Vikan - 01.02.1940, Blaðsíða 6
6
VIKAN, nr. 5, 1940
Fiðlan
á veggnum.
Kvenhljómsveitin spilaði á hverju
kvöldi á litla kaffihúsinu. I auglýs-
ingum stóð, að hún væri ungversk.
Á hverju kvöld settist herra Descornet við
sama borðið í nánd við hljómsveitina og
brosti til stúlknanna um leið og þær sett-
ust á bak við nótnastandana, fálátar og
kurteisar, þrátt fyrir rauðu jakkana. Frök-
en Berthe, sem enn þá var í stuttu pilsi og
með fléttur, sat við píanóið. Fröken Lise
stjórnaði hljómsveitinni. Fröken Berthe
var frá Belgíu, fröken Lise frá Norður-
Frakklandi; meðlimirnir voru úr öllum átt-
um, en allir valdir eftir ströngustu kröfum
borgaralegs velsæmis. Stundvíslega klukk-
an hálf tólf komu feður og mæður að
sækja hinar ungversku dætur sínar, sem
strax drógu sig í hlé við enduróminn af
síðustu fagnaðarlátum gestanna.
Herra Deseomet — auðugur ekkjumað-
ur um fertugt — saup þá síðasta sopann
úr kaffibollanum, stóð upp og fór rauna-
mæddur út.
Eins og að líkindum lætur, var ástin ekki
lengi að læðast inn í þetta litla kaffihús.
Ásthýr augnatillit sáust ósjaldan.
En herra Descomet var ekki í neinum
vafa um, hverja hann ætti að velja. Feimn-
in varnaði honum að líta of hátt. Honum
fannst fröken Lise of glæsileg, og fröken
Berthe of ung, og hinar fannst honum
leika, annað hvort of kæruleysislega eða
of ofsalega. Eftir var aðeins ein, sem spil-
aði á fiðlu og sat aftast á pallinum rétt hjá
skerminum, sem huldi hana næstum fyrir
gestunum. Hún var feimin og niðurlút, og
þegar hún lék, beitti hún allri athygli
sinni, lagði alla sál sína í leikinn. Herra
Descomet fannst hún vera eini, sanni lista-
maðurinn í hópnum. Hún var lagleg stúlka
með fagurlega skapað nef og alvarlegan
munn. Þegar klappað var, dró hún sig
feimnislega í hlé á bak við skerminn. Herra
Descomet elskaði hana vegna þess, hvað
hún var feimin.
Hann sneri sér að þjóninum. — Segið
mér, Eusébe — hvað heitir hún þessi litla,
sem felur sig alltaf á bak við skerminn?
— Sophie. Hinar eru alltaf að stríða
henni.
Hann þorði ekki að spyrja frekar. En
eins og alla feimna menn dreymdi hann
dásamlega drauma. Hann dreymdi um að
hrifsa hana djarflega burtu af þessu kaffi-
húsi og leiða hana inn á heimili sitt; hann
dreymdi um löng kvöld, þrungin unaðsleg-
um tónum frá fiðlu hennar.
Kvöld eitt, um lokunartíma, tók herra
Descomet eftir því, að rigning var úti.
Hann hafði regnhlíf með sér. Þegar Sophie
var að klæða sig í kápuna, yrti hann feimn-
islega á hana:
— Má ég fylgja yður heim, fröken?
Sophie þáði það. Hún tók jafnvel undir
hönd hans.
Á leiðinni fór herra Descomet að tala
um músik. En Sophie var þögul — minnt-
ist aðeins á félagana sína.
— Þær eru svo vondar við mig . .. Ef
þér vissuð, hvað þær eru vondar við mig!
Hann hleypti í sig kjark og þrýsti hand-
Smásaga |
eftir
Henri Duvernois.
*'/ifiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiimmmiiiimiiiiimmimmimmmiimiiimimiimiiin'>'*
legg hennar hughreistandi. Og þá sagði
Sophie honum framtíðardrauma sína.
Drauminn um friðsæla hamingju, öryggi
og áhyggjuleysi fyrir morgundeginum —
ekki í samvistum við ungan mann, nei,
vissulega ekki! — og þrá sinni eftir friði
og sveitasælu. Þetta var eins og talað frá
hjarta herra Descomet, og það gaf honum
kjark til þess að segja við hana um leið
og þau skildu:
— Viljið þér leyfa mér að fylgja yður
aftur heim, einhvern tíma seinna?
— Með ánægju, herra.
