síðar dó litli
sonur hans úr landfarsótt, sem þá
geisaði. Meilan lét skera hár sitt og
gekk í klaustur. Styttan var hið eina
af eigum hennar, sem hún tók með
sér. Hún lifði í klaustrinu í tuttugu
ár, kyrrlát og þögul. Þá dó hún.
Gyðja Miskunnseminnar var horfin,
aðeins jaðistyttan varð eftir.
NÝTÍZKU
ELDAVÉL
f NÝTÍZKU ELDHÚS
Nýtízku gerðir Rafha eldavéla
fullnægja óskum sérhverrar hús-
móöur um útlit og gæöi, og svo
er verðið við hvers manns hæfi.
íslenzkar húsmæður velja
íslenzk heimilistæki.
H.f. Raftækjaverksmiðjan
HAFNARFIRÐI - SÍMAR: 5DOZ2 □ G 5 □ □ Z 3
VIKAN