Vikan - 18.05.1967, Side 40

• Ý-Kvv
mMMÍ
.

.
ORRIS FI
meft virfcum viðar

Philip
Morns
Fyrir afa þínum vakti það eitt,
að umheimurinn og ættingjarnir
kæmust ekki að hinu sanna. Ellen
ókvað að standa við hlið hans,
og hún ákvað líka að viðurkenna
þessi sjónarmið. Hún skrifaði David
og sagði honum að hún elskaði
hann ekki nógu mikið til að búa
með honum í útlegð, og að hún
væri ákveðin í því að skilja ekki
við eiginmann sinn. Hún bað hann
að reyna ekki að ná sambandi við
sig. Svo notaði hún þá peninga,
sem hún átti sjálf, til að sjá fyrir
húshaldinu hér, og það dugði með
því að þau lifðu kyrlátu Iffi. Á
þessum árum fæddust Gertrud og
Eve......
Hér þagnaði Dr. Jeanqon, og
horfði á mig, undan hvítum brún-
unum. — Afi þinn var ekki vilja-
sterkur maður. Hann hafði ekki
manndóm í sér til að reyna að
vinna sig upp á ný, honum leiddist
þetta kyrrláta líferni, og einn dag-
inn skaut hann sig.
Þetta breytti raunar engu fyrir
40 VIKAN 20- tbl-
ömmu þinni, hneykslinu var haldið
leyndu, og hún hélt áfram basli
sínu. Hún lék hlutverkið sem sorg-
bitin ekkja, og hafði þannig af-
sökun fyrir því að taka ekki þátt
í samkvæmislifinu, sem hún hafði
ekki ráð á að stunda.
Þú hefur sjálf séð hvernig það
er, þegar einhver deyr hérna, og
þú getur ímyndað þér að ekki var
það íburðarminna, þegar afi þinn
dó. Amma þín gekk í gegnum þetta
allt, með virðugleik, og þannig
hélt hún áfram í rúm 50 ár. Hún
lét alla halda, að afi þinn hefði
dáið auðugur maður, og heiðar-
legur í alla staði, og hún Ijóstraði
því aldrei upp, hver sannleikurinn
var. Og nú heldur fólk að það hafi
verið hún sem eyddi öllum auðæf-
unum og lét börnum sínum engan
arf í té. Hún lét föður þinn halda
að hún væri nirfill, til þess að
neyða hann til þess að fara til
Ameríku, og þegar hann kvæntist
móður þinni, kom það eins og guðs-
gjöf, þá hafði hún ástæðu til að
verða ósátt við hann, svo hann
kæmist ekki að hinu sanna, og
gæti aldrei búizt við arfi. Og þannig
lifði hún til dauðadags. — Rödd
læknisins dó út, og hann horfði á
eitthvað yfir öxl mér. Ég sneri mér
við og sá að Gertrud frænka stóð
fyrir aftan mig. Hún hlaut að hafa
staðið þar um stund. Ég beið eftir
því að hún segði eitthvað, en hún
brosti bara. Eftir stundarkorn sagði
hún: — Má ég spyrja, hversvegna
talið þið, sem bæði eruð Amerí-
kanar, saman á frönsku?
Tvei Ameríkanar — á þessu
augnabliki skildi ég ekki hvað
hún var að fara. En Dr. Jeanqon
hló, snöggum, stríðnislegum hlátri.
Ja, — sagði hann, og brosti hálf
skömmustulega til mín, — það er
Iíklega vegna þess að Ellen byrjaði
á því, og svo var aldrei andartaks
hvíld til að skipta yfir .... Ég er
hræddur um að það sé satt, vina
mín, hélt hann áfram, og horfði
feimnislega á mig, ekki Jeanqon,
heldur Johnson. Nú datt mér svo
margt í hug að ég gat ekki aðgreint
neitt af því. En eitt var öruggt,
Gertrud frænka hlaut að hafa heyrt
mest af því sem læknirinn sagði
mér um ömmu mína.
— Hádegisverðurinn er tilbúinn,
sagði hún, og sneri brosandi heim
á leið.
Ég greip um arm hans. — Hvað
— hvað er með hana? spurði ég
lágt, hún virtist ekkert undrandi,
ég meina um ömmu, eða um það
að vera ekki rík.
— O, nei, sagði hann rólega, —
ég sagði henni þetta fyrir mörgum
árum. Og föður þínum líka ....
Við verðum að fara heim að borða,
Ellen. Hann stóð á fætur. — Sjáðu
til, ég gat ekki afborið það, að
þau hugsuðu eitthvað Ijótt um móð-
ur sína.
Ég hefi áður lýst því hve friðsælt
er í forsalnum, og það var það
líka, þegar ég beið eftir lækninum
þar, daginn eftir. Ég hafði nú haft
tíma fil að melta með mér söguna,
sem hann sagði mér, hetjulega
sorgarsögu ömmu minnar, og líka
var ég farin að átta mig á þjóð-
erni læknisins.
Um kvöldið og nóttina hafði ég
verið að velta þessu fyrir mér.
Hvernig gat hann vitað þetta allt
saman? Var það ekki einmitt svar
við þeirri spurningu, að Dr. John-
son væri ungi maðurinn sem elsk-
aði ömmu mína, var hann ekki
David? Mér fannst þetta liggja í
augum uppi. David var læknir,
hann var á sama aldri og amma,
og enginn nema David hefði getað
vitað allt sem hann sagði mér.
Hann hafði tekið tillit til Kfsstefnu
hennar, en komið til Libanon, til
að vera í návist við hana, og veitt
henni ævilanga vináttu.
Ég logaði af aðdáun. Ég var líka
hreykin yfir því að hann hafði álit-
ið mig þess verðuga að segja mér
þetta trúnaðarmál. En ég efaðist
um að hann grunaði að ég hafði
séð í gegnum hann.
— Komdu og setztu hjá mér, sagði
ég, þegar hann kom. — Segðu mér,
sagði ég, og reyndi að gæta var-
úðar í orðum, — hversvegna sagði
faðir minn ekki móður minni frá
þessu?
— Faðir þinn var líka hreykinn
af nafni sínu, — nafni þínu, Ellen
litla. Og sama er að segja um
frænkur þínar, þær kjósa að þegja
og bera höfuðið hátt. Amma þín
fékk orð fyrir það að hafa sett
smánarblett á fjölskylduna, en fólk-
ið hér afsakaði hana með því að
hún væri útlendingur, og það var
einmitt þannig, sem hún hugsaði
þetta. Hún var stórkostleg kona . . .
Hann andvarpaði. — Hún var öll-
um til fyrirmyndar.
Ég þagði um stund, en sagði
svo: — Mikið hlýtur þú að hafa
elskað hana.
Áhrifin af þessum orðum voru
stórkostlegri, en ég hafði búizt við.
Hann stóð á öndinni, varð fyrst ná-
fölur, en svo rjóður, opnaði munn-
Gæðaframleiðsla frá Philip Morris Inc.