Vikan - 01.06.1939, Page 4

4
VIKAN
Nr. 22, 1939
með fullum krafti og af öllu afli. Til
þess má nota aðra hendi eða báðar, eftir
því sem á stendur.
Islenzkir markverðir nota mjög lítið
hnefana, en enskir, þýzkir og ítalskir
markverðir hafa fyrir löngu tekið upp
þá sjálfsögðu varnaraðferð.
3) Ef þú ræðst gegn andstæðing
framan við markið, verðurðu oft ,,að
grípa til fótanna", ef svo mætti að orði
komast. Um það er mikið til sama að
segja og um hnefavörnina, varnarleik-
ur á þann hátt er þýðingarlaus nema
leikið sé hart og örugglega. Til þess að
ná öruggum leik á því sviði, er mark-
verði ráðlegt að æfa sig einnig á öðrum stöðum í liðinu.
Sérhver markvörður verður að ná fullkominni leikni í
þessum þremur höfuðgreinum markvörzlutækninnar. Þar
með er í rauninni sagan öll, — því að enginn markvörður
í víðri veröld, hversu „sniðugur" eða ,,genial“ sem hann
kann að vera, kemst fram hjá þessum einföldu reglum.
Með markvörzlukænsku á ég við þá hæfni markvarðar,
að nota rétta varnaraðferð á réttu augnabliki, sem sé
hæfileikann til að skera úr því, hvort grípa skuli eða slá
knöttinn, bíða skuli mótstöðumanns í vissum tilfellum á
rnarklínu eða ráðast gegn honum fram-
an við markið. Þar sem leiktæknin er
frekar komin undir lærdómi og æfing-
um, verður markvörzlukænskan, eins og
önnur leikkænska, meir undir eðli og
gáfum komin. Hér eru mörkin, en að
þeim liggja leiðir góðra gáfna eftir göt-
um þrotlausra æfinga. Ef markvörður
ræður yfir fullkominni leiktækni í öll-
um einstökum atriðum, en honum
skeikar svo á úrslitastund, að hann
grípur til rangrar varnaraðferðar, þá
verður hann aldrei rétti maðurinn í
marki.
Þar sem nú segja má, að leikkænsk-
an velti mest á skynsemi leikmanns,
og að góður markvörður sé að vissu leyti fæddur með
þeim eðlisgáfum, þá verða ekki gefnar endanlega neinar
æfingareglur um þá hlið. Á 90 mínútum leikur á ýmsu
fyrir kappliði á vellinum og markvörðurinn verður á hverri
einustu sekúndu að taka sínar ákvarðanir. Nokkrar grund-
vallarreglur hafa þó myndazt á mörgum undanförnum
áratugum, en þær hafa ekki tekið á sig
form ákveðinna krafna, eins og gerðar
eru til manna á æfingum í leiktækni,
heldur birtast þær í almennum leiðbein-
ingum. Ég set þær fram eitthvað á
þessa leið:
Gríptu knöttinn eins oft og þú getur,
en ákveðir þú að slá hann, þá gerðu það
ákveðið og af öllu afli.
Þegar rigning er, ber að sýna gætni
við knetti, sem fljúga hátt. Rakur
knöttur er háll viðkomu og rennur út
úr greipum þér. Þá er betra að slá, eða
stöðva með höndunum, og grípa í fall-
inu.
Við hornspyrnu áttu alltaf að standa
upp við marksúluna, sem fjær er.
Kastaðu þér aðeins eftir knetti, þegar nauðsyn krefur.
Hættan vofir yfir, þegar þú liggur á jörðinni og hefir
misst knattarins.
Oft kemur það að góðu gagni að fara fram úr mark-
inu og ráðast gegn andstæðing. Ef þú tekur þá ákvörðun,
þá verður þú að framkvæma hana hiklaust og ákveðið
4. mynd.
3. mynd.
ið, að koma knettinum svo langt
frá sér, að markið sé úr beinni
hættu. Með flötum lófanum er
aldrei hægt að slá knöttinn mjög
langt, og duga því hér engin önn-
ur ráð en nota hnefann, og það
5. mynd.
og með fullum krafti. — Notaðu
fæturna til varnar aðeins, þegar
það er öldungis óhjákvæmilegt.
Ég lýk þá þessum fáu athuga-
semdum mínum um manninn í
markinu. Þær eru engan veginn
tæmandi, því að um þetta efni
6. mynd.
mætti skrifa heila bók. Að lokum:
Markvörðurinn ber mesta ábyrgð
í liðinu, en þessi ábyrgð á ekki að
íþyngja honum, heldur hvetja
hann til dáða og til að skara fram
úr, en möguleika til þess skapar
hann sér með ástundun á æfingum.
1. mynd.
inn eða þú hefir engan tíma til
þess að grípa hann, — það hendir
sig eftir hornspyrnur og þegar
útframherjar leggja hátt fyrir
markið — þá áttu að slá knöttinn
frá með hnefanum (5. og <6.
mynd). Þó það sé viðurkennt, að
bezta varnaraðferðin er að grípa
knöttinn, þá er þó um að gera,
þegar henni verður ekki við kom-