Vikan - 27.04.1961, Blaðsíða 14
Francoise d Eouboonc
þekkja fulltrúana — pókerspilarana; doctorinn,
ævintýramanninn, sem sagði aftur og aftur frá
því er hann var njósnari fyrir Sovétríkin og
gamla atómskáldið, sem eitt sinn hafði notið
frægðar, en eyddi nú tímanum við skák.
„Það var einmitt hérna, sem við Gérard--------“
snökti Francoise.
„Nei, heyrðu nú, telpa min!“ hrópaði Alain.
„Teymdirðu mig hingað til að þylja yfir mér
endurminningarnar, eða leita ráða hjá mér?“
Hann sá að tárin streymdu niður vanga hennar.
Francoise var ein af þeim elztu í „klíkunni,"
hafði verið með frá upphafi. Hún var ekki lag-
leg, munnurinn stór, hárið rytjulegt, mjaðmirnar
miklar og útstæðar — en hún var einfeldingur og
gat freistað þeirra, sem hafa yndi að særa konur.
„Hlustaðu á mig, Alain! Ég er með barni!"
„Og ég geri ráð fyrir að Gérarð vilji ekkert af
þvi vita! Er það ekki rétt?“
„Auðvitað. Hann ætlaði að sleppa sér, þegar
ég sagði honum það. En þetta er hans sök —
ég aðvaraði hann — — —“
„Og nú értu peningalaus, og veizt ekki þitt
rjúkandi ráð,“ mælti Alain kaldhæðnislega.
„Nei, það er ekki það. Ég hef peningana hand-
bæra og veit ekki til hvers ég á að snúa mér. En
það tekur sinn tima, og ég hef gengið þrjá mán-
uði með. Aðgerðin er því víst talsvert hættuleg ■—
-----og ég er frávita af hræðslu og kviða — — —“
„Jæja,--------"
„Já, mér var að detta í hug hvort ég gæti ekki
látið þetta ganga sinn eðlilega gang?“
Alain mældi hana augum án þess að gera nokkra
tilraun til að leyna hæðni sinni og fyrirlitningu.
„Eg óska þér til hamingju! Aldrei hefur mér kom-
ið það til hugar, að þú værir haldin móðurþrá."
,.Það er ekki það, Alain.“
„Ég fæ ekki skilið slíka uppgjöf------skamm-
astu þín ekki?"
Hann bar viskýglasið að vörum sér. Francoise
hafði beðið um bjór, en bragðaði ekki á honum.
Þurrkaði sér um augun.
L' nhver hafði lagt pening í sjálfsspilarann og
A’a-'n raulaði viðlag dægurtextans.
..Illustaðu á mig telpa mín,“ tók hann enn til
múls og var nú hlýlegri. „Hættu þessum skælum.
Ef allar þær stúlkur hér á landi, sem láta eyða
fóstri, biðu bana af því, væri lýðveldið fyrir löngu
úr sögunni!“
„Þú skilur þetta ekki,“ kjökraði hún.
„Nei, og hef ekki heldur minnstu löngun til
Þess!“
Hann saup vænan teig.
„Geturðu hugsað til þess að ala þessum heimi
afkvæmi? Fellur þér svo vel við það líf, sem
við verðum að lifa? Einskisvert strit án nokkurs
fyrirheits! Að verða að velja á milli vændisins
eða hjónabandsins, ef það verður stúlka, — eða
falla í einhverri tilgangslausri nýlendustyrjöld, ef
það verður drengur! Eða verða vetnissprengjunni
að bráð! Athugaðu áætlunina-------------"
„Ef maður gæti afgreitt málið þannig", mælti
hún lágt og rökþrota.
„Önnur málsatvik koma ekki til greina," svar-
aði Alain rólega. „Ójá, — ég þekki undanbrögðin
■— -----ástaratlotin og allt það; látum það vera,
það er gott ráð til að drepa tímann: Sama má
segja um allt hitt, jasstónlistina, dansinn og önn-
ur undanbrögð, eins og eiturlyf, áfengi og sjálfs-
meðaumkun. Já, þetta er allt saman eins konar
sælgæti, sem maður jóðlar til að stytta biðina.
Segðu mér eitt, Francoise; hefurðu ekki oft ósk-
að þess, að þú hefðir sloppið við það að neyðast
til að taka þátt í þessum grímudansleik?"
Hún hlustaði á hann; starði hálfluktum augum
á froðuna ofan á bjórnum í glasinu.
„Stundum skemmti ég mér sæmilega," stundi
hún og brosti angurblítt.
„Ojæja — ætli það sé ekki svipað og að horfa
á lélega kvikmynd!" sagði Alain fyrirlitlega. „Hlé-
in bezt! Og lokin----------“
,.Hvað meinarðu?"
