Vikan - 01.02.1940, Blaðsíða 7
VIKAN, nr. 5, 1940
7
GEFINS BARN.
Smásaga eftir Snæbjörn Einarsson.
E 5
mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmimmmmmmmmmmmmmmmmmimmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmiim'>'
Pað var meir en hálfrokkið október-
kvöld. Strandferðaskipið var að
sigla inn á höfnina í höfuðstað landsins.
Farþegar voru flestir á þiljum og horfðu
í land, eða þá út í bláinn.
Æskufólkið, sem aldrei hafði séð dýrð
þessarar borgar, starði hugfangið á ljósa-
dýrðina, sem breiddi faðm sinn móti þeim,
er þangað þráðu að komast. Hvað bjó und-
ir fegurð þessa ljóshafs? Sennilega allur
heimsins unaður, allt, sem augað girntist,
allt, sem hjartað þráði. — Ljósin titruðu
eins og unglingahjörtun um borð í skip-
inu, sem var að koma. Sumir störðu eitt-
hvað út í f jarlægðina, seiddu fram í huga
sér myndir frá liðnum tímum, fjarlægum
stöðum, — austan við fjall, vestur í Döl-
um, suður með sjó eða jafnvel norðan úr
Þingeyjarsýslu. — Nokkrir spjölluðu sam-
an, reyktu, söngluðu eða hlógu, gáfu hinu
kyninu hýrt auga og voru yfirleitt ánægð-
ir með allt, ánægðir með lífið.
Jón Steinsson hafði numið staðar út við
borðstokkinn og starði á ljósin, sem titr-
uðu. — Hann stóð við hliðina á konunni
sinni, henni Ingunni Hafliðadóttur. Jón
var búinn að vera bóndi norður á landi
í 6V2 ár, og hann var líka búinn að vera
í hjónabandi jafnlangan tíma. Hann
hafði reynt sælu þess og unað, en aldrei
gleði föðurins. En þó mátti nú nærri því
segja, að hann væri búinn að reyna allt
mögulegt.
Fyrst hafði hann verið einn vetur á
skóla, sem var þarna einhvers staðar í
ljósadýrðinni. Hann hafði tekið við og búið
á lítilli jörð, með stóru húsi, sem byggt var
á dýrasta tíma. Hann hafði slegið og
þurrkað, slegið í steikjandi hita með bit-
lausum ljá og þurrkað í hinum ómerkileg-
ustu flæsum. Hann hafði lifað það að hafa
ekki frí einn einasta dag ársins, ekki einu
sinn jóladaginn, og hann hafði lent í
kreppunni. Hann hafði séð á bak jafnöldr-
um og æskufélögum ásamt öðrum yngri,
út úr sveitinni sinni, út í hringiðu bæjanna,
inn á milli ljósanna, sem titra í október-
rökkrinu. En nú var hann kominn á græna
grein. Hann var sem sé búinn að fá stöðu
í höfuðstaðnum, sem gaf þrefalt meiri tekj-
ur en búið hans hafði gert.-
Það hefir einhvers staðar verið sagt eða
skrifað, að maðurinn endurnýist á hverj-
um sjö árum, að minnsta kosti líkaminn,
og þeir, sem halda því fram, að sálin sé
ekki annað en orka frá efnasamsetningu
líkamanns, trúa því þá sjálfsagt, að þeir
geti orðið spánýir menn á sjö ára fresti,
bæði á sál og líkama, vitanlega!
En hvernig sem þetta er, þá var það
áreiðanlegt, að Jón Steinsson stóð þarna
á sama stað, á sama skipi, hinn sama dag,
á sama tíma, eftir nákvæmlega sjö ár, og
horfði á ljósin. Og nú hefst endurminning
þessa nýja manns, með leifturhraða hugs-
ananna. — — —
Það er sem sagt fyrir sjö árum. Jón
hefir horft til lands um stund á ljósin, sem
titra í októberkyrrðinni, og dreymt um
unaðinn og alsæluna, sem í þessari ljóssins
borg hlýtur að búa. Það stendur einhver
við hlið hans, og nú er eins og hann vakni
af dvala. Hann lítur til vinstri og mætir
tindrandi augum, sem ljós borgarinnar
speglast í. Þessi augu á unglingsstúlkan,
sem stendur við hlið hans. Hún er 16—17
ára, eftir því sem hún kemur honum fyrir
sjónir. Líkaminn er beinn og fremur
grannur, fagurlega byggður. Það er eins
og eilífðin hafi ætlað þetta augnablik til
þess að sameina þau, og benda þeim báð-
um í einu á ljósin, sem titra.
