Vikan - 13.08.1981, Qupperneq 29

„Já, já, þið getiö fengið að sjá tangirnar — ef þið þolið lyktina upp úr
töskunni," sagði Gisli glettnislega. Við bjuggumst auðvitað við hinu
versta. Joðlyktin sem barst um stofuna var þó ekki yfirþyrmandi.
Horft heim hlaðið á Melhól i
Leiövallarhreppi.
alltaf þegar ég var heima nætur og daga.
Bæði að sækja fólk útyfir og flytja fólk
útyfir og svona sitt á hvað. Orðin um
Stórafljót vitna til þessa.
En ég átti góðan hest og mér var alveg
sama hvort ég var á honum eða bát.
Jarpur var sonur Selskjónu af Ljóta-
staðakyni í föðurætt en Péturseyjarkyni
I móðurætt Það þýddi öngvum öðrum
að fara á bak honum því að hann setti
allt af sér. Það hafði verið hætt við að
temja hann en þegar ég kom af sjónum
tók ég hann. Við áttumst við í þrjá daga,
ég fór á honum til Víkur og þá gekk
mikið á. En við vorum aldavinir upp frá
þeim dögum. Hann var sauðstyggur en
ég þurfti ekki annað en kalla á hann þá
kom hann og lagði nefið i lófa mér. Við
urðum svo miklir mátar.
Á hestbaki að vitja um
silungsnetin. Gísli átti
feiknmikla gæðinga
sem unnu þrekvirki. Við
dýralækningar þótti
Gísli sérlega laginn við
hestavönun.
En þetta var feikna víkingur, gekk
undir hryssunni til þriggja vetra. Á
honum fór ég i silungsveiði, reið honum
með netinu. Þessu er sagt frá I bókinni
„Fákar á ferð” eftir Þórarin Helgason.
Hann tekur vara fyrir þvi að þetta skyldi
enginn eftir leika — að fara á hesti i
silungsveiði. Það er betra að lenda ekki I
netinu! Hann segir að það sé ekki nema
fyrir víkingshesta og þrautreynda vatna-
menn.
Ég var náttúrlega þrautreyndur
orðinn við Kúðafljót. Ég var alltaf i
fljótinu, í selveiði og öðru. Það var sama
þótt hestinum væri riðið allan daginn,
aldrei blés hann úr nös.
Eitt sinn bað Gísli sýslumaður mig að
fylgja mönnum austur yfir Múlakvísl.
Klárinn minn var órólegur af því að
lestirnar voru farnar frá Vík. Hann steig
léttan og ferðin var drjúg. Þegar við
komum austur i Ausur, brekkurnar við
Múlakvísl — þar var siður aðeins að
fara af baki og við gerðum það — þá
gekk Pálmi heitinn nýbýlastjóri I
kringum klárinn og spurði mig hvort það
væru engin lungu I hestinum! Hann sást
ekki draga nös þótt hinir væru spreng-
móðir. Nei, ég hélt að þau mundu nú
einhver vera en þau væru áreiðanlega
traust.
„Ég er löggiltur til að stunda dýra-
lækningar. Þeir geta ekkert sagt
við mig — á meðan ég nenni
þessu."
Brautryðjendur
Ef einhver steig á bak Jarpi þakkaði
hann fyrir að komast af baki sem fyrst.
Hann vildi engan annan. Ég tamdi þá
þrjá feðgana og þeir voru allir
hrekkjóttir.
Ég gat náttúrlega notað Jarp fram i
háelli. Þeir voru hver öðrum betri og
hver öðrum öruggari á sundi. Það skaust
undir rassinn á manni rétt á meðan þeir
tóku sundið en svo kom allt upp — svo
að maður sat í þurrum hnakknum. Þeir
voru svo léttir.
Það var ferja á fljótinu en ég kallaði
aldrei: á hana. Þá var ég á Skjóna, föður
þessara hesta. Hann átti margar ferðir
og sumar illar yfir fljótið. Sumar við illar
aðstæður í myrkri, flugvatni og allar
skarir I kafi.
Eitt sinn komu tveir menn hérna og
það gat enginn fylgt þeim yfir. Loftur
heitinn oddviti á Strönd sagði þeim að
það þýddi ekkert að biðja neinn því það
væri ekki á nokkurs manns færi að fara
yfir fljótið nema hans Gísla á Melhól. Ef
hann færi ekki þá færi enginn annar yfir
það.
Þeir komu hér í myrkri og annar varð
að fara áfram um nóttina þvi að hann
átti að vera kominn á vissum tima um
borð I skip. Ég fór með þá en það var Ijót
verkun, en þaðgekk allt slysalaust.
En svo hef ég nú sinnt mörgu öðru en
búskap. Ég hef nú verið dýralæknir hér í
sveitinni þangað til hann kom hann
Halldór Runólfsson, sonur Runólfs fyrr-
verandi landgræðslustjóra. Ég lærði
ekkert til nema það sem náttúran sjálf
kenndi mér, nema að ég lærði hesta-
vönun. Hana hef ég stundað I fjölda
mörg ár — ég var hér löggiltur á millf
sanda og raunar um allt umdæmi Gísla
sýslumanns Sveinssonar. Á meðan hann
var.
Ég hafði Síðuna alla og allt hérna fyrir
austan, ég fór nú ekki annað. Nema jú
að ég fór nokkra túra vestur í Rangár-
vallasýslu hér áður fyrr, og fékkst þar
mikið við hesta. Og er nú ekki laus við
þetta enn.
Það hefur aldrei séð á neinum hesti að
hann hafi verið hreyfður, af öllum
þessum fjölda sem ég er búinn að vana.
Það eru margir sem vilja halda sér við
þetta. Þeir telja það svo öruggt að það
verði ekkert að.
Ég held að eitt helsta skilyrðið sé að
sótthreinsunin sé I góðu lagi. En ég hef
átt því láni að fagna að það hefur ekki
séð á einum einasta hesti sem ég hef
hreyft. Þeir skipta þúsundum, hestamir
sem ég hef vanað. Ég gafst upp á að
bóka það.
Þegar þeir voru áður að gelda fola
með þessum Murdocks-töngum, það eru
nautatangir, var þetta ekkert nema
ólagið og vitleysan. Það var engin
vönun, þeir urðu vitlausir I illsku. Svo
varð ég að taka hestana allt I 14 vetra
gamla til þess að kroppa þetta úr þeim
aftur, og það var hreint ekkert gott.
33. tbl. Víkan 29