Vikan - 16.05.1968, Qupperneq 14

FYRSTA .
:MISKUD-----
HJONABANDSINS
Það er oft sagt að hjónabandið sé stofn-
að á himnum. En að mínu áliti er það mjög
jarðnezkt samband milli mannvera, sem svo
sannarlega eru af þessum heimi.
Þegar hjónabönd eru hamingjusöm er það
vegna þess að báðir aðilar eru samhentir
í að þannig skuli það vera. Það er ekki
óskhyggja sem skapar hamingjuna, það er
viljastyrkur. Góður vilji verður að vera fyrir
hendi alla tíð, ekki bara endurum og eins.
Það er hægt að byggja upp hamingjusöm
hjónabönd á svipaðan hátt og kaupsýslu-
menn byggja upp sameignarfélög. Til þess
þarf hugrekki viljafestu og aðlögunarhæfi-
leika, ástúð og heppni!
Ástin ein getur í sjálfu sér verið nóg,
svo lengi sem hún er heit og fersk, en
þegar slíkar tilfinningar dofna, sem oft vill
verða, verða hjónin að horfast í augu við
það.
Það getur verið að sumum finnist það
kaldranalegt að segja þetta, en það er nauð-
synlegt að skoða þetta frá skynsamlegu
sjónarmiði, því meiri líkur eru til þess að
stýra skipi sínu heilu í höfn.
En hvað er þá ástin?
Ástin getur verið nokkuð furðuleg ....
Hún getur verið það sterk að hún tengi fólk
saman, órjúfandi böndum, — en ástin er
líka viðkvæmt mál, tilfinningar sem ekki
má særa, þær verður oft að varðveita, sem
brothætt gler ......
Eftir hveitibrauðsdagana byrjar raun-
veruleikinn óg ungu hjónin verða í sam-
einingu að vinna að því að hjónaband þeirra
verði farsælt. Þau kynnast þá oft nýjum
hliðum hvors annars, sem þau eru ef til
vill ekki allskostar ánægð með.
— Hann er sannarlega öðruvísi en ég hélt
að hann væri, skrifaði ung stúlka einu sinni
til mín. — Ég veit ósköp vel að við verðum
að bíða eitt eða tvö ár, þangað til við höfum
efni á því að eignast barn. Hann talaði oft
um öskrandi óþekktarorma, sem grenjuðu
allan sólarhringinn, — en ég tók það sem
grín. Nú er ég farin að hafa hugboð um það
að hann hafi engan áhuga á því, sem mér
finnst vera tilgangur hjónabandsins, — að
eignast börn og skapa sér framtíðarheimili.
Ég held að hann hafi eingöngu áhuga á kyn-
ferðislegu hliðinni ......
Þessi úrdráttur úr bréfi ungu konunnar
sýnir greinilega þann skoðanamismun, sem
getui- orðið til að eyðileggja hjónabandið.
Þetta kemur oft ekki fram fyrr en þau eru
gift, og það getur haft alvarlegar afleið-
ingar.
— Hún talar ekki um annað en að eign-
ast börn, skrifaði ungur maður. — Hún veit
vel að við getum ekki haldið íbúðinni, ef
hún hættir að vinna úti, og það vissi hún
áður en við giftumst. Nú er hún búin að
gleyma því og dreymir um það eitt að fylla
íbúðina af börnum. Mér dettur oft í hug
að hún hafi ekki áhuga á mér sem eigin-
manni og elskhuga, að hún hafi gifzt mér
eingöngu til að fá föður handa börnunum
sínum! Finnst yður nokkur furða, þótt mér
detti oft í hug að litast um eftir öðrum kon-
um?
Nei, mér finnst þetta ekki gott. Það er
sorglegt fyrir imgu hjónin, að þau skulu
ekki geta komið sér saman um þetta vanda-
mál, gott er það sannarlega ekki.
Það lítur út fyrir að ung hjón, sem þessi,
eigi erfitt með að skilja hvort annað. Mað-
ur og kona eru oftast mjög ólík. Það er ekk-
ert undarlegt við það, þótt ungi maðurinn
þrái líkamleg ástaratlot, og þegar unga
konan þráir það heitast að eignast börn,
þá er það eðli hennar. Þannig eru þau gerð,
og það ætti ekki að þurfa að orsaka vand-
ræði, nema að þau misskilji hvort annað.