Daginn eftir var ekki um annað talað í
hljómsveitinni en sigur Tag-Along.
Því að svo kölluðu þær Sophie. Þetta
viðurnefni þarfnast skýringar. Sophie lék
ekki; hún lét aðeins sem hún gerði það.
Með boganum, sem á var borin sápa í stað
myrru fylgdi hún sem bezt hún gat til-
burðum félaga sinna. Þegar lagið var búið,
faldi hún sig, því að hún fann, að hún átti
enga hlutdeild í fagnaðarlátum gestanna.
Kaffihúseigandinn hafði valið hana, af því
að hún var lagleg og einnig til þess að
jafna tölu þeirra, sem léku — í hljóm-
sveitinni hinu megin við götuna voru tólf.
Félagar hennar höfðu skírt hana Tag-
Along, því nafni, sem börn nota um þá,
sem eru of miklir klaufar til að geta tekið
gildan þátt í leikjum.
Hún þráði af öllu hjarta að finna mann,
sem gæti losað hana úr þessu óskemmti-
lega hlutverki. Og herra Descomet virtist
þannig vera uppfylling óska hennar.
Dag nokkurn, þegar hann fylgdi henni
heim eftir miðdegistónleika, bauð hún hon-
um inn. Fölur af geðshræringu gekk hann
inn í lítið herbergi baðað í gylltum geisl-
um sólsetursins. Þau stóðu stundarkorn
við gluggann og þögðu. Sophie stóð • svo
nærri honum, að þó að hann þyrði ekki
að líta á hana, gat hann samt séð fíngerð-
an vangasvipinn.
— En útsýnið! Hvað — hvað þér hafið
dásamlegt útsýni, stamaði hann.
Hann sneri sér frá glugganum. Skyndi-
lega greip hann fiðlukassann, tók upp fiðl-
una og bogann og rétti í áttina til Tag-
Along . . .
— Spilið eitthvað fyrir mig, bað hann.
— Það er svo fallegt .. . í rökkrinu ...
spilið fyrir mig.
Stúlkan hvítnaði upp. Hún sá draum
sinn verða að engu . . . Hún tók við fiðl-
unni og boganum eins og í leiðslu .. . Nú
myndi hún neyðast til að játa allt. Herra
Descomet myndi verða reiður og vonsvik-
inn. Hann myndi fara og taka með sér alla
framtíð þeirrar friðsömu gleði, öryggis og
þæginda, sem hún þráði svo heitt eftir
mörg hamingjusnauð ár.
— Spilið ,,Hvers vegna að þjást?“
Tag-Along datt skyndilega ráð í hug.
— Ég vildi það gjarnan, sagði hún með
skjálfandi röddu, — en 'músik vekur allt-
af hjá mér daprar endurminningar, ýfir
upp gömul sár. Það var fyrsti kærastinn
minn, sem kenndi mér að spila. Hann var
svo laglegur! I hvert skipti sem ég tek
upp bogann, hugsa ég til hans!
— Þér elskuðuð hann! hrópaði herra
Descomet.
— Ó! Já!
Fullur afbrýðisemi þreif hann af henni
fiðluna.
— Fáið mér hana! Ég vil að minnsta
kosti miklu heldur spjalla við yður.
Og spjall þeirra bar þann árangur, að
daginn eftir kom Tag-Along ekki til þess
að spila í ungversku kvenhljómsveitinni.
*
Margir mánuðir eru liðnir. Sophie og
herra Descomet eru gift, og hann elskar
hana heitar en orð fá greint. Hún sér nú
um heimili hans, í nýrri íbúð, þar sem allt
er nýtt og fágað, og þaðan sem píanóið er
bannlýst. Á veggnum í dagstofunni hangir
boginn, sem Tag-Along notaði einu sinni,
boginn, sem aldrei hefir komizt í kynni við
myrru.
Og þegar vinir húsbóndans spyrja hann,
hvað þetta undarlega sigurverk eigi að
tákna, svarar hann: — Konan mín var
mikill listamaður. En hún er hætt að spila;
hún spilar aldrei framar . . .
Sophie lítur hæversklega niður fyrir sig:
Vinirnir spyrja undrandi: — En hvers
vegna, frú? Það er synd, þegar svona góð-
ir hæfileikar eru látnir ónotaðir.
Þá grípur herra Descomet framni í,
bendir alvarlega með vísifingri upp í loft-
ið og segir: — Það er refsing, refsing, sem
hún hefir tekið sér á herðar af fúsum vilja.