„Þegar ljósin eru kveikt, og sýningartjaldið blas-
ir við sjónum manns, autt og grátt. Þannig lít
ég á dauðann, telpa mín!"
„Trúir þú þá ef til vill á ódauðleika sálarinn-
ar?“
„Hver — ég? Þú ert að gera að gamni þinu!
Nei, tjaldið stendur autt og grátt. Sýningunni er
endanlega lokið Það veit maður, og það er lika
nokkurs virði. Ég á við, að það sé í raun og veru
sigur. Að vita öllum leiðindum endanlega lokið."
„Og þurfa ekki að jóðla á sælgætinu lengur?"
J'rancoise reyndi að bregða á gaman.
Alain
„Sem betur fer---------“
„Það er vitanlega líka sjónarmið. ÞaB sjónar-
mið, sem Gérarð kallar þrautalendingu vegvilltrar
og gerspilltrar kynslóðar!"
„Húrra! Hann virðist þá hafa heilbrigðar og
hreinar skoðanir. Hverju svaraði hann eiginlega,
þegar þú sagðir honum hinar mikilvægu fréttir?"
„Engu. Barði höfðinu á mér við vegginn og
gerði tilraun til að kyrkja mig, svo ég var öll
blá og marin á hálsinum á eftir!“
„Varstu ekki skelfd?"
„Nei, ekki hið minnsta. Ég gerði mér það ljóst,
að þetta var tilraun hans til að flýja sinn eigin
ótta. Að hann, hetjan og fluggarpurinn, var ekki
annað en huglaus rola; viðbelgur, sem stungið
hafi verið á! Ég reyndi ekki einu sinni að veita
honum mótspyrnu — beið átekta, tók svo tösk-
una mína og fór leiðar minnar!"
„Og hagaðir þér síðan eins og heimsk og ráð-
þrota gæs----------“
„Ég verð að játa það, að ég var reið. Áður
en ég fór, þreif ég skæri og klippti öll bindi
hans sundur; tók síðan lykilinn að íbúð hans með
mér. Hann er dauðhræddur við innbrotsþjófa,
svo ég geri ráð fyrir að honum sé ekki rótt!"
Alain rak upp slíkan hlátur, að gestirnir hrukku
við og litu um öxl til Þeirra. Hann hló þangað til
tárin runnu niður vanga hans.
„Þviiíkur skrípaleikur!"
„Segðu mér eitt, Alain. Á ég að gangast undir
þessa aðgerð?"
„Get ekki ráðlagt þér neitt um það,“ tautaði
Alain og varð nú alvarlegur aftur. „Hverjum og
einum er vitanlega frjálst val, og ef þú vilt heldur
ofurselja þig óhamingjunni, og þá einnig þessa
litla barn, sem ekki hefur óskað þess að fæðast í
þennan heim — þá þú um það. En sé nokkur
töggur i þér, hikar þú hins vegar ekki við að
tefla á tvær hættur. Hverju hefur þú að tapa? Br
lífið svo dásamlegt? Okkar á milli sagt, þá-----
Francoise saup á bjórnum. Starði siðan enn i
froðuna.
„Kannske hefði mig langað til að sjá hvernig.
myndinni lýkur----------“
„Skál!“
„En hvað um sjálfan þig, Alain? Hversvegna
ertu að halda í í lífið, fyrst þú telur það slíkt
böl?“ spurði hún og leit skyndilega á hann.
„Ég — ég var einmitt að rökræða þetta við
Mic um daginn," svaraði hann. „Hún er gæs eins
og þú---------— Ég er svo hræðilega latur, eins og
þú veizt. Svo hræðilega latur, að mér finnst það
ekki ómaksins vert að hafast neitt að. 1 rauninni
er ég ekki annað en lík. Þó er ekki að vita nema
ég taki rögg á mig einhvern daginn. . . . hugleiði
það að minnsta kosti frá öllum hliðum. Kannski
hef ég ekki fengið nægilegan leiða á sælgætinu,
þrátt fyrir allt. Og svo veit ég það líka, að
livikmyndasýningunni lýkur endanlega, fyrr eða
síðar."
Hann svipaðist um í salnum; virti fyrir sér
pókerspilarana, sera sátu álútir og svipþungir yfir
spilurn sínum; slompfulla náungana við skenkinn;
ungl ngana, sem stóðu við sjálfspilarann--------
„Líttu bara á öll þessi úrþvætti!" sagði hann,
og þó öllu fremur við sjálfan sig en Francoise.
„Þú heldur ef til vill að ég fyrirlíti þau ekki
eins og námsfólkið og skrifstofuþrælana, eða ég
hafi meiri samúð með klíkum okkar en þeim?
Þú hefur rangt fyrir þér. Ég gef ekki hnífinn
minn þar á milli. Það var þýzkur heimspekingur,
14 VIKAN