Ungt fólk rannsakar sjaldan tilfinning-
ar sínar niður í kjölinn, það reynir heldur
að njóta þeirra í ríkum mæli, þangað til
annaðhvort þeirra eða bæði, láta heilbrigða
skynsemi ráða.
Nýgift hjón eru sjaldan umburðarlynd,
þeim hættir oft til að vilja haga lífi sínu á
sama hátt og þau gerðu fyrir hjónabandið,
þau berjast fyrir því sem þeim finnst vera
réttur sinn. Þau kíta, rífast, sættast og þræta
á ný, þangað til þau sjá hve nauðsynlegt
það er að reyna heldur að laga sig hvort
eftir öðru, slaka á sjálfstæði sínu, til heilla
fyrir báða parta.
Ef til vill finnst lesendum ég vera of viss
í minni sök, leika alvitring. En ég veit að
þetta er þannig, ég hefi upplifað þetta sjálf
í hjónabandi mínu, eins og milljónir ann-
arra hjóna.
í upphafi hjónabands míns átti ég það
til að jagast við manninn minn, út af auð-
virðilegustu hlutum. Við höfðum daglega
árekstra, og urðum stöðugt bitrari hvort
í annars garð. Og svo var það einn daginn
að ég hafði sagt eitthvað reglulega særandi
við hann, en það var þó alls ekki meining
mín, ég segði það til þess að herða mitt eigið
sjáifstæði; þá sló því allt í einu niður í
huga mínum: — Já, en ég elska þennan
mann! Ég giftist honum vegna þess að það
var mín heitasta ósk að búa með honum
til æviloka. Og samt geri ég allt til að flæma
hann frá mér! Hvers vegna erum við að
rífast?
Kuldaleg rödd, sem kom innan frá svar-
aði: — Það er vegna þess að þú biður aldr-
ei fyrirgefningar! — Vegna þess að þú við-
urkennir aldrei að þú hafir á röngu að
standa. Og þú ert of heimsk og drambsöm.
Ég varð skelkuð við tilhugsimina um það
að ef til vill væri þetta allt mér að kenna.
Og ég gat ekki losnað við þessa hugsun.
Þá tók ég að þegja eða láta í minni pok-
ann, í hvert sinn sem eitthvað bar upp á,
nema það væru þá hlutir, sem mér fund-
ust í raun og veru þess virði að berjast fyr-
ir.
Þetta var nokkuð auðmýkjandi í fyrstu,
þangað til ég komst að því að það var svo
sárafátt sem vert var að þrefa út af.
Dag nokkurn fann maðurinn minn að því
við mig að ég færi ekki nógu varlega með
peninga, þá fór ég að yfirvega það sem
hann hafði sagt, í stað þess að verða reið
út af því að hann hefði vogað sér að finna
að við mig.
Og þá heyrði ég mína eigin rödd: — Ég
held þú hafir á réttu að standa, Símon.
Það var heimskulegt og alveg óþarfi að
kaupa lampann, sem ég keypti í gær. í
raun og veru finnst mér hann heldur ekk-
ert fallegur. Ég er að hugsa um að vita hvort
kaupmaðurinn vill ekki taka hann aftur.
Maðurinn minn var við því búinn að ég
ryki upp á nef mér, eins og venjulega, hann
varð mállaus af undrun. Svo sagði hann:
— Þetta er svo sem ekkert atriði, elskan,
en þú veizt að við erum ekki beinlínis
milljónerar .....
Þetta rólega svar hans fullvissaði mig
um að hin nýja ákvörðun mín var lauk-
rétt.
Það er sagt að drambið sé ein af höfuð-
syndunum sjö. Ég held að það sé satt. Það
getur verið gott og nauðsynlegt að mikla
sjálfan sig á vissan hátt, en dramsemi get-
ur eyðilagt sambúð tveggja, sem eflaust
elska hvort annað, ef annaðhvort þeirra
verður að byrja á sáttum, og ég, persónu-
lega, held að venjulega sé það konan, og
að hún eigi að gera það....
Það er ekki þar með sagt að maður eigi
V.
14 VIKAN
19. tbl.