— Hvaðan ert þú, með leyfi?
— Af Vestfjörðum.
— Röddin er þýð og kvenleg og honum
finnst nærri því, að hún óma þarna við
vinstra eyrað á sér eftir sjö ár, já, sjö
talsvert löng ár.
— Og ert að fara á skóla?
— Nei, bara í vist.
En þú?
— Á Ríkisskólann, eldri deild. Maður
sést þá kannske einhvern tíma?
— Vonandi. Og nú er raddblærinn enn
þá mýkri og fegurri. Það er annars merki-
legt, hvað fólk getur verið fljótt að kynn-
ast, þegar sameiginlegu marki er að verða
náð.---------Ókyrrð farþeganna eykst og
straumur og stympingar fólksins þrýsta
þessum ungmennum þéttar saman, þeim,
sem eru að fara á skóla og í vist. Jón
Steinsson lifir þessa sjö ára endurminn-
ingu upp aftur, og það er eins og leifar
af fornum unaði seitli um meðvitund hans.
Hann minnist þess, er þau stigu á land, og
á bryggjunni takast þau í hendur, hverfa
síðan, sitt í hvorum bíl, út í ljós og myrk-
ur borgarinnar. Fyrstu dagarnir líða í
glaumi og hrifningu borgarlífsins, fjöl-
mennum og skemmtilegum námsstundum
og góðum félagsskap. Einn daginn hittast
þau á götu. Eitthvað orsakar það, að
hjörtu þeirra hraða slætti sínum og léttur
roði leikur sem snöggvast um kinnar þeirra
beggja. Ásta er snyrtilega búin og alveg
í fyllsta samræmi við útlit sitt. Þau hitt-
ast við og við og fara brátt að skoða hvort
annað sem góðan kunningja. Þannig líður
tíminn. Og loks kemur kvöldið ógleyman-
lega. Það á að dansa í skólanum, og nem-
endur mega bjóða með sér gestum. Ásta
fær leyfi til að fara, og þau hraða göngu
sinni til þess að njóta sem bezt dansins
og glaumsins um kvöldið. Þau dansa fyrst
einn dans saman, því þá var það ekki kom-
ið í móð að dansa við sömu dömuna, þang-
að til annað hvort eða bæði urðu þreytt
og leið. Það er nú einhvern veginn svona,
að Jón gaf því alltaf gaum, við hvern
Ásta dansaði og sá, sér til ánægju, að hún
fór ekkert varhluta af þeim unaði, sem
dansinn veitir. Svo líður að leikslokum.
Dansinn hættir, og gestir og nemendur
taka að tínast burt. Þau verða samferða
hann og Ásta, Og áður en þau vita af, eru
þau stödd á tröppunum við húsið, þar sem
Jón bjó. Aðeins leifturhratt mætast augu
þeirra: Að því búnu opnast hurðin og önn-
ur hurð, og þau eru stödd í herbergi hans.
Þau setjast bæði á legubekkinn. Tíminn
líður í óþekktum unaði, og það virðist sem
eitthvert afl leynist í loftinu, sem þrýstir
þeim alltaf meir og meir saman. Og loks
— loks mætast varir þeirra, blóðheitar og
titrandi. Hljóðlaus, máttugur koss. Einn
— tveir. — Nokkru síðar standa þau fyrir
framan húsið, þar sem Ásta á heima. —
Hlýtt og mjúkt handtak. — Góða nótt.
Eitthvað svipað endurtekur sig, við og við,
yfir veturinn. Svo er allt í einu komið vor.
Æskan leitar heim úr borginni. Kveðju-
stund, heit og helg. — Ég verð hér í sum-
ar, mamma kemur hingað, hún er svo
heilsulítil.
Þögn. —
Eitthvað, sem er hálf sárt og þungbært.
Jón fer með skipinu, sem flytur fólk heim
og að heiman. I veSkinu hans eru tveir
hlutir, sem hann lét máta og gera eftir
tveim pappírsræmum. Og nú voru nærri
6V2 ár síðan á hvítasunnunni, þegar hann
opinberaði trúlofun sína með konunni
sinni.-------— Og um leið leit. Jón til
vinstri, þar sem hann stóð og — þar var
konan hans, hún Ingunn Hafliðadóttir,
góðleg og þægileg kona, sem sagði við
manninn sinn rétt í þessari andrá: